Pararaton, or The Monarchs: Digital Edition — after the editions by Brandes (1896, 1920)

⟨Ed² : 3⟩ ⟨1:1⟩oṁ avighnam astu namas siddhaṁ.

⟨1:2⟩nihan katuturanira ken aṅrok. mulanira duk dinadekən manuṣa, hana ⟨1:3⟩anakira raṅḍyaniṅ jiput, lumaku tan rahayu aməgati apusira pinakapamañ- ⟨1:4⟩cananiṅ hyaṅ sukṣma; sah sira sakiṅ jiput, aṅuṅsi sira riṅ maṇḍaleṅ ⟨1:5⟩bulalak. parabira saṅ abatur iṅ bulalak sira mpu tapavaṅkəṅ, agave ⟨1:6⟩gopuraniṅ aśramanira, pinalampahan vəḍus baṅ sapalaki deniṅ hyaṅiṅ ⟨1:7⟩lavaṅ. liṅira tapavaṅkəṅ: "nora olihiṅ apəniṅan dadi agaveya papa- ⟨1:8⟩pātakaniṅ avak, yan amatimatia janma, norana ta amutusakəna papalako- ⟨1:9⟩niṅ caru vəḍus baṅ ika". dadi ta saṅ aməgati apus aṅliṅ, asaṅgup maka- ⟨1:10⟩caruaniṅ lavaṅira mpu tapavaṅkəṅ, satya ta sira, asaṅgup pinakacaru, ⟨1:11⟩marganira muliha mariṅ viṣṇubhuvana tumitisa mareṅ vibhāvajanma, ⟨1:12⟩mareṅ madhyapada muvah, maṅkana pamalakunira. irika ta duk inastvan ⟨1:13⟩tumitisa denira mpu tapavaṅkəṅ tinut i rasaniṅ kapraliṇanira, amukti ta sira ⟨1:14⟩pituṅ maṇḍala. ri huvusnira praliṇa irika ta sira pinakacaru denira mpu ⟨1:15⟩tapavaṅkəṅ.

təlasira maṅkana mūr ta sira mariṅ viṣṇubhuvana, tan ⟨1:16⟩liñok iṅ rasaniṅ saṅketanira saṅ pinakacaru amalaku ta sira titisakəna ⟨Ed² : 4⟩ ⟨1:17⟩ri vetaniṅ kavi. sira bhaṭāra brahmā aṅiliṅiliṅi ta sira rovaṅanirāyu- ⟨1:18⟩gaha, huvusiṅ maṅkana hana ta voṅ apaṅantenan hañar, səḍəṅ akurənan ⟨1:19⟩sih, lanaṅ aran sira gajahpara, vadon aran sira ken əṇḍok, aṅulahakən ⟨1:20⟩atatanen. mariṅ savah ken əṇḍok aṅirimi lakine gajahpara, araniṅ ⟨2:1⟩savah ṅgeniraṅirim riṅ ayuga, pradeśanira ken əṇḍok iṅ paṅkur. ⟨2:2⟩tumurun sira irikā bhaṭāra brahmā asaṅgama lavan ken əṇḍok, əṅgenirā- ⟨2:3⟩yuga riṅ təgal lalatəṅ, aṅənakən strisamaya sira bhaṭāra brahmā: "hayo kita ⟨2:4⟩asaṅgama lavan lakinta muvah, yan ko asaṅgamaha lavan lakimu, lakimu ⟨2:5⟩mati mvah kacacampuran məne yugamami iku; arane yugamami iku ken ⟨2:6⟩aṅrok, iku təmbe kaṅ amutər bhumi java." mukṣah sira bhaṭāra brahmā. ⟨2:7⟩sira ken əṇḍok anuli mariṅ savah, katəmu sira gajahpara. liṅira ken ⟨2:8⟩əṇḍok: "kaki gajahpara vruhanira yen iṅsun rinovaṅ asaṅgama denira ⟨2:9⟩hyaṅ tan katiṅhalan ri təgal iṅ lalatəṅ, vəkasira riṅ isun: hayo aturu ⟨2:10⟩lavan lakinta muvahmuvah, mati lakinta yan amakṣakna aturu lavan kita, ⟨2:11⟩kalavan kacacampuran yuganiṅoṅ iku". tumuli mulih sira gajahpara, təka ⟨2:12⟩riṅ umah den-ajak aturu sira ken əṇḍok, harəp den-rovaṅa asaṅgama ⟨2:13⟩manih. alumuh sira ken əṇḍok riṅ ki gajahpara. "eh kaki gajahpara pəgat ⟨2:14⟩iṅsun aomahomah lavan sira, avədi sun iṅ paṅucap saṅ hyaṅ, tanpaveh ⟨2:15⟩yan atəmu manih lavan sira". liṅira gajahpara: "nini aṅapaha, sun ka- ⟨2:16⟩pakəna, suka iṅsun yen apəgatana kalavan sira, deniṅ rəṇarəṇi kaṅ sa- ⟨2:17⟩kiṅ sira den-mulih manih nini mariṅ sira, pomahomahiṅsun den-mulih ⟨2:18⟩manih mariṅ iṅsun." tumuli huvusiṅ maṅkana ken əṇḍok mulih mariṅ ⟨2:19⟩paṅkur sabraṅ lor, sira gajahpara malər iṅ campara sabraṅ kidul. du- ⟨2:20⟩ruṅ gənəp sapasar mati sira gajahpara. surakiṅ voṅ aṅucap: "kamakara ⟨2:21⟩panase rareṅ jəro vətəṅ iku, duruṅ pira pəpəgatane ramane lanaṅ vadon, ⟨2:22⟩tur voṅatuvane lanaṅ mati."

vəkasan huvus gənəp lekiṅ rare mətu ⟨2:23⟩rare lanaṅ, binuñcal iṅ pabajaṅan denira ken əṇḍok. dadi hana voṅ ama⟨Ed² : 5⟩-⟨2:24⟩maliṅ, aran sira lemboṅ, kasasar iṅ pabajaṅan tumiṅhal iṅ murub, ⟨2:25⟩pinaran denira lemboṅ, amirəsəp rare anaṅis, pinarəkan denira lemboṅ, ⟨2:26⟩siṅgih kaṅ murub rare anaṅis ika, sinambut iṅəmban bhinakta mantuk, den- ⟨2:27⟩aku vəka dera lemboṅ. aṅruṅu sira ken əṇḍok yen sira lemboṅ aṅa- ⟨2:28⟩kuaku vəka, riṅ rovaṅe ki lemboṅ kaṅ avərta, anəṅguh rare antuke ⟨2:29⟩amamaṅgih riṅ pabajaṅan, katon murub iṅ ratri. tumuli pinaran denira ⟨2:30⟩ken əṇḍok, siṅgih sirānakira. kəcapira ken əṇḍok: "kaki lemboṅ ma- ⟨2:31⟩nava sira tan supekṣa riṅ rare kaṅ denirāmaṅgih iku, anakiṅsun puniku, ⟨2:32⟩kaki; ayun sira kaki vikana pūrvakanipun, antukira bhaṭāra brahmā asaṅgama ⟨2:33⟩kalavan isun puniku, hayo tanpamule sira riṅ rare puniku, upama ababu ⟨3:1⟩kakalih abapa tuṅgal samanipun rare puniku". maṅkin saṅsaya asih sira ⟨3:2⟩lemboṅ sasomah rəsəp, vəkasan atuha sakalavonlavon bhinaktanyāmama- ⟨3:3⟩liṅ denira lemboṅ. avayah sapaṅon sira ken aṅrok aṅeriṅ paṅkur. ⟨3:4⟩təlas pomahomanira ken əṇḍok muvah sapomahomahira ki lemboṅ, hənti ⟨3:5⟩tinotohakən denira ken aṅrok. vəkasan sira aṅonṅon iṅ sirāmaṇḍala ⟨3:6⟩riṅ ləbak, aṅon kəbo sapasaṅ; alama hilaṅ mahiṣa kaṅ denirāṅon ika, ⟨3:7⟩iṅajen derāmaṇḍala voluṅ evu riṅ sapasaṅ kəbo, maṅke iṅumanuman ⟨3:8⟩sira ken aṅrok deniṅ ramareṇa kalih: "lah kaki isun anuṅgua kalih, ⟨3:9⟩lamun sira aja luṅha, isun uga anuṅgonana riṅ sirāmaṇḍala riṅ ləbak". ⟨3:10⟩vəkasan tan keḍəp luṅha sira ken aṅrok, kaki sira ramanira kalih riṅ ⟨3:11⟩campara mvaṅ riṅ paṅkur.

⟨3:11⟩tumuli sira ken aṅrok aysah umuṅsi riṅ ⟨3:12⟩kapuṇḍuṅan, tanpavilasa kaṅ koṅsi pərnahiṅ aṅher. vontən ta bobo- ⟨3:13⟩toh saji sakiṅ karuman, aran sira baṅo samparan, alah atotohan denira ⟨3:14⟩malandaṅ iṅ karuman, tinagih tanpaṅəmasi, sah sira baṅo samparan sa- ⟨3:15⟩kiṅ karuman ananakti mariṅ rabut jalu, aṅrəṅə̄ ujar sakiṅ ākāśa kinon ⟨3:16⟩muliha manih mariṅ karuman, "hana anakmami aṅhuvusakəna hutaṅta aran ⟨3:17⟩sira ken aṅrok." sah sira baṅo samparan sakiṅ rabut jalu, lumampah ⟨Ed² : 6⟩ ⟨3:18⟩saratri, dadi amaṅgih rare, kahitaṅ vidhiniṅ hyaṅ denira baṅo samparan, ⟨3:19⟩siṅgih ta sira ken arok, bhinakta mantuk mariṅ karuman, iṅaku vəka ⟨3:20⟩denira baṅo samparan. anuli mariṅ kabotohan, kapaṅgih sira malandaṅ ⟨3:21⟩denira baṅo samparan, linavan atotohan, alah sira malandaṅ, pulih alahira ⟨3:22⟩baṅo samparan, tuhu yan vidhiniṅ hyaṅ, mantuk sira baṅo samparan, bhi- ⟨3:23⟩nakta mantuk sira ken aṅrok denira baṅo samparan. sira baṅo samparan ⟨3:24⟩sirāvayuh aṅalapḍo, sira gənuk buntu rabi tuha, sira tirthaja rabi anom; hana ⟨3:25⟩anakira (rabi anom) pañji bavuk, paṅgulū sira pañji kuñcaṅ, arinira pañji lu- ⟨3:26⟩nal, sira pañji kəneṅkuṅ, vuruju vadon aran sira cucupuranti. sira ken aṅrok ⟨3:27⟩ta sira iṅaku anak ta denira gənuk buntu. alavas sira haneṅ karuman, ⟨3:28⟩tan apatut sira kalavan parapañji kabeh, donira ken aṅrok sah sakiṅ ⟨3:29⟩karuman.

tumuli sira riṅ kapuṇḍuṅan amaṅgih sira raryāṅon anakira ⟨3:30⟩tuvan sahaja, buyut iṅ sagəṅgəṅ, aran sira tuvan tita, apasanakan ⟨3:31⟩kalavan sira ken aṅrok. antyanta deniṅ paḍāsihsihan sira tuvan tita ka- ⟨3:32⟩lavan sira ken aṅrok. atəhər aṅher sira riṅ sira tuvan sahaja, tan hana ⟨3:33⟩viyatanira ken aṅrok kalavan sira tuvan tita, harəp ta sira vikana riṅ ⟨3:34⟩rupaniṅ akṣara, mara sira riṅ sira jaṅgan iṅ sagəṅgəṅ, ati amarajakaha, ⟨3:35⟩amalaku vinarahan sastra. ya ta vinarahan sira riṅ rūpaniṅ akṣara lavan ⟨4:1⟩panujuniṅ svaravyañjanaśāstra, savrədhiniṅ akṣara, vinarah sira riṅ ru- ⟨4:2⟩pacandra kapəgataniṅ tithi māsa lavan sakakala, ṣadvāra, pañcavara, sap- ⟨4:3⟩tavara, trivara, dvivara, saṅavara, vuku. bisa sira ken aṅrok kalavan ⟨4:4⟩sira tuvan tita kalih sama vinarahan iṅ sastra denira jaṅgan. hana ta ⟨4:5⟩tatanəmanira jaṅgan upacāraniṅ natar, vitiṅ jambu olihira ananəm; antyanta ⟨4:6⟩denipun avoh, tuhuniṅ atub anəḍəṅ, piniṅhit tan ananiṅ vineh aṅuṇḍuha, ⟨4:7⟩nora hana vani ameta vohiṅ jambu punika. liṅira jaṅgan: "lamun ⟨4:8⟩ratəṅ jambu iku uṇḍuhən". dahat denira ken aṅrok kapeṅin tumon iṅ ⟨4:9⟩vohiṅ jambu punika, maha kacitta vohiṅ jambu punika. təkaniṅ saratri, ⟨4:10⟩māsa sirəpiṅ voṅ aturu, sira ken aṅrok sira aturu, maṅke taṅ lalavah ⟨4:11⟩mətu sakiṅ vunvunanira ken aṅrok adulurdulur tanpapəgatan, savəṅi ama- ⟨Ed² : 7⟩ ⟨4:12⟩ṅan vohiṅ jambunira jaṅgan. tumuli riṅ eñjaṅ katiṅhalan agəlar ⟨4:13⟩vohiṅ jambu punika riṅ natar, pinupu deniṅ pəpəḍəkira jaṅgan. sira ⟨4:14⟩jaṅgan tumon vohiṅ jambu rusak agəlar iṅ natar, śoka sira jaṅgan, li- ⟨4:15⟩ṅira jaṅgan iṅ parajaka: "paran saṅkane rusak jambu iku." sumahur pə- ⟨4:16⟩pəḍəkira jaṅgan: "pukulun rusak deniṅ tampakiṅ lalavah amaṅan jambu ⟨4:17⟩puniki". dadi ta sira jaṅgan aṅambil rviniṅ pañjalin ṅgenira ñəruṅ jambu ⟨4:18⟩punika tur denirātuṅgu savəṅi. sira ken aṅrok malih aturu riṅ salu kidul, ⟨4:19⟩asaṇḍi(ṅ) kakavuṅaniṅ alalaṅ riṅ pərnahira jaṅgan kaḍaṅ aməlit. ⟨4:20⟩satiṅhalira jaṅgan mulat iṅ lalavah abəbələk paṅdudulur, mətu sakiṅ ⟨4:21⟩vunvunanira ken aṅrok, paḍa amaṅan vohiṅ jambunira. jaṅgan, apəsəh ⟨4:22⟩tvasira jaṅgan, kavalahan aṅgətak lalavah akeh amaṅan vohiṅ jam- ⟨4:23⟩bunira, sərṅən sira jaṅgan, tinuṇḍuṅ sira ken aṅrok denira jaṅgan, ⟨4:24⟩ākara madhyaniṅ ratri patuṇḍuṅira jaṅgan. kaget sira ken aṅrok ataṅi ⟨4:25⟩pupuṅun sira, anuli mətu, aturu riṅ palaṅalaṅaniṅ jaba, vinəton denira ⟨4:26⟩jaṅgan mariṅ jaba katiṅhalan hana murub iṅ təṅahiṅ alalaṅ, kaget ⟨4:27⟩sira jaṅgan aṅiḍəpakən katunon, pinarikṣa kaṅ katon murub, kapaṅgih ⟨4:28⟩ken aṅrok kaṅ murub ika, tinaṅi kinen mantuka iṅajak aturua riṅ umah ⟨4:29⟩manih, tutut sira ken aṅrok aturu riṅ patətəṅahan manih. eñjaṅ kinen ⟨4:30⟩aṅambila vohiṅ jambu denira jaṅgan, suka sira ken aṅrok, liṅira: "lah ⟨4:31⟩malar isun dadia voṅ, isun anahura hutaṅ riṅ sira jaṅgan". aaguṅ ⟨4:32⟩sakalavonlavon sira ken aṅrok, aṅon ta kalavan sira tuvan tita, agave ⟨4:33⟩ta sira ḍukuh, kapərnah vetaniṅ sagəggə̄ṅ, təgal iṅ sañja, pinakaṅgenira ⟨4:34⟩aṅaḍaṅaḍaṅa voṅ malintaṅ havan lavan sira tuvan tita rovaṅira. ⟨5:1⟩hana ta voṅ amahat ano riṅ alasiṅ voṅ kapuṇḍuṅan, ānakanak vadon ⟨5:2⟩ahayu, milu mariṅ alas, təka ginaməlan denira ken aṅrok rinovaṅ asaṅ- ⟨5:3⟩gama riṅ alas, ya ta riṅ adiyuga ṅaraniṅ alas.

maṅkin mərsah sira ken ⟨5:4⟩aṅrok, vəkasan sira analava voṅ malintaṅ havan, ya ta kavərta təkeṅ ⟨Ed² : 8⟩ ⟨5:5⟩nagareṅ daha denira ken aṅrok aṅrusuh, ya ta iṅilaṅakən sakiṅ tumapəl ⟨5:6⟩denira saṅ akuvu aran tuṅgul amətuṅ. sah sira ken aṅrok sakiṅ sa- ⟨5:7⟩gəṅgəṅ, aṅuṅsi ta sira mariṅ rabut garontol. "mogha ta kabəbəṅ riṅ bañu ⟨5:8⟩kaṅ aṅilakən", sotira ken aṅrok: "mogha ta bañu mətua sakiṅ tan- ⟨5:9⟩hana, samaṅkana dadi kaṅ tahun, tan hana kevəh riṅ java". maṅkana ⟨5:10⟩liṅira ken aṅrok. sah sira sakiṅ rabut gorontol, aṅuṅsi sira riṅ va- ⟨5:11⟩yaṅ, təgal iṅ sukamaṅgala. hana ta papikatan pərit, irika ta sira anavala ⟨5:12⟩voṅ asəḍahan manuk, anuli sira mariṅ rabut katu. kapihanan sira tumon ⟨5:13⟩iṅ katu savariṅin gə̄ṅe, irika ṅgenira məsat aṅuṅsi ta sira riṅ jun ⟨5:14⟩vatu, maṇḍalaniṅ voṅ sampūrṇa, aṅuṅsi ta sira mareṅ lulumbaṅ, aṅ- ⟨5:15⟩her iṅ voṅ amaradeśa, vijiliṅ voṅ ajurit, aran sira gagak iṅət. alavas ⟨5:16⟩aṅher irika anavala voṅ malintaṅ havan. sah sira mariṅ kapuṇḍuṅan, ⟨5:17⟩amamaliṅ sira riṅ pamalantənan, kavruhan ta sira, binuru kakəpaṅ, tan ⟨5:18⟩vruh ta parananira aṅuṅsi, amamanek ta sira riṅ vitiṅ tal, riṅ piṅgiriṅ kali, ⟨5:19⟩karahinan ta sira, kavruhan yen amamanek iṅ tal, tinuṅgu deniṅ voṅ ⟨5:20⟩kapuṇḍuṅan iṅ sor, tinabuhan kajar. tal punika vinaduṅ deniṅ amburu ⟨5:21⟩riṅ sira. samaṅka ta sira anaṅis, asasambat iṅ kaṅ ayaśadharma riṅ ⟨5:22⟩sira, dadi sira amirəsəp śabda riṅ avaṅavaṅ, kinon sira ameraṅa roniṅ ⟨5:23⟩tal pinakahəlaranira kiva təṅən margahanira aṅlayaṅa mariṅ sabraṅ ve- ⟨5:24⟩tan, masa sira matia muvah, dadi aməraṅ sira ron tal antuk kakalih, pina- ⟨5:25⟩kahəlarira kiva təṅən; aṅlayaṅ sira mareṅ sabraṅ vetan, malayu aṅuṅ- ⟨5:26⟩si riṅ nagamasa, tinut sira binuru, aṅuṅsi ta sira mariṅ maṇḍaleṅ oran, ⟨5:27⟩tinut binuru, malayu aṅuṅsi riṅ maṇḍaleṅ kapuṇḍuṅan. katəmu atanəm ⟨5:28⟩sirāmaṇḍala, iṅaliṅan sira iṅaku vəka denirāmaṇḍala, sira ken aṅrok. ⟨5:29⟩anakirāmaṇḍala paḍa atanəm, kehipun nənəm. katuju luṅha atatavu kaṅ ⟨5:30⟩tuṅgal, kari lilima; kaṅ luṅha ginanten atanəma denira ken aṅrok, təka ⟨5:31⟩kaṅ amburu riṅ sira, tur aṅucap riṅ siramaṇḍala: "e kaki maṇḍala, hana ⟨5:32⟩voṅ arusuh isun-buru, aṅuṅsi iṅkene mahu". sumahur siramaṇḍala: "kaki ⟨Ed² : 9⟩ ⟨5:33⟩dayakanira tan tuhu aliñok iṅsun kaki, yen noreṅkene; hanānakiṅsun nənəm, ⟨5:34⟩iki atanəm gənəp nənəm, vilaṅən uga denira, manava ləvih sakiṅ nənəm, ⟨6:1⟩tuhu hana voṅ len iṅkene". ujariṅ amburu: "tuhu yen anakira maṇḍala ⟨6:2⟩nənəm, apan kaṅ atanəm iku nənəm". ləs luṅha kaṅ amburu. liṅira ⟨6:3⟩maṇḍala riṅ ken aṅrok: "luṅha ta sira kaki, manava maṅsul kaṅ ⟨6:4⟩amburu riṅ sira, manava hanamicara śabdaniṅsun, tanpantuk denira aṅuṅsi ⟨6:5⟩iriṅsun, luṅha sira aṅuṅsi alas". ndan liṅira ken aṅrok: "aṅher manih ⟨6:6⟩kaṅ amburua". ya ta saṅkane aṅalas ken aṅrok, riṅ pataṅtaṅan ⟨6:7⟩araniṅ alas.

anuli sira ken anrok aṅuṅsi riṅ ano. sah sira riṅ alas ⟨6:8⟩iṅ tərvag. maṅkin saṅsaya mərsah sira. hana ta sira maṇḍaleṅ luki, ⟨6:9⟩aṅarəpi vəlahan, maṅkat sira amaluku pagagan, akārya pakacaṅan ambhak- ⟨6:10⟩ta səkuliṅ rare aṅon mahiṣanira maṇḍala, den-sahalakən iṅ uṇḍuṅu- ⟨6:11⟩ṇḍuṅ den-vaḍahi kele, katuṅkul sira maṇḍala pijər amaluku pakacaṅan, ⟨6:12⟩iṅuṇḍukuṇḍukan iṅambil denira ken aṅrok pinet səkule, naṅkə dina ⟨6:13⟩sira maṅkana, kepvan sira maṇḍala deniṅ baryan dina kelaṅan səganiṅ ⟨6:14⟩paṅon, paṅucapiramaṇḍala: "paran saṅkane hilaṅ səkul iki". maṅkin ta ⟨6:15⟩iṅinte sisiṅidan səganiṅ paṅonira maṇḍala riṅ vəlahan, paṅone den-kon ⟨6:16⟩amulukua, tando ḍatəṅ sira ken aṅrok sakiṅ jəro alas pakṣanira ken aṅrok ⟨6:17⟩aṅambila səkul punika. sinapa denira maṇḍala: "kaliṅane sira kapo kaki ṅa- ⟨6:18⟩met səgane paṅon-iṅsun iku naṅkən dina". sumahur ken aṅrok: "siṅgih ⟨6:19⟩kaki maṇḍala, iṅsun amet səgane paṅonira naṅkən dina vetniṅ lapa-iṅsun ⟨6:20⟩tanpamaṅan". liṅira maṇḍala: "lah kaki ḍatəṅa riṅ aśramaniṅsun sira ⟨6:21⟩yen hana luve, amalampaha səkul naṅkən dina, apan iṅsun pratidina aṅa- ⟨6:22⟩ḍaṅaḍaṅ təkahaniṅ tatamu". təhər iṅajak sira ken aṅrok ḍatəṅ iṅ ⟨6:23⟩batur denira maṇḍala, sinvagatan sireṅ səkul ulam. liṅira maṇḍala riṅ ⟨Ed² : 10⟩ ⟨6:24⟩istrinira: "nini bhaṭari iṅsun aməməkas iṅ sira, lamun ken aṅrok ⟨6:25⟩maririka, mon iṅsun tan hana riṅ umah tuvi, kukurənən tumuli, aməla- ⟨6:26⟩sakən".

ya ta ken aṅrok katutur naṅkən dina təka, luṅhanira sakiṅ rika ⟨6:27⟩mara riṅ lulumbaṅ, mariṅ bañjar kocapet. hana ta sira maṇḍaleṅ turyā- ⟨6:28⟩ntapada, mulih sira mareṅ kabalon, parabira sira mpu palot, amoṅ dhar- ⟨6:29⟩makañcana, aguru ta sira riṅ hyaṅ buyut iṅ kabalon, paṅavakiṅ dharma- ⟨6:30⟩kañcanasiddhi, siddhisanidya, mantuk ta sira mpu palot sakiṅ kabalon amava ⟨6:31⟩ta sira lakar, avrat limaṅ tahil, areren iṅ lulumbaṅ, avədi sira mpu palot ⟨6:32⟩muliha ḍevek mareṅ turyantapada, rehiṅ vontən voṅ kavərta anavala riṅ ⟨6:33⟩marga aran sira ken aṅrok. sira mpu palot tan vruh riṅ patutuṅgalaniṅ ⟨7:1⟩voṅ; ya ta katəmu sira ken aṅrok riṅ parerenan. liṅira sira ken aṅrok ⟨7:2⟩riṅ sira mpu palot: "uḍuh ḍatəṅ iṅ punəndi rakaki pukulun". liṅira mpu ⟨7:3⟩sumahur: "aluluṅha iṅsun kaki sakiṅ kabalon, ayun mantuka mareṅ turya- ⟨7:4⟩ntapada, avədi iṅsun riṅ marga, anəṅguh hana voṅ anavala aran ki aṅrok." ⟨7:5⟩mesəm sira ken aṅrok, liṅira ken aṅrok: "lah pukulun, ranakira ya ṅatəra ⟨7:6⟩mantuk i rakaki, raputunira məne aṅlavana yen kapaṅgih voṅ aran ken aṅrok ⟨7:7⟩puniku, lumaris ugi sira kaki mantuk mareṅ turyantapada, sampun valaṅ hati." ⟨7:8⟩kapihutaṅan sira mpu riṅ turyantapada aṅruṅu saṅgupira ken aṅrok. ⟨7:9⟩satəkanireṅ turyantapada, ya ta vinarahan dharmakañcana sira ken aṅrok, ⟨7:10⟩eṅgal bisa, tan hana sor timbaṅana riṅ kaśaktinira mpu palot. nəhər ⟨7:11⟩iṅaku vəka sira ken aṅrok denira mpu palot, saṅkaniṅ aśrameṅ tu- ⟨7:12⟩ryantapada iṅaran iṅ maṇḍaleṅ bapa. maṅke polahira ken aṅrok aṅa- ⟨7:13⟩ku bapa riṅ sira mpu palot, hana po deni(ṅ) kakuraṅanira mpu palot, ya ⟨7:14⟩ta karaṇanira ken aṅrok kinon maraṅ kabalon denira mpu palot, kino- ⟨7:15⟩nira amutusakəna dharmakañcana, riṅ hyaṅ buyut iṅ kabalon, aṅuvusa- ⟨7:16⟩kəna lakar katunanira maṇḍaleṅ bapa. maṅkat sira ken aṅrok ḍatəṅ riṅ ⟨7:17⟩kabalon, tan kapihandəl sira ken aṅrok denira saṅ apaliṅgih riṅ kabalon. ⟨7:18⟩samaṅka ta sərṅən sira ken aṅrok: "mogha hana əmbaṅ riṅ panapen". ⟨Ed² : 11⟩ ⟨7:19⟩sinuduk denira ken aṅrok, malayu aṅuṅsi riṅ hyaṅ buyut iṅ kaba- ⟨7:20⟩lon, iṅatagakən sira parakategan sahaneṅ kabalon paraguruhyaṅ təkaniṅ ⟨7:21⟩kapuntan, sama mədal amava palugaṅśa, amburu riṅ sira ken aṅrok ⟨7:22⟩samāmukul iṅ palugaṅśa pakṣanira san tyāga aminonanayun amatenana ⟨7:23⟩riṅ sira ken aṅrok. mogha aṅruṅu ujariṅ ākāśa: "hayo denira-pateni ⟨7:24⟩voṅ iku, saṅ tyāga, yugamami rare iku, taṅeh gavene riṅ madhyapada." ⟨7:25⟩maṅkana śabda akaśa karuṅu denira saṅ tyāga. ya ta tinuluṅ ken aṅrok ⟨7:26⟩aṅlilir kadi pralagi. təhər ken aṅrok aṅənakən upata, liṅira: "tan hanaha ⟨7:27⟩tega riṅ vetaniṅ kavi tan siddhaniṅ dharmakañcana." sah sira ken aṅrok ⟨7:28⟩sakiṅ kabalon, aṅuṅsi turyantapada, sira maṇḍaleṅ bapa, siddha riṅ ⟨7:29⟩dharmakañcana. sah sira ken aṅrok sakiṅ maṇḍaleṅ bapa mariṅ pra- ⟨7:30⟩deśeṅ tugaran. nora ta vilasa sira buyutiṅ tugaran, rinusuhan voṅ tu- ⟨7:31⟩garan denira ken aṅrok, ya ta iṅəmban ta gopala sinahalakən iṅ maṇḍaleṅ ⟨7:32⟩bapa, dadi kapaṅgih anakira buyutiṅ tugaran, ananəm kacaṅ iṅ paga- ⟨7:33⟩gan. maṅke ta ikaṅ rara rinovaṅ asaṅgama denira ken aṅrok, alalama ⟨7:34⟩kacaṅ kakampilan, saṅkaniṅ kacaṅ tugaran vijine akulimis aguṅ agurih. ⟨7:35⟩sah sira sakiṅ tugaran, mulih sira mariṅ maṇḍaleṅ bapa muvah. liṅira ⟨8:1⟩ken aṅrok: "yen iṅsun dadi voṅ adānaha pirak riṅ kaki maṇḍaleṅ bapa".

⟨8:2⟩kavərta sira ken aṅrok riṅ nagareṅ daha, yen arusuh asənətan riṅ tu- ⟨8:3⟩ryantapada, iṅilaṅakən sakiṅ daha, rinuruh deniṅ voṅ sakiṅ daha, ⟨8:4⟩luṅha sakiṅ maṇḍaleṅ bapa, aṅuṅsi sira mariṅ gunuṅ pustaka. sah sira ⟨8:5⟩sakiṅ rika, aṅuṅsi riṅ limbehan, vilasa sira buyutiṅ limbehan, inuṅsi sira ⟨8:6⟩ken aṅrok, vəkasan ananakti sira ken aṅrok mariṅ rabut kəḍuṅ paniti- ⟨8:7⟩kan. katurunan sira vidhi, kinon mara riṅ rabut gunuṅ ləjar, riṅ dina ⟨8:8⟩budha hirəṅ iṅ varigadyan, sira paradeva ahum akukumpul, maṅkana ⟨8:9⟩liṅira nini riṅ panitikan: "mami aṅrovaṅana asənətana kita bapa, tan ⟨8:10⟩hananiṅ vruha, mami ta ananapua riṅ gunuṅ ləjar səḍəṅiṅ deva ahum ⟨8:11⟩kabeh." maṅkana liṅira nini panitikan. ya ta mara sira ken aṅrok riṅ ⟨Ed² : 12⟩ ⟨8:12⟩gunuṅ ləjar. katəkan pva budha hirəṅ iṅ varigadyan, mara pva sira ⟨8:13⟩riṅ pahəman. ya ta sira asənətan iṅ pavuhan iṅurugan sukət denira ra- ⟨8:14⟩nini panitikan. təhər muni kaṅ saptasvara gəntər patər liṇḍu kətug kilat ⟨8:15⟩halisyus halivavar, hudan salah masa, tanpantara teja vaṅkava, ndan samaṅ- ⟨8:16⟩kana sira aṅrəṅə̄ śabda tanpantara, humvaṅ gumuruh, rasaniṅ ahuma- ⟨8:17⟩niṅ vatək hyaṅ: "ikaṅ aṅukuhana riṅ nūṣa java, yaya tandi maṇḍala". ⟨8:18⟩maṅkana liṅ saṅ vatək devata kabeh sama asalaṅgapan ujar: "ndi kaṅ ⟨8:19⟩yogya prabhua riṅ nusa java", patakoniṅ vatək hyaṅ kabeh. sumahur hyaṅ ⟨8:20⟩guru: "vruhanta kabeh vatək devata, hana si yugamami, mānuṣa vijiliṅ voṅ ⟨8:21⟩paṅkur, ika aṅukuhi bhūmi java." samaṅka mətu ta sira ken aṅrok sakiṅ ⟨8:22⟩pavuhan, katiṅhalan sira deniṅ vatək hyaṅ, sama kayogyan saṅ vatək de- ⟨8:23⟩vata, ya ta inastvakən sira bhiṣeka bhaṭāra guru, maṅkana kastvanira de saṅ ⟨8:24⟩vatək devata, asurak asaṅgaruhan. vinidhyan sira ken aṅrok aṅaṅkəna ⟨8:25⟩bapa riṅ saṅ brāhmaṇa makanāma sira ḍaṅhyaṅ lohgave, vahu təka sa- ⟨8:26⟩kiṅ jambudvipa kinen apaṅgiha riṅ taloka; samaṅkana mulaniṅ brāhmaṇa ⟨8:27⟩hana riṅ vetaniṅ kavi. duk mariṅ java tanpahavan parahu, atampakan ⟨8:28⟩roniṅ kakataṅ təluṅ tugəl, məntas sira anuju pradeśa riṅ taloka, midər ⟨8:29⟩sira ḍaṅhyaṅ lohgave aṅulati sira ken aṅrok. liṅira ḍaṅhyaṅ loh- ⟨8:30⟩gave: "hana rare adava taṅane, alivat iṅ dəkuṅe, tulise taṅane təṅən ⟨8:31⟩cakra, kaṅ kiva śaṅka, aran ken aṅrok, katon iṅ pujamami, kadadinira ⟨8:32⟩bhaṭāra viṣṇu, pavarahira ṅuni duk iṅ jambudvīpa: eh ḍaṅhyaṅ lohgave ⟨8:33⟩vus mono denta muja riṅ viṣṇuarccha, mami tan hana riṅ kene, ṅoṅ ⟨8:34⟩aṅjanma mānuṣa mariṅ java, kita tumutureṅ mami, aran iṅoṅ ken aṅrok, ⟨9:1⟩ulatana mami riṅ kabotohan". tando sira ken aṅrok kapaṅgih riṅ ⟨9:2⟩kabotohan, vinaspaḍakən siṅgih kaṅ katon iṅ puja denira ḍaṅhyaṅ ⟨9:3⟩lohgave. tumuli sira tinañan, liṅira ḍaṅhyaṅ lohgave: "iya sira kaki, ⟨9:4⟩aran ken aṅrok, saṅkaniṅsun vruh iṅ sira, katon iṅ puja deniṅsun". ⟨Ed² : 13⟩ ⟨9:5⟩sumahur ken aṅrok: "siṅgih pukulun, ranakira aran ken aṅrok." ri- ⟨9:6⟩naṅkul sira denira saṅ brahmaṇa. liṅira ḍaṅhyaṅ lohgave: "iṅsun- ⟨9:7⟩aku anak sira kaki, iṅsun-rovaṅ suk anastapa, iṅsun-voṅ saparanira." ⟨9:8⟩sah sira ken aṅrok sakiṅ talokah, mara sira riṅ tumapəl, milu sira brah- ⟨9:9⟩maṇa. satəkanira riṅ tumapəl kapaṅgih kaladeśa, ati sira asesebana riṅ ⟨9:10⟩saṅ akuvu riṅ tumapəl, aran sira tuṅgul amətuṅ. kapaṅgih sira sineba. ⟨9:11⟩liṅira tuṅgul amətuṅ: "bhageya pukulun saṅ brahmaṇa, sakiṅ punəndi ⟨9:12⟩sira hañar katiṅhalan." sumahur sira ḍaṅhyaṅ lohgave: "eh kaki saṅ ⟨9:13⟩akuvu, hañar sakiṅ sabraṅ iṅsun, ati iṅsun asevakaha mariṅ saṅ akuvu ⟨9:14⟩iṅsun kaki, lavan akonakoniṅsun anak puniki ayun sumevakaha riṅ saṅ ⟨9:15⟩akuvu". sumahur sira tuṅgul amətuṅ: "lah suka iṅsun sira ḍaṅhyaṅ ⟨9:16⟩yen sira santosa vontəna riṅ sirānakira". maṅkana liṅira tuṅgul amətuṅ.

⟨9:17⟩alavas sira ken aṅrok amaraseba riṅ sira tuṅgul amətuṅ, saṅ akuvu ⟨9:18⟩riṅ tumapəl. ⟨9:19⟩dadi hana bhujaṅga boddhasthāpaka riṅ panavijen, lumaku mahāyāna, ⟨9:20⟩atapa riṅ setraniṅ voṅ panavijen, apuṣpata sira mpu pūrva. sira ta anak- ⟨9:21⟩anak stri tuṅgal, duk dereṅira mahāyāna; atyanta riṅ listu-hayuniṅ ⟨9:22⟩putrinira, aran ken ḍəḍəs. sira ta kavərta yen hayu, tan hana amaḍani rupa- ⟨9:23⟩nira yen savetaniṅ kavi kasub təkeṅ tumapəl. karuṅu denira tuṅgul ⟨9:24⟩amətuṅ, tumuli sira tuṅgul amətuṅ ḍatəṅ iṅ panavijen, añjujug mariṅ ⟨9:25⟩ḍukuhira mpu purva, kapaṅgih sira ken ḍəḍəs, atyanta garjitanira tuṅgul ⟨9:26⟩amətuṅ tumon iṅ rara hayu. katuju sira mpu purva tan hana riṅ pata- ⟨9:27⟩panira, samaṅka ta ken ḍəḍəs sinahasa pinalayokən denira tuṅgul amətuṅ. ⟨9:28⟩saulihira sira mpu purva sakiṅ paran tan katəmu siranakira, sampun pina- ⟨9:29⟩layokən denira saṅ akuvu riṅ tumapəl, tan vruh riṅ kaliṅanira, ya ta ⟨9:30⟩sira mpu purva anibakən samaya tan rahaju, liṅira: "lah kaṅ amaloyakən ⟨9:31⟩anakiṅsun mogha tan tutuga pamuktine matia binahud aṅəris; maṅkana voṅ ⟨9:32⟩panavijen asata paṅaṅsone, mogha tan mətua bañune bejine iki, dosane nora ⟨Ed² : 14⟩ ⟨9:33⟩avarah iriṅsun yen anakiṅsun den-valatiṅ voṅ". maṅkana liṅira mpu ⟨9:34⟩purva. "kalavan ta anakiṅsun marajakən karma amamaḍaṅi, aṅhiṅ sot- ⟨9:35⟩mami riṅ anakmami mogha anəmva rahayu den-aguṅ bhāgyane". maṅ- ⟨10:1⟩kana sotira mahāyāna riṅ panavijen. satəkanira ken ḍəḍəs riṅ tumapəl rino- ⟨10:2⟩vaṅ sapaturon denira tuṅgul amətuṅ, tan sipi sihira tuṅgul amətuṅ, vahu ⟨10:3⟩ṅiḍam sira ken ḍəḍəs, dadi sira tuṅgul amətuṅ akasukan, acaṅkrama soma- ⟨10:4⟩han mariṅ taman boboji, sira ken ḍəḍəs anuṅgaṅ giliṅan. satəkanira riṅ ⟨10:5⟩taman sira ken ḍəḍəs tumurun sakiṅ paḍati, katuvon pagaveniṅ vidhi, ⟨10:6⟩keṅis vətisira, keṅkab tekeṅ rahasyanira, nəhər katon murub denira ken ⟨10:7⟩aṅrok, kavəṅan sira tumiṅhal, pituvi deniṅ hayunira anulus, tan hanāma- ⟨10:8⟩ḍani riṅ listu-hayunira, kasmaran sira ken aṅrok tan vruh riṅ tiṅkahanira. ⟨10:9⟩saulihira tuṅgul amətuṅ sakiṅ pacaṅkraman, sira ken aṅrok avarah iṅ ⟨10:10⟩sira ḍaṅhyaṅ lohgave, liṅira: "bapa ḍaṅhyaṅ, hana voṅ istri murub ⟨10:11⟩rahasyane, punapa lakṣaṇaniṅ stri lamun maṅkana, yen hala rika yen ayu ⟨10:12⟩rika lakṣaṇanipun". sumahur sira ḍaṅhyaṅ: "sapa iku kaki". liṅira ⟨10:13⟩ken aṅrok: "vontən, bapa, voṅ vadon katiṅhalan rahasyanipun deniṅsun". ⟨10:14⟩liṅira ḍaṅhyaṅ lohgave: "yen hana istri maṅkana, kaki, iku stri nāriś- ⟨10:15⟩varī arane, adimukyaniṅ istri iku, kaki, yadyan voṅ papa aṅalapa riṅ ⟨10:16⟩voṅ vadon iku, dadi ratu añakravarti". mənəṅ sira ken aṅrok, ri vəkasan ⟨10:17⟩aṅliṅ: "bapa ḍaṅhyaṅ, kaṅ murub rahasyanipun puniku rabinira saṅ aku- ⟨10:18⟩vu riṅ tumapəl; lamun maṅkana manira-bahud aṅəris sirakuvu, kapaṣṭi mati ⟨10:19⟩de mami, lamun pakanira aṅadyani". sahurira ḍaṅhyaṅ: "mati, bapa kaki, ⟨10:20⟩tuṅgul amətuṅ denira, aṅhiṅ ta iṅsun tan yogya yan aṅadyanana riṅ ⟨10:21⟩kaharəpira, tan ulahaniṅ paṇḍita, ahiṅan sakaharəpira". liṅira ken aṅrok: ⟨10:22⟩"lamun maṅkana, bapa, iṅsun, amit iṅ sira". sumahur saṅ brahmaṇa: "ma- ⟨10:23⟩riṅ punəṇḍi ta sira kaki". sumahur ken aṅrok: "iṅsun ḍatəṅ iṅ karuman ⟨10:24⟩vontən bobotoh aṅaṅkən vəka iriṅsun, aran sira baṅo samparan, asih iriṅsun; ⟨Ed² : 15⟩ ⟨10:25⟩punika iṅsun-tarinipun kadi ayogyanana". liṅira ḍaṅhyaṅ: "rahayu yan ⟨10:26⟩maṅkana, sampun ta, kaki, sira alavas iṅ karuman". liṅira ken aṅrok: ⟨10:27⟩"punapa karyaniṅsun alavasa".

sah sira ken aṅrok sakiṅ tumapəl, təka ⟨10:28⟩sireṅ karuman, kapaṅgih sira baṅo samparan. "sakiṅ əndi kavətunira, alavas ⟨10:29⟩tan mareriṅsun, kadi riṅ svapna iṅsun atətəmu lavan sira, alavas təmən deni- ⟨10:30⟩ra luṅha". sumahur ken aṅrok: "vontən iṅ tumapəl iṅsun bapa, amaraseba ⟨10:31⟩riṅ sirākuvu. saṅkaniṅsun mariṅ sira, hana rabinirākuvu, tumurun sakiṅ ⟨10:32⟩paḍati, kasiṅkab rahasyane, katon murub deniṅsun. hana ta brahmaṇa hañar ⟨10:33⟩aṅajava, puṣpatanira ḍaṅhyaṅ lohgave, sirāṅaku vəka riṅ iṅsun, iṅsun- ⟨10:34⟩takoni: punapa araniṅ strī yen murub rahasyanipun. liṅira saṅ brahmaṇa: ⟨10:35⟩uttama dahatiṅ stri yen maṅkana, arane iku kaṅ sinaṅguh stri ardhanārīśvarī ⟨11:1⟩ika, sulakṣaṇa təmən, pan iku asiṅ adərve rabi, katəkan dadi ratu añakravarti. ⟨11:2⟩iṅsun ta, bapa baṅo, kapeṅin dadi ratu, harəpiṅsun ki tuṅgul amətuṅ iṅ- ⟨11:3⟩sun-patenana, rabine iṅsun-alape, malar bapa, ranakira dadi ratu, amalaku iṅsun ⟨11:4⟩paṅadyanira bapa ḍaṅhyaṅ. ujarira ḍaṅhyaṅ: kaki aṅrok tan kavaśa ⟨11:5⟩riṅ brāhmaṇa yan aṅajəṅana riṅ voṅ aṅalap rabiniṅ arabi, hiṅan ⟨11:6⟩sakaharəpira piambək. punika karaṇaniṅsun mariṅ bapa baṅo, malaku ⟨11:7⟩adyanadyanira bapa iṅsun-cidrane sirākuvu riṅ tumapəl, vyakti mati sirā- ⟨11:8⟩kuvu deniṅsun". sumahur sira baṅo samparan: "rahayu yen maṅkana. ⟨11:9⟩iṅsun, kaki, aṅadyani, yen sirāharəp ambahud aṅəris riṅ sira tuṅgul amətuṅ, ⟨11:10⟩aṅhiṅ ta sira kaki aṅrok, sirākuvu təguh, manavi nora təḍas yen dera- ⟨11:11⟩suduka riṅ kəris kuraṅ yoninya. hana mitraniṅsun paṇḍe riṅ lulumbaṅ, ⟨11:12⟩aran mpu gandriṅ, yoni olih agave kəris, norana voṅ atəguh dene pagavene, ⟨11:13⟩tan amiṅroni yen sinudukakən, ika konən akarya ḍuhuṅ. yen huvus dadi ⟨Ed² : 16⟩ ⟨11:14⟩kəris, ṅgenirāñidra riṅ ki tuṅgul amətuṅ". maṅkana vəkasira baṅo ⟨11:15⟩samparan riṅ ken aṅrok. liṅira ken aṅrok: "amit iṅsun, bapa, mariṅ ⟨11:16⟩lulumbaṅ". sah sira karuman, nuri maliṅ lulumbaṅ, katəmu sira ⟨11:17⟩gandriṅ anambut karya riṅ gusali, təka ken aṅrok tur atakon: "iya sira ⟨11:18⟩baya aran gandriṅ. lah rəko iṅsun pagavekəna kəris, huvusa limaṅ vulan, ⟨11:19⟩agatana gavene deniṅsun". liṅira mpu gandriṅ: "sampun limaṅ vulan ⟨11:20⟩punika, lamun sira ayun den-apənəd, manavi satahun huvus, enak ratəṅ pa- ⟨11:21⟩palonipun". liṅira ken aṅrok: "lah sarupane gugurindane, aṅhiṅ den-hu- ⟨11:22⟩vus limaṅ vulan". sah ken aṅrok sakiṅ lulumbaṅ, mariṅ tumapəl, kapaṅ- ⟨11:23⟩gih sira ḍaṅhyaṅ lohgave, atakon iṅ ken aṅrok: "paran saṅkanira ala- ⟨11:24⟩vas iṅ karuman". sumahur ken aṅrok: "suməlaṅ manira, bapa, riṅ lulum- ⟨11:25⟩baṅ". samaṅka ta ken aṅrok alavas apaṅanti riṅ tumapəl. huvusiṅ ⟨11:26⟩gənəp limaṅ vulan, eṅət iṅ samayanira yen aken aṅgave kəris riṅ sira mpu ⟨11:27⟩gandriṅ. mara sira riṅ lulumbaṅ, katəmu sira mpu gandriṅ aṅgugurinda, ⟨11:28⟩aninigasi papalampahanira ken aṅrok kəris. liṅira ken aṅrok: "əndi ken- ⟨11:29⟩kenaniṅsun riṅ kaki gandriṅ". sumahur sira gandriṅ: "siṅgih kaṅ iṅ- ⟨11:30⟩sun-gurinda puniki, kaki aṅrok". pinalaku tiniṅhalan punaṅ kəris denira ⟨11:31⟩ken aṅrok. liṅira asəmu bəndu: "ah tanpolih deniṅsun akonkon riṅ sira ki ⟨11:32⟩gandriṅ, apan duruṅ huvus gugurindane kəris iki, lagi asəbel, iki kapo ru- ⟨12:1⟩pane kaṅ dera-lavas limaṅ vulan lavase". apanas tvasira ken aṅrok, dadi ⟨12:2⟩sinudukakən iṅ sira gandriṅ kəris antukira gandriṅ agave ika. anuli pi- ⟨12:3⟩nəraṅakən iṅ lumpaṅ śela pambəbəkan gurinda, bəlah aparo; pinəraṅakən ⟨12:4⟩iṅ paronira gandriṅ, bəlah apalih. samaṅka sira gandriṅ aṅucap: "ki ⟨12:5⟩aṅrok, kaṅ amateni riṅ təmbe kəris iku, anak-putunira mati dene kris iku, ⟨12:6⟩olih ratu pipitu təmbe kəris iku amateni’. vusira gandriṅ aṅucap maṅkana, ⟨12:7⟩mati sira gandriṅ. samaṅka ta arupa analahasa sira ken aṅrok patinira gan- ⟨12:8⟩driṅ. liṅira ken aṅrok: "lamun iṅsun dadi voṅ tumusa riṅ anakputune ⟨12:9⟩apaṇḍe riṅ lulumbaṅ". təhər mantuk sira ken aṅrok mariṅ tumapəl.

⟨Ed² : 17⟩ ⟨12:10⟩hana kakasihira tuṅgul amətuṅ, aran kəbo hijo, apavoṅ sanak ⟨12:11⟩asihsihan lavan ken aṅrok. satiṅhalira kəbo hijo riṅ sira ken aṅrok anuṅ- ⟨12:12⟩kəlaṅ ḍuhuṅ hañar, adaṅanañ caṅkriṅ katut rinipun tanpagagala vuṅkul, ⟨12:13⟩arəmən sira kəbo hijo mulat. aṅucap iṅ ken aṅrok: "he, kaka, sun- ⟨12:14⟩silihe kərisira iku". sinuṅakən denira ken aṅrok, iṅaṅge denira kəbo ⟨12:15⟩hijo tumuli, vetniṅ rəsəpira tumon; alavas iṅaṅge denira kəbo hijo ḍu- ⟨12:16⟩huṅ sakiṅ ken aṅrok punika, nora hana voṅ tumapəl tan sapəkṣaha yen ⟨12:17⟩sira kəbo hijo anuṅkəlaṅ ḍuhuṅ hañar. mogha ta maṅke ḍuhuṅ punika ⟨12:18⟩minaliṅan denira ken aṅrok, kəna deniṅ amaliṅi. təhər ken aṅrok ⟨12:19⟩kala ratri anuli mariṅ daləm pakuvon, duvəg sirəpiṅ voṅ, katuvon denira ⟨12:20⟩dinuluraniṅ vidhi, anuli mareṅ paturonira tuṅgul amətuṅ, tan kavara ⟨12:21⟩lakunira, sinuduk sira tuṅgul amətuṅ denira ken aṅrok, tərus prāṇanira ⟨12:22⟩tuṅgul amətuṅ mati kapisanan. kəris antukira gandriṅ agave kinatutakən ⟨12:23⟩minaha. maṅke huvus rahina kavasvasan ḍuhuṅ tumanəm iṅ jajanira ⟨12:24⟩tuṅgul amətuṅ, tinəṅər deniṅ voṅ kaṅ vruh kərisira kəbo hijo, kaṅ ⟨12:25⟩iṅaṅgo sabran dina. paṅucapiṅ voṅ tumapəl kabeh: "ki kəbo hijo ⟨12:26⟩kaliṅane kaṅ añidra riṅ sira tuṅgul amətuṅ, apan savyakti kərise katut ⟨12:27⟩iṅ jajanira saṅ akuvu riṅ tumapəl." samaṅka sira kəbo hijo sinikəp ⟨12:28⟩deniṅ kadaṅ-vargganira tuṅgul amətuṅ, tinəvək iṅ kəris antukira gan- ⟨12:29⟩driṅ akarya punika, mati ki kəbo hijo. ⟨12:30⟩hana ta anakira kəbo hijo, aran mahisa raṇḍi, alara patiniṅ bapa, ⟨12:31⟩ya ta vinilasan kinaṭik denira ken aṅrok, atyanta vəlasira riṅ mahisa raṇḍi. ⟨12:32⟩mogha hyaṅ deva sirandandani, tuhu yan kramanira ken aṅrok riṅ sira ⟨12:33⟩ken ḍəḍəs, alama akakarəpan, tan hananiṅ voṅ tumapəl vani aṅucapa sa- ⟨12:34⟩tiṅkah-polahira ken aṅrok, maṅkana sakadaṅ-varganira tuṅgul amətuṅ ⟨12:35⟩mənəṅ tan hana vənaṅ aṅucapa, ya ta apaṅgih ken aṅrok lavan ken ⟨12:36⟩ḍəḍəs. sampun ta sira abobot tigaṅ lek katiṅgal denira tuṅgul amətuṅ, ⟨Ed² : 18⟩ ⟨12:37⟩kavoran denira ken aṅrok, atyanta denira silihasih sira ken aṅrok lavan ⟨13:1⟩ken ḍəḍəs, alavas papaṅgihira. gənəp lekiṅ rare mijil anakira ken ḍəḍəs ⟨13:2⟩lanaṅ, patutanira tuṅgul amətuṅ, iṅaranan saṅ anusapati, papañjinira saṅ ⟨13:3⟩apañjy anəṅah. alama sira papaṅgih ken aṅrok kalavan ken ḍəḍəs, malih ⟨13:4⟩aputra ken ḍəḍəs lavan ken aṅrok, mijil lanaṅ, aran sira mahiṣa voṅ ⟨13:5⟩atələṅ, mvah ari denira mahiṣa voṅ atələṅ lanaṅ aran saṅ apañji sapraṅ, ⟨13:6⟩arinira pañji sapraṅ lanaṅ aran sira agnibhaya, arinira agnibhaya vadon ⟨13:7⟩aran sira devi rimbu, papat patutanira ken aṅrok lavan ken ḍəḍəs. hana ⟨13:8⟩ta binihajinira ken aṅrok anom, aran sira ken umaṅ, sira ta apatutan lanaṅ ⟨13:9⟩aran sira pañji tohjaya, arinira pañji tohjaya lanaṅ aran sira pañji sudhatu, ⟨13:10⟩arine pañji sudhatu lanaṅ aran sira tvan vrəgola, arine tvan vrəgola istri ⟨13:11⟩aranira devi rambi. kvehiṅ putra 9, lanaṅ 7 vadon 2.

⟨13:12⟩təlas purva vetaniṅ kavi, kaputər savetaniṅ kavi, sama avədi riṅ ⟨13:13⟩sira ken aṅrok, mahu arivariva ayun aṅadəga ratu, voṅ tumapəl sama, ⟨13:14⟩suka yen ken aṅrok aṅadəga ratu. katuvon panduluriṅ vidhi saṅ ratu ⟨13:15⟩riṅ daha siraji ḍaṅḍaṅ gəṇḍis aṅandika riṅ parabhujaṅga sahaneṅ daha, ⟨13:16⟩liṅira: "e, ki parabhujaṅga śeva-sogata, paran saṅkanira nora anəmbah ⟨13:17⟩riṅ iṅsun, apan iṅsun sakṣat bhaṭāra guru." sumahur parabhujaṅga sakapa- ⟨13:18⟩sukiṅ nagareṅ kaḍiri: "pukulun tan vontən iṅ kinakina bhujaṅga anəm- ⟨13:19⟩bahi ratu." maṅkana liṅira bhujaṅga kabeh. liṅiraji ḍaṅḍaṅ gəṇḍis: ⟨13:20⟩"lah manava kaṅ riṅ kuna nora anəmbah, kaṅ maṅko ta iṅsun səmbahən ⟨13:21⟩denira, manava sira tan vruh riṅ kaśaktiniṅsun maṅko sun-vehi paṅavyakti." ⟨13:22⟩maṅke ta siraji ḍaṅḍaṅ gəṇḍis aṅadəgakən tumbak, laṇḍeyanipun tinañcəba- ⟨13:23⟩kən riṅ ləmah, sira ta aliṅgih, riṅ pucukiṅ tumbak, tur aṅandika: "lah pa- ⟨13:24⟩rabhujaṅga dələṅən kaśaktiniṅsun." sira ta katon acaturbhuja, atrinayana, ⟨13:25⟩sakṣat bhaṭāra guru rupanira, vinidhi anəmbaha parabhujaṅga sakapasukiṅ ⟨13:26⟩daha, sama tan harəp anəmbaha tur mərsah paḍa aṅuṅsi mariṅ tumapəl aseva- ⟨13:27⟩ka riṅ ken aṅrok. samaṅka mulaniṅ tumapəl tan ahiḍəp iṅ nagareṅ daha. ⟨13:28⟩tumuli sira ken aṅrok inastvakən prabhu riṅ tumapəl, araniṅ ⟨Ed² : 19⟩ ⟨13:29⟩nagara riṅ siṅasari, abhiṣekanira śri rajasa, bhaṭāra saṅ amūrvabhū- ⟨13:30⟩mi, iṅastryan deniṅ bhujaṅga seva-sogata kaṅ sakiṅ daha, makadi sira ⟨13:31⟩ḍaṅhyaṅ lohgave sira asaṅkapaṇi, kunəṅ kaṅ asih avəlas riṅ sira ⟨13:32⟩ken aṅrok iṅ kina duk sira səḍəṅ kasyasih, paḍa iṅundaṅ kabeh, tinu- ⟨13:33⟩luṅ denira vinaləs pavilasane, makadi sira baṅo samparan, tan ucapən ⟨13:34⟩siramaṇḍaleṅ turyantapada, lavan anakiṅ apaṇḍe vəsi riṅ lulumbaṅ, ⟨14:1⟩aran pu gandriṅ, satuse apaṇḍe riṅ lulumbaṅ luputeṅ saarik purih, satam- ⟨14:2⟩pakiṅ vulukune vaduṅ-pacule. hana anake ki kəbo hijo den-paḍa kavə- ⟨14:3⟩vənaṅane lavan anake pu gandriṅ. hana anakira bapa ḍaṅhyaṅ (lohgave) ⟨14:4⟩aran vaṅbaṅ saḍaṅ, patutanira lavan voṅ viṣṇu, təmokəna kalavan anakira ⟨14:5⟩bapa baṅo kaṅ aran cucupuranti, maṅkana rasaniṅ andika saṅ amūrva- ⟨14:6⟩bhūmi. atyanta krətaniṅ nagaraniṅ siṅhasari, paripūrṇa nirvighna. ⟨14:7⟩alavas karəṅə̄ vərtanira ken aṅrok yan huvus paṅadəg ratu, ka- ⟨14:8⟩hatur iṅ siraji ḍanḍaṅ gəṇḍis yen saṅ amūrvabhūmi harəp amərəpa mariṅ ⟨14:9⟩daha. andikaniraji ḍanḍaṅ gəṇḍis: "sapa ta aṅalahakəna riṅ nagaraniṅsun ⟨14:10⟩iki, manava kalah lamun bhaṭāra guru tumurun sakiṅ akaśa, sugyan kalaha". ⟨14:11⟩iṅaturan sira ken aṅrok, yan siraji ḍaṅḍaṅ gəṇḍis aṅandika maṅkana. ⟨14:12⟩liṅira saṅ amūrvabhūmi: "e parabhujaṅga seva-sogata kabeh, astokəna ⟨14:13⟩iṅsun abhiṣeka bhaṭāra guru". samaṅka ta mulanirābhiṣeka bhaṭāra guru, ⟨14:14⟩iṅastvaniṅ bhujaṅga brahmaṇa rəṣi. tur sira anuli aṅlurug mariṅ daha. ⟨14:15⟩karəṅə deniraji ḍaṅḍaṅ gəṇḍis yen saṅ amūrvabhūmi riṅ tumapəl anə- ⟨14:16⟩kani andon mariṅ daha. liṅiraji ḍaṅḍaṅ gəṇḍis: "alah iṅsun səḍəṅe ki ⟨14:17⟩aṅrok vinoṅiṅ hyaṅ". samaṅka ta sañjata-iṅ tumapəl acucuh lavan ⟨14:18⟩sañjata daha, apraṅ loriṅ gantər, apagut sama pravira, aṅloṅi linoṅan, ⟨14:19⟩katitihan sañjata daha. ariniraji ḍaṅḍaṅ gəṇḍis moktah bamakrəti ksatriya ⟨14:20⟩raden mahiṣa valuṅan, lavan mantrinira pravira aran gubar baləman; moktah- ⟨14:21⟩niṅ arinira ḍaṅḍaṅ gəṇḍis mvah vadva pinakatihati sira gubar baləman ⟨14:22⟩kalih karəbat deniṅ vado tumapəl, amah guṇuṅ denipun apraṅ. samaṅka ⟨Ed² : 20⟩ ⟨14:23⟩ta vado daha kapalayu, apan kaṅ pinakadiniṅ praṅ sampun kavənaṅ. ⟨14:24⟩irika ta sañjata daha bubar tavon, puṅkur vəḍus, dahut payuṅ, tan hana ⟨14:25⟩pulih manih. samaṅka ta siraji ḍaṅḍaṅ gəṇḍis murud sakiṅ papraṅan, ⟨14:26⟩aṅuṅsi mariṅ devalaya, gumantuṅ iṅ avaṅavaṅ, təkaniṅ undakan, ⟨14:27⟩pakaṭik, juru payuṅ lavan amava taḍah səḍah, taḍah toya, paṅlante, sama ⟨14:28⟩milu aṅavaṅavaṅ. prasiddha kalah riṅ daha denira ken aṅrok. lavan sira ⟨14:29⟩rayinira (saṅ ḍaṅḍaṅ gəṇḍis) devi amisani, devi hasin, devi paja, maṅ- ⟨14:30⟩kin sama katuran yan siraji ḍaṅḍaṅ gəṇḍis alah apraṅ, karəṅə̄ vontən ⟨14:31⟩iṅ devalaya gumantuṅ iṅ avaṅavaṅ, maṅke ta sira tvan devi katiga ⟨14:32⟩mukṣah lavan kaḍaton pisan. irika ta sira ken aṅrok huvus iṅ jayasatru, ⟨14:33⟩mulih mariṅ tumapəl, kaputər bhūmi java denira. sakakala pañjənəṅira hu- ⟨14:34⟩vus kalah iṅ daha 1144.

⟨15:1⟩alavas hana vərta saṅ anusapati, anakira tuṅgul amətuṅ, ataken ⟨15:2⟩sira riṅ pamoṅmoṅ: "avədi manira deniṅ sira rama-pakanira", aturiṅ pa- ⟨15:3⟩moṅmoṅ: "aron pakanira matūra riṅ sira ibu pakanira". tan suddhanira ⟨15:4⟩nuṣapati ataken iṅ sirebunira: "ibu iṅsun ataken iṅ sira punapa kaliṅanira ⟨15:5⟩bapa yen tumiṅhal iṅ isun, pahe tiṅhalira kalavan sanakiṅsun kabeh, tan ⟨15:6⟩ucapən lavan putranira ibu anom, maṅkin pahe tiṅhalira bapa". tuhu yan ⟨15:7⟩samasanira saṅ amūrvabhūmi. sahurira ken ḍəḍəs: "kaya dudu kaṅ aṅan- ⟨15:8⟩dəli, yen sira kaki ayun vruha, sira tuṅgul amətuṅ arane ramanira; katiṅ- ⟨15:9⟩gal iṅsun tigaṅ śaśih, ya ta iṅsun iṅalap denira saṅ amūrvabhūmi". ⟨15:10⟩liṅira nūṣapati: "kaliṅane, ibu, dudu bapaniṅsun saṅ amūrvabhūmi, punapa ⟨15:11⟩ta ibu paḍəmira bapa". "saṅ amūrvabhūmi, kaki, amateni". mənəṅ sira ⟨15:12⟩ken ḍəḍəs, arupa kaluputan deniṅ avərta sajati riṅ siranakira. liṅira nū- ⟨15:13⟩sapati: "ibu, vontən ḍuhuṅira bapa antukipun gandriṅ akarya, iṅsun-təḍani- ⟨15:14⟩pun ibu". sinuṅakən denira ken ḍəḍəs. saṅ anūṣapati amit mantuk ma- ⟨15:15⟩riṅ kaməgətanira. vontən ta paṅalasanira riṅ baṭil, inundaṅ denira ⟨15:16⟩nūṣapati kinon amatenana ken aṅrok, sinuṅ ḍuhuṅ antukipun gandriṅ ⟨15:17⟩akarya, ṅgenipun amatenana riṅ saṅ amūrvabhūmi, iṅəbaṅ voṅ baṭil ⟨Ed² : 21⟩ ⟨15:18⟩denira nūṣapati. maṅkat voṅ baṭil mariṅ daləm kaḍaton, kapaṅgih saṅ ⟨15:19⟩amūrvabhūmi səḍəṅira anaḍah, təhər sinuduk sira deniṅ voṅ baṭil. duk ⟨15:20⟩sira kacūrṇa vərhaspati pon iṅ landəp; masanira anaḍah saṇḍe jabuṅ, ⟨15:21⟩sampun surup prabaṅkara amasaṅ sanda. sampuniṅ lina saṅ amūrva- ⟨15:22⟩bhūmi, malayu voṅ baṭil, aṅuṅsi saṅ anūṣapati, matur voṅ baṭil: "sam- ⟨15:23⟩pun moktah sira rama-pakanira den-manira". nəhər sinuduk voṅ baṭil de- ⟨15:24⟩nira nūsapati. ujariṅ voṅ tumapəl: "ah bhaṭāra sireṅamuk deniṅ ⟨15:25⟩paṅalasaniṅ baṭil, sira nūṣapati aṅəmbari amuk". ri linanira saṅ amūrva- ⟨15:26⟩bhūmi i śaka 1169. sira dhinarmeṅ kagənəṅan.

⟨15:27⟩sampun maṅkana saṅ anūṣapati aṅgantyani añjənəṅ ratu, duk saṅ ⟨15:28⟩anūṣapaty aṅadəg ratu i śaka 1170. alama kavərta riṅ raden tohjaya, sira ⟨15:29⟩anakira ken aṅrok sakiṅ rabi anom, nama saṅ apañji tohjaya, ya ta aṅ- ⟨15:30⟩rəṅə̄ sapolahirānūṣapati aṅupahakən iṅ saṅ amūrvabhūmi, moktah deniṅ ⟨15:31⟩voṅ baṭil. saṅ apañji tohjaya tan suka moktahniṅ sira ramanira, akirakira ⟨15:32⟩amet pamaləs, margahaniṅ kapatinira saṅ anusapati. vruh saṅ anusapati ⟨16:1⟩yan kinire denirapañji tohjaya, yatna saṅ anūṣapati, paguliṅanira binaluṅ- ⟨16:2⟩baṅ, riṅ paməṅkaṅ voṅ aṅayəṅi, pikandəl atata. huvus alama ⟨16:3⟩marək saṅ apañji tohjaya amava savuṅ sira, mareṅ bhaṭārānūṣapati. liṅi- ⟨16:4⟩rapañji tohjaya: "kaka, vontən kərisira bapa, antukipun gandriṅ akarya, ⟨16:5⟩iṅsun-təḍanipun iṅ sira". tuhu yan samasanira bhaṭārānūṣapati. sinuṅakən ⟨16:6⟩ḍuhuṅ antukipun gandriṅ akārya denira saṅ anūṣapati, tinaṅgapan deni- ⟨16:7⟩rāpañji tohjaya, sinuṅkəlaṅ, tumuli ḍuhuṅira kaṅ iṅaṅge riṅuni, sinuṅa- ⟨16:8⟩kəniṅ voṅira. liṅirāpañji tohjaya: "duvəg, kaka, ta-boṅboṅ". suma- ⟨16:9⟩hur saṅ anūṣapati: "lah, yayi". tumuli aken aṅambila savuṅ riṅ juru ⟨16:10⟩kuruṅ. liṅirānūṣapati: "lah yayi, ta-adunipun pisan". "siṅgih", liṅirā- ⟨16:11⟩pañji tohjaya. sama anajeni ḍavak, sama akəmbar, katuṅkul saṅ anūṣapati. ⟨16:12⟩tuhu yan səḍəṅ antakanira, kempər pijər aṅadokən, savuṅira, sinuduk de- ⟨16:13⟩nirāpañji tohjaya. lina saṅ anūṣapati i śaka 1171. dhinarma sira riṅ ⟨16:14⟩kiḍal.

⟨Ed² : 22⟩ ⟨16:15⟩gumanti sirāpañji tohjaya añjənəṅ ratu riṅ tumapəl. hana ta pu- ⟨16:16⟩tranira saṅ anūṣapati, aran sira raṅga vuni, kapərnah kaponakan denirā- ⟨16:17⟩pañji tohjaya. sira mahiṣa voṅ atələṅ, sanakirāpañji tohjaya tuṅgaliṅ ⟨16:18⟩bapa saos ibu, aputra riṅ sira mahiṣa campaka, kapərnah pahulunan deni- ⟨16:19⟩rāpañji tohjaya. duvəgirāpañji tohjaya iṅastren, pinarəkiṅ mantri sama- ⟨16:20⟩daya, makaṅuni sira praṇaraja. marək sira raṅga vuni adulur lavan sira ⟨16:21⟩kəbo campaka. liṅirāpañji tohjaya: "e mantri samadaya, makadi praṇa- ⟨16:22⟩raja, dələṅən iki kaponakaniṅoṅ, kamakara rupane lavan paṅadəge. paran ⟨16:23⟩rupane musuhiṅoṅ riṅ nūṣāntara, dene voṅ roro iki, aṅapa denira, pra- ⟨16:24⟩ṇaraja". asahur səmbah sira praṇaraja matur: "siṅgih, pukulun, andika pā- ⟨16:25⟩duka bhaṭāra, apəkikpəkik iṅ rupa, sama vani sira kalih, aṅhiṅ pukulun, ⟨16:26⟩upamanira kadi vuvudun muṅgviṅ nābhi, tan vuruṅ sira amatyani ri pu- ⟨16:27⟩hara". mənəṅ talampakanira bhaṭāra, saṅśaya karasa aturira prāṇaraja, run- ⟨16:28⟩tik saṅ apañji tohjaya. təhər aṅundaṅ iṅ sira ləmbu ampal, kinon aṅ- ⟨16:29⟩hilaṅakəna riṅ raden kalih. andikanirāpañji tohjaya riṅ sira ləmbu am- ⟨16:30⟩pal: "mon luput denira aṅilaṅakən iṅ kṣatriya roro iku, ko ndak-ilaṅakən". ⟨16:31⟩duk sirāpañji tohjaya akon aṅilaṅakən riṅ raden kalih riṅ sira ləmbu ⟨16:32⟩ampal, vontən saṅ brahmaṇa səḍəṅ anaṅkapaṇeni riṅ sirāpañji tohjaya, ⟨16:33⟩denira ḍaṅhyaṅ aṅrəṅə̄ yan raden kalih kinen ilaṅakəna. avəlas saṅ ⟨16:34⟩brahmaṇa riṅ raden kalih, avarah "yan sira ləmbu ampal kaṅ kinon aṅi- ⟨16:35⟩laṅakəna, yen luputa kalih, kaki, sira puniki denipun ləmbu ampal, pun ⟨16:36⟩ləmbu ampal gumanti iṅilaṅakən denira śri maharaja". liṅira rahaden ⟨16:37⟩kalih: "sira ḍaṅhyaṅ tambontən ta vontən dosaniṅsun". sahurira saṅ ⟨17:1⟩brahmaṇa: "aron ta sira kaki asənətana rumuhun. pinaririṅakən manavi ⟨17:2⟩brahmaṇanira adva, ya ta rahaden sama mariṅ sirāpañji patipati. andikanira ⟨17:3⟩raden: "pañji patipati iṅsun asənətan riṅ umahira, anəṅguh iṅsun harəp ⟨17:4⟩ilaṅakəna bhaṭāra, yen iṅsun atut harəp ilaṅakəna, nora doṣaniṅsun". pina- ⟨17:5⟩ruruṅokən denirāpañji patipati: "rahaden atut, yen pakanira iṅilaṅakən pun ⟨17:6⟩ləmbu ampal sinalahan". maṅkin enak denirāsənətan kalih, rinuruh sira ra- ⟨Ed² : 23⟩ ⟨17:7⟩haden kalih tan kapaṅgih. pinaruruṅokən tan kaparuṅon panarira. ya ta ⟨17:8⟩sinəṅgeh sira ləmbu ampal sakārayita lavan raden kalih denira bhaṭāra. ⟨17:9⟩samaṅka sira ləmbu ampal iṅilaṅakən, malayu tasənətan iṅ tataṅganirā- ⟨17:10⟩pañji patipati. aṅruṅu sira ləmbu ampal yen raden kalih hana riṅ sirā- ⟨17:11⟩pañji patipati. ya ta sira ləmbu ampal marək iṅ raden kalih, aturira ləmbu ⟨17:12⟩ampal iṅ raden kalih: "manira aṅuṅsi riṅ pakanira pukulun, doṣa-manira ⟨17:13⟩kinen aṅilaṅakəna riṅ pakanira denira bhaṭāra. maṅkin ta manira anəḍa ⟨17:14⟩cinoran manavi manira tan kandəl den pakanira, enakan manira aṅavula ⟨17:15⟩riṅ jəṅ pakanira". sampune cinoran avatara kalih dina, sira ləmbu ampal ⟨17:16⟩marək iṅ raden kalih, matur iṅ raden: "punapa vəkas pakanira rahaden, ⟨17:17⟩tan vontən puharanirāsənətan, manira anuduka voṅ rajasa məne, səḍəṅipun ⟨17:18⟩ababañu". tatkala sore, anuduk voṅ rajasa sira ləmbu ampal, iṅalokən ⟨17:19⟩malayu mariṅ sinəlir. ujariṅ voṅ rajasa: "voṅ sinəlir anuduk voṅ rajasa". ⟨17:20⟩vatara kalih dina voṅ sinəlir sinuduk deniṅ ləmbu ampal, binuru malayu ma- ⟨17:21⟩riṅ rajasa. ujariṅ voṅ sinəlir: "voṅ rajasa anuduk voṅ sinəlir". ⟨17:22⟩vəkasan atutukaran voṅ rajasa lavan paṅalasaniṅ sinəlir, rame aloloṅan, ⟨17:23⟩sinapih sakiṅ daləm tan ahiḍəp. runtik sirāpañji tohjaya, iṅilaṅakən kalih ⟨17:24⟩batur pisan. aṅruṅu sira ləmbu ampal yen voṅ kalih batur iṅilaṅakən, mara ⟨17:25⟩sireṅ voṅ rajasa sira ləmbu ampal. liṅira ləmbu ampal: "yen sira iṅ- ⟨17:26⟩ilaṅakən aṅuṅsia riṅ raden kalih sira, apan sama hana rahaden". saṅgu- ⟨17:27⟩piṅ voṅ rajasa: "parəkakəna ugi, ki ləmbu ampal, voṅ batur puniki". bhi- ⟨17:28⟩nakta pinituhaniṅ voṅ rajasa, marək iṅ raden kalih. aturiṅ voṅ rajasa: ⟨17:29⟩"pukulun pakanira sakiṭaha kavula iṅ rajasa, sahandika-pakanira, pakanira-cora- ⟨17:30⟩na, manavi tan tuhu paṅavulanipun, pahea rika denipun aṅavula". maṅkana ⟨17:31⟩voṅ sinəlir, sama iṅundaṅ pinituhanipun, tuṅgal saṅgupipun lavan voṅ ⟨17:32⟩rajasa, tur pinatut kalih batur sampun kacoran, vinəkas: "məne sore paḍa merenea, ⟨17:33⟩tur amavaha sahayanira sovaṅ sovaṅ, paḍa ambaranaṅa mariṅ kaḍaton". ⟨17:34⟩sama amit mantuk voṅ sinəlir lavan voṅ rajasa. katəkan sore masa sama ⟨17:35⟩ravuh kalih batur amava sahaya, sama marək iṅ ayunira rahaden kalih, sama ⟨17:36⟩vano; anuli maṅkat ambaranaṅ mareṅ jəro kaḍaton. mogha kagyat sirā- ⟨Ed² : 24⟩ ⟨17:37⟩pañji tohjaya, malajəṅ kapisah, tinumbak tan kapisanan. mariniṅ geger, ⟨17:38⟩rinuruh deniṅ kavulanira, pinikul pinlayokən mariṅ kataṅ lumbaṅ. kaṅ ⟨18:1⟩amikul kasiṅse gaḍage katon pamuṅkure. liṅirāpañji tohjaya ri kaṅ ⟨18:2⟩amikul: "bəciki gaḍagta katon pamuṅkure". saṅkaniṅ tan avet ratu dene ⟨18:3⟩silit iku. ravuhireṅ lumbaṅ kataṅ, mokta sira. anuli dhinarmeṅ kataṅ ⟨18:4⟩lumbaṅ. linanira i śaka 1172.

⟨18:5⟩tumuli sira raṅga vuni aṅadəg ratu. kadi naga roro saleṅ lavan ⟨18:6⟩sira mahiṣa campaka. sira raṅga vuni abhiṣeka viṣṇuvarddhana karatunira, ⟨18:7⟩sira mahisa campaka dadi ratu aṅabhaya, abhiṣeka bhaṭāra narasiṅa. atyanta ⟨18:8⟩patutira, tan hana vival. bhaṭāra viṣṇuvarddhana aṅadəgakən kuṭa riṅ ⟨18:9⟩caṅgu lor, i śaka 1193. maṅkat sira amərəp iṅ mahibit, aṅilaṅakən saṅ ⟨18:10⟩liṅganiṅ pati. saṅkaniṅ mahibit alah, linəbon voṅ aran sira mahiṣa ⟨18:11⟩buṅalan. panjənəṅira śrī raṅga vuni ratu tahun 14, moktanira 1194, dhi- ⟨18:12⟩narma sira riṅ jajagu. sira mahiṣa campaka mokta, dhinarma riṅ kuməpər, ⟨18:13⟩pamələsatanira riṅ vudi kuñcir.

⟨18:14⟩śrī raṅga vuni atiṅgal putra lanaṅ, aran śri kərtanagara: sira ma- ⟨18:15⟩hiṣa campaka atiṅgal putra lanaṅ, aran raden vijaya. sirāji kərtanagara ⟨18:16⟩sira añjənəṅ prabhu, abhiṣeka bhaṭāra śivabuddha. hana ta voṅira, ba- ⟨18:17⟩bataṅanira buyutiṅ naṅka, aran bañak viḍe, sinuṅan pasəṅgahan arya ⟨18:18⟩viraraja, arupa tan kandəl denira, dinohakən, kinon adhipatia riṅ suṅənəb, ⟨18:19⟩aṅer iṅ maḍura vetan. hana ta patihira nduk mahu añjənəṅ prabhu, puṣ- ⟨18:20⟩papata sira mpu raganatha, nityasa aṅaturi rahayuaniṅ tuhan, tan keḍəp ⟨18:21⟩denira śri kərtanagara, saṅkanira mpu raganatha asalah liṅgih mantun apatih, ⟨18:22⟩ginanten denira kəbo təṅah saṅ apañjy aragani. sira mpu raganatha gumanti ⟨18:23⟩dadi adhyakṣa ri tumapəl. sapañjənəṅ śri kərtanagara aṅilaṅakən kalana ⟨18:24⟩aran bhaya. huvusiṅ kalana mati, aṅutus iṅ kavulanira, andona mariṅ ⟨18:25⟩malayu. samaṅka akəḍik kari voṅ tumapəl, akeh kaṅ katuduh mariṅ ⟨18:26⟩malayu. sirāpañjy aragani aṅatərakən, maṅsul iṅ tuban, təka riṅ tuma- ⟨18:27⟩pəl saṅ apañjy aragani aṅaturi taḍahan pratidina, akasukan sirāji kərtanagara. ⟨18:28⟩hana ta pasavalanira lavan sirāji jaya katoṅ ratu iṅ daha, pinakamu- ⟨18:29⟩suhira sirāji kərtanagara, kempər paṅaladeśaniṅ śatru, tan eṅət yan doṣa- ⟨Ed² : 25⟩ ⟨18:30⟩nira. sira bañak viḍe atuvuh pataṅ puluh tiga duk pamalayu, amitra lavan ⟨18:31⟩sirāji jaya katoṅ, asuravean akenkenan sakiṅ maḍura sira bañak viḍe apa- ⟨18:32⟩səṅgahan arya viraraja; maṅkana sirāji jaya katoṅ autusan mariṅ maḍura. ⟨18:33⟩sira virarāja akirim surat ḍatəṅ i sirāji jaya katoṅ. uniniṅ savalan: "pu- ⟨18:34⟩kulun, patik aji matur iṅ paduka aji, anəṅgeh paduka aji ayun abuburu ma- ⟨18:35⟩riṅ təgal lama, maṅke ta paduka aji abuburua, duvəg kaladeśanipun tam- ⟨18:36⟩bontən vontən baya, tambontən macanipun, tambontən baṇṭeṅipun, muvah ⟨18:37⟩ulanipun, rinipun, vontən macanipun aṅiṅ guguh". saṅ apatih tuha sira ⟨19:1⟩mpu raganatha kaṅ iṅaran macan guguh, apan sampun atuha. samaṅka ⟨19:2⟩sirāji jaya katoṅ maṅkat amərəp iṅ tumapəl. sañjata kaṅ saka loriṅ tu- ⟨19:3⟩mapəl voṅ daha kaṅ alaala, tuṅgul kalavan tatabuhan pənuh, rusak deśa ⟨19:4⟩saka loriṅ tumapəl, akeh atavan kanin kaṅ amaməraṅakən. sañjata daha ⟨19:5⟩kaṅ amarga lor maṇḍəg iṅ məməliṅ. sira bhaṭāra śivabuddha pijər anaḍah ⟨19:6⟩sajə̄ṅ, iṅaturan yan pinərəp sakiṅ daha, apahido sira, lagi amijilakən andika: ⟨19:7⟩"kadi pira sirāji jaya katoṅ moṅkonoa riṅ isun, apan sira huvus apakenak ⟨19:8⟩lavan isun". duk aṅaturakən kaṅ atavan kanin, samaṅka sira mintuhu. ⟨19:9⟩samaṅka raden vijaya tinuduh amaguta sañjata kaṅ saka loriṅ tumapəl ⟨19:10⟩iṅiriṅ denira arya dikara sira bañak kapuk, sira raṅga lave, sira pəḍaṅ, ⟨19:11⟩sira sora, sira daṅdi, sira gajah pagon, anakira virarāja aran sira nambi, ⟨19:12⟩sira pətəṅ, sira virot, sañjata abəcikbəcik, kaṅ anaṅkis sañjata daha ⟨19:13⟩bubuhan lor, sama amuk, rampak, kapalayu voṅ daha kaṅ mətu saka lor, ⟨19:14⟩tinut binuru denira raden vijaya. dadi tuməḍun sañjata aguṅ sakiṅ daha ⟨19:15⟩kaṅ sakiṅ piṅgir aksa anujv iṅ lavor, tan vineh humuṅa, tan amava ⟨19:16⟩tuṅgul ṅuniveh tatabuhan, təka riṅ siddhabhavana añjugjug riṅ siṅhasari ⟨19:17⟩pisan. patih riṅ daha sira kəbo mundaraṅ, sira pudot, sira bovoṅ pinaka- ⟨19:18⟩diniṅ sañjata daha saka kidul. səḍəṅira bhaṭāra śivabuddha anaḍah sajə̄ṅ ⟨19:19⟩lavan apatih, nduk sira kaparajaya sama sira aṅəmasi, sira kəbo təṅah apu- ⟨19:20⟩lih, mati riṅ maṅuntur.

raden vijaya sira tinuturakən maṅalor, iṅaturan ⟨19:21⟩yan bhaṭāra śivabuddha mokta deniṅ sañjata daha anduni saka kidul, pun ⟨19:22⟩patih tuha sampun aṅəmasi, sama umiriṅi talampakanira bhaṭāra. samaṅka ⟨19:23⟩raden vijaya maṅsul, sakavulanira sama apapalayon mariṅ tumapəl. təka- ⟨19:24⟩nira riṅ tumapəl amapulihakən tanpantuk, gumanti sira kabalik, binuru tinut ⟨Ed² : 26⟩ ⟨19:25⟩denipun kəbo mundaraṅ, suməṅka raden vijaya aṅuṅsi ri savah miriṅ, ⟨19:26⟩pakṣanipun kəbo mundaraṅ anduka riṅ buntal. raden vijaya amañcal si- ⟨19:27⟩siṅkalaniṅ amuluku, ḍaḍanipun kəbo mundaraṅ təkeṅ mukanipun kəbək ⟨19:28⟩əṇḍut, mundur tur aṅucap: "aḍuh tuhu yan deva si pakanira raden". sa- ⟨19:29⟩maṅka raden vijaya adum lañciṅan giriṅsiṅ riṅ kavulanira saviji so- ⟨19:30⟩vaṅ, ayun sira aṅamuka. kaṅ dinuman sira sora, sira raṅga lave, sira ⟨19:31⟩pəḍaṅ, sira daṅdi, sira gajah. sira sora anəmpuh, akeh loṅiṅ voṅ daha. ⟨19:32⟩aturira sora: "maṅke paṅeran pakanira anəmpuha, kaladeśanipun maṅke". ⟨19:33⟩anəmpuh raden vijaya. maṅkin akeh loṅiṅ voṅ daha, tur mundur ka- ⟨19:34⟩laṅan vəṅi, tumuli akuvu. səḍəṅ sirəpiṅ voṅ tinut iṅamuk manih ⟨19:35⟩denira raden vijaya, samaṅka bubar voṅ daha, akeh voṅ kəna riṅ tum- ⟨19:36⟩bakiṅ sama-rovaṅipun ariḍu voṅ palajəṅiṅ voṅ daha. vontən ta ⟨19:37⟩putrinira bhaṭāra śivabuddha sama istri kalih siki, jaga paṅgihakəna lavan ⟨20:1⟩raden vijaya denira bhaṭāra śivabuddha, kalih sira kajarah deniṅ voṅ daha; ⟨20:2⟩rahaden istri sira saṅ anom apisah lavan sira saṅ panuha tan tuṅgal para- ⟨20:3⟩nira malajəṅ. vetiṅ daha ta riḍu deniṅ paṅamukira raden vijaya. kala- ⟨20:4⟩niṅ vəṅi, vontən ta baləmaniṅ voṅ daha murub agəṅ urubipun. kapaṅ- ⟨20:5⟩gih raden istri panuva irika, katiṅhalan sira denira raden vijaya, eṅət yen ⟨20:6⟩raden yayistri panuha. maṅkin ta denira sambut denira vijaya, tur ⟨20:7⟩aṅandika riṅ sira sora: "sora, lah ta", aṅuṅsəd, "aṅamuk maneh, malar ⟨20:8⟩katəmua yayi sira saṅ anom". matur sira sora: "sampun deva, apan si(ra) ⟨20:9⟩rayi pakanira panuha sampun kapaṅgih; pira si kaṭahiṅ kavula-pakanira puni- ⟨20:10⟩ki". sahuriṅ raden vijaya: "iya denira iku". samaṅka sira sora matur ⟨20:11⟩maneh: "duvəg, pukulun pakanira mundura, apan yan amaksakəna aṅamuk ⟨20:12⟩sirantuka, ləhəṅ, lamun sira rayi-pakanira anom kapaṅgih, yen tan kapaṅgih ⟨20:13⟩kadi laloron aṅgəpok damar". samaṅka sira mundur, raden yayistri sira ⟨20:14⟩iṅəmban, saratri sira lumaku maṅalor, esuk sira tinututan deniṅ voṅ daha. ⟨20:15⟩katututan sira kiduliṅ talaga pagər. voṅira sama aganti aṅareni apraṅ ⟨20:16⟩aṅaṇḍəg iṅ voṅ daha. sira gajah pagon katumbak pupune trus, aṅhiṅ ⟨20:17⟩kavasa lumaku. andikanira raden vijaya: "gajah pagon kavaśa sira lumaku, ⟨20:18⟩lamun tan kavaśa, lah paḍa aṅamuk". "kavaśa manira, paṅeran, aṅiṅ ⟨Ed² : 27⟩ ⟨20:19⟩alonlonan". voṅ daha tan patya denipun anut iṅ sira, avəkasan maṅsul iṅ ⟨20:20⟩talaga pagər. raden vijaya aṅayam alas lavan kavulanira sakehiṅ aṅi- ⟨20:21⟩riṅ, sama aganti aṅəmban iṅ raden yayistri; vəkasan kavulanira abhava- ⟨20:22⟩rasa, aṅgunita tiṅkahanira raden vijaya. sampun putusiṅ śabda, sama ⟨20:23⟩akəmbalan atur: "pukulun, aturiṅ kavula-pakanira samadaya, punapa ta ⟨20:24⟩vəkas-pakanira puniki, kaṅ aṅayam alas, kahayuniṅ kavula-pakanira sa- ⟨20:25⟩madaya apənəd yan pakanira ḍatəṅa riṅ maḍura vetan; pakanira aṅuṅsia ⟨20:26⟩ri pun viraraja, malar kənaha pakanira-paraśraya, kadi pira tanpavilasaha, ⟨20:27⟩apan marganipun aguṅ denira sira rama-pakanira sira saṅ moktah". liṅira ⟨20:28⟩raden: "iya iku lamun avilaśa, mon tan avilaśa, akeh deniṅsun aviraṅ". ⟨20:29⟩sahurira sora, sira raṅga lave, sira nambi, sama akədə̄ sahur manuk: "pu- ⟨20:30⟩kulun, kadi pira pun viraraja paliṅaha paṅeran". ya ta saṅkanira raden ⟨20:31⟩ahiḍəp iṅ aturiṅ kavulanira. sah sira sakiṅ jəro alas, təka riṅ paṇḍakan, ⟨20:32⟩mariṅ buyutiṅ paṇḍakan aran macan kupiṅ. rahaden vijaya sira ama- ⟨20:33⟩lampah iṅaturan səḍəṅan, iṅaturan tinaḍah toyanipun, duk binəñcah esi sə- ⟨20:34⟩kul putih. agavok kaṅ tumon. ujariṅ voṅ: "pelag dahat, apan tan hana ⟨20:35⟩duvəgan a-isi səkul". sira gajah pagon tan kavaśa lumaku; andikanira ra- ⟨20:36⟩den vijaya: "buyutiṅ paṇḍakan, iṅsun atuvava voṅ saviji, gajah pagon ⟨20:37⟩tan bisa lumaku, didine riṅ sira". ujariṅ voṅ paṇḍakan: "ḍuh gave ala ⟨20:38⟩si pukulun, yen kapaṅgiha iriki pun gajah pagon, masa vontəna kavula sa- ⟨21:1⟩meriṅ paṇḍakan, kahayuniṅ kavula didinipun vontən iṅ kubon alas, pa- ⟨21:2⟩ṅaritaritan alalaṅ, binəṅaṅ iṅ təṅah, pinakaryakən gubug, asəpi tan vontən ⟨21:3⟩kavula sapekṣa, kavula paṇḍakan asuṅa təḍanipun naṅkən dina". kantun ⟨21:4⟩sira gajah pagon. raden vijaya anuli mariṅ ḍatar aməməṅi. təkeṅ ḍa- ⟨21:5⟩tar anulumpak iṅ parahu. sañjata daha mantuk. raden yayistri sira saṅ ⟨21:6⟩anom tulus kajarah mariṅ daha, katur iṅ sirāji jaya katoṅ. suka iṅaturan ⟨21:7⟩moktanira bhaṭāra śivabuddha.

raden vijaya anabaraṅ maṅalor, tumurun ⟨21:8⟩sira sakiṅ parahu, kavəṅen iṅ təṅahiṅ savah riṅ deśa pamiṅgiriṅ ⟨21:9⟩suṅənəb. aṅrərəb iṅ savah lalahan məntas ginaru, galəṅipun anipis. sa- ⟨21:10⟩maṅka ta sira sora aturu kumurəb, liniṅgihan denira raden vijaya lavan ⟨21:11⟩raden yayistri. riṅ eñjaṅ sira lumaju mariṅ suṅənəb, areren iṅ bale pañjaṅ. ⟨21:12⟩voṅira kinen atitilika, yen vontən sira viraraja sineba. maṅsul kaṅ atilik ⟨21:13⟩apan sira viraraja vontən sineba. maṅkat rahaden vijaya mariṅ pasebanira ⟨21:14⟩viraraja. saḍatəṅira raden iṅ paseban, sira raden vijaya tiniṅhalan denira ⟨21:15⟩viraraja, kaget sira viraraja tumon iṅ rahaden, tumurun sira viraraja tur ⟨Ed² : 28⟩ ⟨21:16⟩anuli mantuk, ḍatəṅ iṅ pagərhan, aluvaran sineba. kaṅgək tvasira raden ⟨21:17⟩vijaya, aṅandika riṅ sira sora, sira raṅga lave: "lah paran si ujarisun, ⟨21:18⟩akeh denisun aviraṅ, baya luhuṅ isun aṅəmasana pati duk aṅamuk ika". anuli ⟨21:19⟩sira ḍatəṅ iṅ bale pañjaṅ, vəkasan ḍatəṅ sira viraraja marək arantaban ⟨21:20⟩sagərha, makadi pinatihira, prasama anampa səḍah voh. aturira raṅga lave: ⟨21:21⟩"pukulun, dede ta pun viraraja punika maṅkin marək". samaṅka iccha tvasira ⟨21:22⟩raden. ken pinatih aṅaturi səḍah riṅ raden yayistri, sira viraraja aṅaturi səḍah ⟨21:23⟩riṅ rden lanaṅ. sira viraraja aṅaturi dumunuṅa riṅ gərha kadipaten. raden ⟨21:24⟩yayistri anitihi giliṅan, rabinira viraraja kabeh sami aḍarat, aṅiriṅ iṅ raden ⟨21:25⟩istri, sira viraraja aṅiriṅ iṅ raden vijaya. təka riṅ kadipaten anuli miñjəro, ⟨21:26⟩dinunuṅakən iṅ paturonira viraraja. raden viraraja pinarək iṅ vijil piṅrva ⟨21:27⟩denira viraraja sambi atutur kamoktanira bhaṭāra saṅ lumah riṅ panaḍahan sa- ⟨21:28⟩jəṅ, malih atutur paṅamukira riṅ voṅ daha. matur sira viraraja: "maṅke ⟨21:29⟩si rahaden punapa kayun-pakanira". sumahur sira rahaden vijaya: "isun ⟨21:30⟩amalaku sinakuṭa riṅ sira, yen hana pavilaśanira". aturira viraraja: "sam- ⟨21:31⟩pun pakanira valaṅ ati, aṅhiṅ depun-alon ugi". tur sira viraraja aṅaturi ⟨21:32⟩lumajua mantuk mariṅ daləm. samaṅka sira viraraja aṅaturi vastra sa- ⟨21:33⟩buk siñjaṅ, sama tinampa deniṅ rabinira, makadi ken pinatih. andikanira ⟨21:34⟩raden: "bapa viraraja, tan sipi guṅe hutaṅisun iṅ sira, mun katəkan sādhya- ⟨21:35⟩nisun, isun-parone təmbe bhūmi java, sira amuktia sapalih, isun kaṅ sapalih". ⟨21:36⟩aturira viraraja: "savadinipun, pukulun, lamun pakanira jumənəṅa ugi". ⟨21:37⟩maṅkana samayanira raden kalavan sira viraraja. atyanta paṅupakaranira ⟨21:38⟩viraraja riṅ raden, pratidina aṅaturi taḍah, tan ucapakəna denira aṅaturi ⟨22:1⟩taḍah sajəṅ. alama raden vijaya haneṅ suṅənəb. irika ta saṅ arya vi- ⟨22:2⟩raraja matur: "paṅeran, manira aṅambil upaya, pakanira sevakaha ugi riṅ ⟨22:3⟩sirāji jaya katoṅ, pakanira apiapia anəḍa iṅapura, abhaṣa anuṅkul; lamun ⟨22:4⟩ugi sirāji jaya katoṅ ayun pakanira-sevaka, pakanira aṅera riṅ daha saka- ⟨22:5⟩rəṅan, lamun pakanira arupa iṅandəl, vontən ta alasiṅ voṅ trik paka- ⟨22:6⟩nira-təḍaha riṅ sirāji jaya katoṅ, pakanira-tarukaha, kavula maḍura kaṅ ⟨22:7⟩ababad anaruka, apəḍək parantunaniṅ kavula maḍura marək iṅ pakanira. ⟨22:8⟩don-pakanira asevaka punika ta pakanira-iṅətakəna voṅira sirāji jaya ka- ⟨22:9⟩toṅ kaṅ tuhu, kaṅ vani, kaṅ jəjərih, kaṅ bisa, makadi buddhinipun kəbo ⟨22:10⟩mundaraṅ, pakanira-kavruhana, sampun katəpas kabeh, pakanira amita aṅ- ⟨Ed² : 29⟩ ⟨22:11⟩hera riṅ antukiṅ kavula maḍura anaruka alasiṅ voṅ trik; pakantukipun ta ⟨22:12⟩manih manavi vontən kavula-pakanira kaṅ sakiṅ tumapəl, mantuk manih ⟨22:13⟩marək iṅ pakanira, pakanira-taṅgapana, yadyan kavula sakiṅ daha ayun ⟨22:14⟩aṅuṅsi riṅ pakanira, pakanira kəkəhana, yan sampun kavava sañjata daha ⟨22:15⟩den-pakanira. maṅke manira akirim atur iṅ sirāji jaya katoṅ".

maṅkat ⟨22:16⟩kaṅ kinon aṅaturakəna savalan, anabraṅ maṅidul, təkeṅ daha marək iṅ ⟨22:17⟩sirāji katoṅ, aṅaturakən surat. uniniṅ surat: "pukulun, atur patik aji, denira ⟨22:18⟩sira potraka paduka aji, anəḍa iṅapura, ayun anuṅkul iṅ paduka aji; punika ⟨22:19⟩ta depun-kavruhanāndika paduka aji, yan suka lavan tan suka". andikanirāji ⟨22:20⟩katoṅ: "paran tan sukahaniṅoṅ yan kaki arṣa vijaya ahiḍəpa iriṅoṅ", ⟨22:21⟩tur kinon muliha kaṅ utusan, amavāndikanira. satəkaniṅ utusan asrah andika; ⟨22:22⟩sampun vinaca riṅ ayunira raden, riṅ ayunira viraraja. suka sira vira- ⟨22:23⟩raja. samaṅka raden vijaya mantuk mariṅ java, iṅiriṅ deniṅ kavula- ⟨22:24⟩nira, iṅatərakən deniṅ voṅ maḍura, sira viraraja aṅatərakən maṅsul iṅ ⟨22:25⟩teruṅ. təkeṅ daha enak denira asevaka riṅ siraji katoṅ, kinasihan. ḍa- ⟨22:26⟩təṅira riṅ daha amənaṅi galuṅan, voṅira kinon asasaramaha sakiṅ ⟨22:27⟩daləm, hənti gavokiṅ saṅ mantri riṅ daha tumon, rehiṅ sama abəcikbəcik, ⟨22:28⟩kaṅ pinakadi sira sora, sira raṅga lave, sira nambi, sira pəḍaṅ, sira daṅdi, ⟨22:29⟩sama malayu riṅ pasasaramaniṅ maṅuntur iṅ daha. gumanti mantri riṅ ⟨22:30⟩daha malayu, kaṅ pinakadi prajurit aran sira paṅlət, lavan sira mahiṣa ⟨22:31⟩rubuh, sira patih kəbo mundaraṅ, katəlu paḍa kasoran palayunipun denira ⟨22:32⟩raṅga lave lavan sira sora. alama sirāji katoṅ aṅənakən susudukan: "kaki ⟨22:33⟩arṣa vijaya, lah rəke sirāsusudukana, isun ayun aniniṅalana, mantrinisun ⟨22:34⟩pinakalavanira". aturira raden: "siṅgih pukulun". ataṅkəp kaṅ susudukan, ⟨22:35⟩antyanta rameniṅ tatabuhan, kaṅ aniniṅal pənuh tanpaligaran, asri ka- ⟨22:36⟩palajəṅ voṅirāji katoṅ. andikanirāji katoṅ: "aturana kaki arṣa vijaya, ⟨22:37⟩aja milu, sapa ta voṅ vani alavan gustine". avusan sira rahaden, maṅkin ⟨22:38⟩tāpapak pataṅkəpiṅ susudukan amburu-binuru; vekasan sira sora anuju riṅ ⟨22:39⟩sira patih kəbo mundaraṅ, sira raṅga lave anuju riṅ sira paṅlət, sira nambi ⟨23:1⟩anuju riṅ sira mahiṣa rubuh, vəkasan kapalayu saṅ mantri daha deniṅ ⟨23:2⟩woṅira raden vijaya, tan hananiṅ apulih, anuli avusan. samaṅka raden ⟨23:3⟩vijaya sapekṣa yan kasoran mantri daha deniṅ voṅira. tumuli akirim ⟨23:4⟩andika riṅ sira viraraja, tumuli sira viraraja avəkas atur akon anəḍaha alasiṅ ⟨23:5⟩voṅ trik. suka sirāji katoṅ. ya ta mulaniṅ anaruka alasiṅ voṅ trik. duk ⟨Ed² : 30⟩ ⟨23:6⟩mahu tinaruka deniṅ maḍura, hana voṅ alapa kuraṅ saṅunipun ababad, ⟨23:7⟩amaṅan maja, kapahitən, sama depun-buñcal antukipun aruru maja punika, ⟨23:8⟩kasub yan vontən vohiṅ maja dahat apahit rasanipun, siṅgih ta iṅaran iṅ ⟨23:9⟩majapahit.

təkaning voṅ tatar ⟨23:10⟩sampun kavilaṅ satiṅkah-polahiṅ daha denira raden. riṅ majapahit ⟨23:11⟩sampun arupa deśa. voṅira viraraja asuravean mariṅ daha, aparantunan ⟨23:12⟩iṅ majhapahit. sira viraraja avəkas atur iṅ raden, polahira amita riṅ sirāji ⟨23:13⟩katoṅ. samaṅka raden vijaya amit aṅhera riṅ majhapahit. suka sirāji ⟨23:14⟩katoṅ katuṅkul deniṅ sih, lavan bisanira raden asevaka, kadi tuhu. sasam- ⟨23:15⟩punira raden vijaya aṅher iṅ majapahit, asuṅ sapekṣa riṅ sira virarāja ⟨23:16⟩yan sampun kavava saṅ mantri riṅ daha denira, deniṅ sakavulanira. ra- ⟨23:17⟩den vijaya aṅajak iṅ sira viraraja amərəpeṅ daha. sira viraraja anayuti, ⟨23:18⟩aṅucap iṅ utusan: "aja gəru, hana upayanipun manih, matura sira ki paṅa- ⟨23:19⟩lasanira riṅ sira paṅeran, isun amitra lavan saṅ ratu riṅ tatar, isun-tava- ⟨23:20⟩nane rajaputri, sira ta kaki paṅalasanira, muliha maṅke iki mariṅ majhapahit. ⟨23:21⟩sapuṅkurira sun akirim surat mariṅ tatar, apan parahu sakiṅ tatar maṅke ⟨23:22⟩hana adagaṅ merene. hana parahunisun, sun-kon milua mariṅ tatar, aṅa- ⟨23:23⟩jak amərəp iṅ daha; lamun huvus kalah saṅ ratu riṅ daha, hana rajaputri ⟨23:24⟩riṅ tumapəl hayu, sanūṣa java tan hanāmaḍani, irika akua riṅ ratu tatar, ⟨23:25⟩iku paṅapusisun iṅ ratu tatar. aturanira riṅ sira paṅeran, malar tututa ⟨23:26⟩milu aṅalahakən daha". mulih paṅalasanira mariṅ majhapahit. raden vija- ⟨23:27⟩ya suka iṅaturan savəvəkasira viraraja. sapuṅkuriṅ paṅalasan, sira vi- ⟨23:28⟩raraja akonkonan mariṅ tatar. sira viraraja aṅalih mariṅ majhapahit ⟨23:29⟩sagərha aṅgava papraṅ sakiṅ maḍura, sakehiṅ voṅ maḍura kaṅ abəcik- ⟨23:30⟩bəcik ginava saha sañjata. satəkaniṅ utusan sakiṅ tatar amərəp iṅ daha. ⟨23:31⟩sañjata sakiṅ tatar amətoni saka lor, sañjata sakiṅ maḍura lavan kaṅ sakiṅ ⟨23:32⟩majhapahit mətu saka vetan. epuh sirāji katoṅ, tan vruh kaṅ jaganən. ya ta bino- ⟨23:33⟩tan saka lor deniṅ voṅ tatar. sira kəbo mundaraṅ, sira paṅlət, sira mahiṣa ⟨23:34⟩rubuh, ajaga sañjata kaṅ saka vetan. sira paṅlət mati denira sora, sira ⟨23:35⟩kəbo rubuh mati denira nambi, sira kəbo mundaraṅ apagut lavan sira raṅga ⟨23:36⟩lave, kapalayu sira kəbo mundaraṅ, katututan iṅ lurah trinipati, mati denira ⟨23:37⟩raṅga lave. aṅucap sira kəbo mundaraṅ riṅ sira raṅga lave: "ki raṅga ⟨23:38⟩lave, hana anakiṅsun vadon, den-alapa dene ki sora, gañjarane vani". si- ⟨23:39⟩rāji jaya katoṅ anəmpuh maṅalor asikəp ḍaḍap karəbut deniṅ voṅ tatar, ⟨Ed² : 31⟩ ⟨24:1⟩apuhara kasikəp, sira kapañjara deniṅ voṅ tatar. raden vijaya agəlis ⟨24:2⟩mañjiṅ iṅ jəro kaḍatoniṅ daha, amalayokən iṅ raden yayistri sira saṅ ⟨24:3⟩anom. anuli bhinakta mariṅ majapahit, satəkanira riṅ majhapahit təka voṅ ⟨24:4⟩tatar amalaku rajaputri, apan saṅgupira viraraja, yan huvus kalah riṅ ⟨24:5⟩daha, aṅaturakəna putri kaṅ sakiṅ tumapəl kalih pisan. ya ta keməṅan ⟨24:6⟩saṅ mantri kabeh, aṅulati saṅgupa manih. aṅucap sira sora: "lah isun ⟨24:7⟩uga si aṅamukana riṅ voṅ tatar yen maririki". sumahur saṅ arya vi- ⟨24:8⟩raraja: "siṅgih, kaki sora, hana upayanisun manih". maṅkin ta aṅulati ⟨24:9⟩saṅgupa. punika kaṅ pinagunəmakəniṅ mantri. saṅgupira sora: "pira ⟨24:10⟩antukaniṅ aṅamukana voṅ tatar". riṅ sore masa yan liṅsir kulon voṅ ⟨24:11⟩tatar təka amalaku rajaputri. sahurira viraraja: "savoṅ tatar, hayo uga sira ⟨24:12⟩age-age, saṅ rajaputri lagi prihatin, apan kavus tumon iṅ sañjata duk kalahiṅ ⟨24:13⟩tumapəl, makadi duk kalahiṅ daha, avədi təmən yen aniṅhali sarva lalaṇḍəp; ⟨24:14⟩əmbesuk ta sinrahakən iṅ sira, vinaḍahan pasagi pinikul iṅupacara riṅ ⟨24:15⟩vastra, iṅatərakən mariṅ parahunira; saṅkaniṅ vinaḍahan pasagi denira ⟨24:16⟩alumuh tumona riṅ lalaṇḍəp, kalavan ta kaṅ anaṅgapi riṅ saṅ rajaputri, ⟨24:17⟩aja voṅ tatar kaṅ alaalane, voṅ kaṅ bəcike, ajāmava sahaya, apan ⟨24:18⟩saṅgupira saṅ rajaputri yen tumona riṅ sarva lalaṇḍəp, yadyan təkaha riṅ ⟨24:19⟩parahu, alabuh er sira; nora ta para hilaṅ denira atoh pati yan saṅ rajaputri ⟨24:20⟩alabuha toya". ahiḍəp voṅ tatar iṅapus. ujariṅ voṅ tatar: "abənər ⟨24:21⟩dahat sabdanira puniku." təkaniṅ samaya asərah rajaputri, ḍatəṅ agəbagan ⟨24:22⟩kaṅ voṅ tatar amalaku rajaputri, sama tan amava lalaṇḍəp. təka riṅ jəro- ⟨24:23⟩niṅ lavaṅ bhayaṅkara, voṅ tatar iṅinəban lavaṅ kinuñcen iṅ jaba ⟨24:24⟩riṅ jəro. krisira sora den-vulaṅ iṅ pupune. samaṅka den-amuk voṅ tatar, ⟨24:25⟩denira sora, təlas paḍəm. sira raṅga lave aṅamuki kaṅ iṅ jabaniṅ panaṅ- ⟨24:26⟩kilan, tinut təkeṅ dunuṅane malayu mariṅ sohaniṅ caṅgu, tinut pinaten.

⟨24:27⟩akara sapuluh dina təka kaṅ andon sakiṅ malayu, olih putri roro, ⟨24:28⟩kaṅ saviji ginave binihaji denira raden vijaya, aran raden dara pəṭak; ⟨24:29⟩kaṅ atuha aran dara jiṅga, alaki deva apuputra ratu riṅ malayu, aran tuhan ⟨24:30⟩janaka, kasirkasir śri marmadeva, bhiṣeka sirāji mantrolot.

tuṅgal pamalayu ⟨24:31⟩lan patumapəl i śaka rəṣi-saṅa-samadhi, 1197. paṅadəg aji katoṅ ratu riṅ ⟨24:32⟩daha i śaka naga-muka-dara-tuṅgal, 1198. teka riṅ juṅ galuh aji katoṅ ⟨24:33⟩aṅapus kiduṅ vukir polaman, vusiṅ aṅapus kiduṅ mokṣa

⟨24:34⟩samaṅka raden vijaya añjənəṅ prabhu i śaka rasa-rupa-dvi-śitaṅśu, ⟨24:35⟩1216. vəkasan patutan lavan raden dara pəṭak putra lanaṅ, kakṣatriyanira raden ⟨Ed² : 32⟩ ⟨24:36⟩kala gəmət. kunəṅ putranira bhaṭāra śivabuddha stri kalih siki, kaṅ cinayakən ⟨24:37⟩iṅ voṅ tatar, iṅalap kalih denira raden vijaya, sira saṅ atuha añjənəṅ riṅ ⟨24:38⟩kahuripan, sira saṅ anom añjənəṅ iṅ daha. abhiṣekanira raden vijaya duk ⟨25:1⟩prabhu śri kərtarajasa. tahun pañjənəṅira, orəmira avihən. mokta sira, ⟨25:2⟩dhinarma riṅ antapura, moktanira i śaka 1257. ⟨25:3⟩gumanti raden kala gəmət aṅadəg prabhu, abhiṣeka bhaṭāra jayana- ⟨25:4⟩gara.

śri śivabuddha dhinarma riṅ tumapəl, bhiṣekaniṅ dharma riṅ purva- ⟨25:5⟩patapan.

hələt pitu-vəlas tahun adəgiṅ dharma lavan paraṅgalave. sira ⟨25:6⟩raṅga lave arəp adəgakəna patih vuruṅ, margane andaga mariṅ tuban sira ⟨25:7⟩raṅga lave tur aṅapusi rorovaṅ. vus kapusan voṅ tuban sagunuṅ lor, ⟨25:8⟩samāhiḍəp iṅ sira raṅga lave. araniṅ kaṅ ahiḍəp pañji marajaya, ra jaran ⟨25:9⟩vaha, ra arya siddhi, ra lintaṅ, ra tosan, ra galaṭik, ra taṭi rovaṅira ⟨25:10⟩raṅga lave andaga. saṅkaniṅ luṅha sakiṅ majhapahit arəbut luṅguh, ⟨25:11⟩sira mahapati amiśunakən adərve dandan ujarira raṅga lave: "aja kehiṅ ⟨25:12⟩ucap, hana riṅ pārthayajña papaniṅ jəjərih". karuṅu riṅ majhapahit yen sira ⟨25:13⟩raṅga lave andaga. sira mahapati aṅaturakən. runtik sirāji jayanagara, ⟨25:14⟩sarovaṅira raṅga lave andaga mati, aṅhiṅ ra galaṭik ahurip, kinon malika ⟨25:15⟩denira mahapati. paraṅgalave i śaka kuda-bhumi-pakṣaniṅ-voṅ, 1217.

sira ⟨25:16⟩viraraja amit aṅulihi iṅ lamajaṅ tigaṅ juru, apan pasamayanira raden ⟨25:17⟩vijaya amalihana java, kanugrahan lurah lamajaṅ lor kidul lavan tigaṅ ⟨25:18⟩juru. huvus alavas kabhukti denira viraraja. sira nambi kari apatih, sira ⟨25:19⟩sora dəmuṅ, sira tipar tuməṅguṅ. sor tuməṅguṅ deniṅ dəmuṅ sa- ⟨25:20⟩maṅka. sira viraraja tan mulih mariṅ majhapahit, tan ayun aṅavolu,

⟨25:21⟩hələt tigaṅ tahun paraṅgalave lavan pasora. pinisunakən sira sora de- ⟨25:22⟩nira mahapati, sira sora iṅilaṅakən mati denira kəbo anabraṅ, i śaka ⟨25:23⟩baba-taṅan-voṅ, 1222.

sira nambi pinisunakən denira mahapati, tan kina- ⟨25:24⟩tonakən pəraṅe, olih kaladeśa, amit atilik iṅ sira viraraja agəriṅ alara. ⟨25:25⟩śrī jayanagara suka, aṅhiṅ tan sinuṅ alavasa. sira nambi tan təka ⟨25:26⟩manih, mənəṅ riṅ ləmbah, agave kuṭa atiṅkah sañjata. sira viraraja ⟨25:27⟩mati. sirāji jayanagara añjənəṅ prabhu roṅ tahun.

guntur paluṅge i ⟨Ed² : 33⟩ ⟨25:28⟩śaka api-api-taṅan-tuṅgal, 1233.

tumuli pajurudəmuṅ, hələt roṅ tahu lan ⟨25:29⟩pasora. patine juru dəmuṅ i śaka arta-guna-pakṣaniṅ-voṅ, 1235.

tumuli ⟨25:30⟩pagajahbiru i śaka rasa-guṇa-pakṣa-voṅ, 1236.

tumuli pamaṇḍana. maṅkat ⟨25:31⟩aṅavaki sirāji jayanagara aṅilaṅakən voṅ maṇḍana vulan karo. anuli ⟨25:32⟩maṅetan, sira nambi iṅilaṅakən. vinarah sira nambi yen vus mati juru ⟨25:33⟩dəmuṅ, patih əmban, tuməṅguṅ jaran ləjoṅ, mantri parakrama, sampun ⟨25:34⟩samāṅəmasi, maty anəmpuh. aṅucap sira nambi: "kaṅ samara, ki dər- ⟨25:35⟩pana, ki təguh, pamañ jaran baṅkal, ki virot, ra vindan, ra jaṅkuṅ, yen ⟨25:36⟩taṇḍiṅən nora sor voṅ vetan iki, mali vus rusak, sapa si galihe kulon, ⟨26:1⟩jabuṅ tereves, ləmbu pətəṅ, ikalikalan baṅ, nora iṅsun avədi, don-sa- ⟨26:2⟩lakṣeṅ harəp iṅ vuri, koṅsi uga denisun sakṣat apraṅ iṅ bubat." təkane ⟨26:3⟩voṅ majapahit, paṅidulira nambi, rusakiṅ gaṇḍiṅ, kajarah praśastine, ⟨26:4⟩sira nambi tinut sinələsək, tumandaṅ sira dərpana, sira samara, sira virot, ⟨26:5⟩sira made, sira vindan, sira jaṅkuṅ, sira təguh, makadi saṅ arya nambi ⟨26:6⟩adiniṅ anəmpuh; dahut voṅ majapahit, noranapulih. sira jabuṅ tereves, ⟨26:7⟩ləmbu pətəṅ, ikalikalan baṅ sama amagut iṅ sira nambi mati, sarovaṅira ⟨26:8⟩namby anəmpuh aṅəmasi, rabut buhayābaṅ tikəl, dahut payuṅ voṅ vetan, ⟨26:9⟩kalah deśa lamajaṅ i śaka nāgānahut-vulan, 1238.

tuṅgal pavagal lan ⟨26:10⟩pamaṇḍaṇa.

hələt roṅ tahun pavagal lan palasəm. sira səmi iṅilaṅa- ⟨26:11⟩kən mati i soriṅ raṅḍu i śaka nora-veda-pakṣa-voṅ, 1240.

tumuli rakuṭi. ⟨26:12⟩hana dharmaputra aji, paṅalasan vineh suka, voṅ 7, aran kuṭi. ra paṅśa, ⟨26:13⟩ra vədəṅ, ra yuyu, ra tañca, ra bañak, ra kuṭi lavan ra səmi mati ⟨26:14⟩iṅilaṅakən, pinisunakən denira mahapati. samaṅka kavaspaḍan sira mahapati ⟨26:15⟩yan rajapisuna, ya ta sinikəp, vinunuh cineleṅceleṅ, doṣane aṅadu pisuna. ⟨26:16⟩duk duruṅ mati ra kuṭi, harəp aṅavakən abhaṭāra mariṅ baḍaṇḍər. sah ⟨26:17⟩riṅ vəṅi tan ananiṅ vruh, aṅhiṅ voṅ bhayaṅkara aṅiriṅ, sakehe ⟨26:18⟩kaṅ katuju akəmit duk abhaṭāra luṅha, hana voṅ lima vəlas. sira gajah ⟨26:19⟩mada ambəkəl iṅ bhayaṅkara samaṅka, katuju kəmitane, saṅkane aṅiriṅ ⟨26:20⟩bhaṭāra duk mimba. alavas sira haneṅ baḍaṇḍər. hana paṅalasan amit ⟨26:21⟩mulih, tan vinehan denira gajah mada, polahiṅ kavula aṅiriṅ akəḍik, ⟨26:22⟩amaksakən mulih. sinuduk denira gajah mada, done manava hana avavarah ⟨26:23⟩yen abhaṭāra dumunuṅ riṅ umahipun buyutiṅ baḍaṇḍər, manava ra kuṭi ⟨Ed² : 34⟩ ⟨26:24⟩vruh. akara sapasar amit sira gajah mada mariṅ majhapahit. təka riṅ ⟨26:25⟩majhapahit, sira gajah mada tinakontakonan de saṅ amañcanagara riṅ pər- ⟨26:26⟩nahira bhaṭāra, avarah yen huvus kasambut deniṅ rovaṅe ra kuṭi. samā- ⟨26:27⟩naṅis kaṅ vinarah. aṅucap sira gajah mada: "mənəṅa, nora sira harəp- ⟨26:28⟩harəp apaṅerana riṅ ra kuṭi". sumahur kaṅ inujaran: "aṅapa ujarina iku, ⟨26:29⟩iya dudu paṅeran ḍevek". vəkasan sira gajah mada avarah yen abhaṭāra ⟨26:30⟩haneṅ baḍaṇḍər. samaṅka sira gajah mada ayom lavan saṅ mantri, sama ⟨26:31⟩asaṅgup amatenana riṅ ra kuṭi, iṅilaṅakən mati ra kuṭi. mantuk abhaṭāra ⟨26:32⟩sakiṅ baḍaṇḍər, kari abuyut tur sub iṅ daṅu. saulihira bhaṭāra sira gajah ⟨26:33⟩mada mari ambəkəl iṅ voṅ bhayaṅkara, riṅ roṅ vulan amukti palapa, ⟨26:34⟩iṅalihakən apatih riṅ kahuripan, apatih roṅ tahun. saṅ arya tilam apatih ⟨26:35⟩riṅ daha mati, gumanti sira gajah mada, tinərapakən apatih riṅ daha, atut ⟨26:36⟩sirapatih amaṅkubhumi saṅ arya taḍah, kaṅ aṅrojoṅi sira gajah mada ⟨26:37⟩patih riṅ daha.

⟨27:1⟩sirāji jayanagara asanak istri kakalih, saos ibu, sami tan sinuṅ akra- ⟨27:2⟩maha ri len, ayun alapən piyambək. samaṅka ksatriya tan hana mariṅ majha- ⟨27:3⟩pahit, siṅ katon iṅilaṅakən, manava harəp iṅ arinira. sira paraksatriya ⟨27:4⟩aṅəkəb ahətətan. somahira tañca aparuṅon iṅalan denira bhaṭāra, sira tañca ⟨27:5⟩iṅadokən denira gajah mada. katuju bhaṭāra jayanagara bubuhən tan ⟨27:6⟩kavasa mijil. sira tañca kinon anajia, marək mariṅ paguliṅan. tinaji ⟨27:7⟩denira tañca pisan piṅro tan təḍas, den-aturi bhaṭāra asalaha kəmitan, asalah ⟨27:8⟩kəmitan saṇḍiṅirāguliṅ, tinaji denira tañca təḍas, linud sinuduk denira tañca, ⟨27:9⟩moktā sira riṅ paguliṅan. sira tañca ginəlis pinaten denira gajah mada, ⟨27:10⟩mati sira tañca. lət saṅaṅ tahun pakuṭi lavan patañca, i śaka bhasmi- ⟨27:11⟩bhuta-naṅani-ratu, 1250. sira ta dhinarmeṅ kapopoṅan, bhiṣeka riṅ śṛṅga- ⟨27:12⟩pura, pratiṣṭa riṅ antavulan.

⟨27:13⟩samaṅka sira parakṣatriya aṅambah majhapahit. samaṅka raden ⟨27:14⟩cakradhara kalapiṅ svayambara pinakalakinira bhreṅ kahuripan. raden kuda ⟨27:15⟩mərta aṅambil bhreṅ daha. raden kuda mərta añjənəṅ riṅ vəṅkər, ⟨27:16⟩bhreṅ pramiśvara riṅ pamotan, bhiṣeka śri vijayarajasa. hana ta patutan ⟨27:17⟩raden cakradara añjənəṅ riṅ tumapəl, bhiṣeka śri kərtavardhana.

⟨27:18⟩bhreṅ kahuripan istri prabhu i śaka śūnya-viṣaya-pakṣa-bhūmi, 1250.

⟨27:19⟩bhreṅ kahuripan aputra titiga, mijil bhaṭara prabhu, kasirkasirira śri ⟨Ed² : 35⟩ ⟨27:20⟩hayam vuruk, raden tetep, jujulukira yen anapuk sira ḍalaṅ tritaraju, lamun ⟨27:21⟩amadoni sira pagər antimun, lamun avayaṅ bañol sira gagak katavaṅ, yan ⟨27:22⟩riṅ kaśevan sira mpu janeśvara, bhiṣekanira śri rajasanagara, kaprabhunira ⟨27:23⟩bhra saṅ hyaṅ vəkasiṅ sukha; arinira stri kalap denira raden laraṅ, ⟨27:24⟩paṅadəganira bhreṅ matahun, tan apuputra; sira saṅ pamuṅsu bhreṅ pajaṅ ⟨27:25⟩iṅalap denira raden sumana, paṅadəganira bhreṅ paguhan, amisan kalavan ⟨27:26⟩bhreṅ kahuripan, stri bhra guṇḍal saṅ dhinarma riṅ sajabuṅ, dharma- ⟨27:27⟩bhiṣeka riṅ bajrajinaparimitapura.

⟨27:28⟩tumuli pasaḍeṅ. sira taḍah patih amaṅkubhumi agəriṅ sakarəṅan ⟨27:29⟩tan kavaśa marək, aṅusvakən marək riṅ talampakanira bhaṭāra asaha maṅ- ⟨27:30⟩kubhumi, tan tinaṅgapan denira bhre koripan, mantuk saṅ arya taḍah, aṅun- ⟨27:31⟩daṅ riṅ sira gajah mada, ararasan iṅ made. sira gajah mada kinen ⟨27:32⟩amatiha riṅ majhapahit, tan maṅkubhumi: "isun aṅrojoṅi sadudunira". ⟨27:33⟩kəcapira gajah mada: "aleməh siranakira, yen apatiha maṅke. lamun ⟨27:34⟩sampun sakiṅ saḍeṅ agələm apatiha, lamun kahapuraha tivas, bisaniṅ ra- ⟨27:35⟩nakira". "lah kaki sakevuhira sun-rojoṅ, sadudunira". samaṅka aguṅ ⟨27:36⟩hatinira gajah mada, aṅruṅu saṅgupira saṅ arya taḍah. maṅkin maṅkat ⟨28:1⟩mariṅ saḍeṅ. saṅ mantri araraman pinadaya, makadi saṅ apatih amaṅ- ⟨28:2⟩kubhumi pinadaya, yen sira kəmbar aṅruhuni aṅəpaṅ riṅ saḍeṅ. sər- ⟨28:3⟩ṅən saṅ amaṅkubhumi, apotusan iṅ saṅ mantri jaba; kaṅ maṅkat voṅ ⟨28:4⟩limaṅ bəkəlan, aṅlilima sovaṅ. kapaṅgih sira kəmbar riṅ alas, aṅadəg ⟨28:5⟩iṅ kayu rubuh, aṅaṇḍulaṇḍul, kayānuṅgan uṇḍakan tur aṅlimbekən caməṭi ⟨28:6⟩ḍatəṅ kaṅ kinon amaliṅgiha sira kəmbar. vantən vəkasira saṅ mantri ⟨28:7⟩samadaya, makadi kaki gusti apatih amaṅkubhumi, aken amaliṅgiha riṅ ⟨28:8⟩sira punarəke saṅkanira rumuhun aṅəpaṅ iṅ voṅ saḍeṅ. deñ-caməṭi ⟨28:9⟩rahine kaṅ kinon amaliṅgiha luput aliṅan kayu, tur sira kəmbar aṅucap: ⟨28:10⟩"norana den-hiḍəp deniṅ si kəmbar iki, yen iṅ papraṅan norāhiḍəp iṅ ⟨28:11⟩paṅeranmu iku". luṅha kaṅ kinon amaliṅgiha, avərta saujarira kəmbar. ⟨28:12⟩mənəṅ sira gajah mada, təka vinahonan kinəpaṅ saḍeṅ. tuhan ⟨28:13⟩vuruju devapura sakiṅ pamələkahan, lamun añjəplakakən pəpəcut, karuṅu ⟨Ed² : 36⟩ ⟨28:14⟩riṅ antarikṣa. kaget voṅ majhapahit. kañcit təka saṅ sinuhun aṅalaha- ⟨28:15⟩kən saḍeṅ.

[hələt tigaṅ tahun] patañca lavan pasaḍeṅ i śaka kaya-bhuta- ⟨28:16⟩non-dagiṅ, 1253. tumuli guntur pabañu-piṇḍah i śaka 1256.

təka sakiṅ ⟨28:17⟩saḍeṅ sira kəmbar ambəkəl iṅ mantry araraman, sira gajah mada aṅabehi, ⟨28:18⟩sira jaran bhaya, sira jalu, sira dəmaṅ bucaṅ, sira gagak miṅe, sira jənar, ⟨28:19⟩sirārya rahu, sama antuk liṅgih, si ləmbu pətəṅ tuməṅguṅ. ⟨28:20⟩sira gajah madāpatih amaṅkubhūmi tan ayun amuktia palapa, sira gajah ⟨28:21⟩mada: "lamun huvus kalah nuṣantara isun amukti palapa, lamun kalah riṅ gu- ⟨28:22⟩run, riṅ seran, tañjuṅ pura, riṅ haru, riṅ pahaṅ, ḍompo, riṅ bali, suṇḍa, ⟨28:23⟩palembaṅ, tumasik, samana isun amukti palapa". sira saṅ mantri samaluṅ- ⟨28:24⟩guh riṅ panaṅkilan pəpək. sira kəmbar apaməleh, riṅ sira gajah mada, anuli ⟨28:25⟩ləmbu pətəṅ gumuyu. tumurun sira gajah mada matur iṅ talampakan bhaṭāra ⟨28:26⟩riṅ koripan, runtik sira kataḍahan kabuluhan denira arya taḍah. akveh doṣa- ⟨28:27⟩nira kəmbar, sira varak iṅilaṅakən, tan ucapən sira kəmbar, sami mati.

⟨28:28⟩tumuli pasuṇḍa-bubat. bhre prabhu ayun iṅ putri riṅ suṇḍa. patih ⟨28:29⟩maḍu iṅutus aṅuṇḍaṅeṅ voṅ suṇḍa, ahidəp voṅ suṇḍa, yan avavaraṅana. ⟨28:30⟩təka ratu suṇḍa mariṅ majhapahit, saṅ ratu maharaja, tanpaṅaturakən putri. ⟨28:31⟩voṅ suṇḍa kudu aviramena, tiṅkah iṅ juruṅən. sira patihiṅ majha- ⟨28:32⟩pahit tanpayun yen vivahanən, reh sira rajaputri makaturatura. voṅ suṇḍa ⟨28:33⟩tanpasuṅ. sira gajah mada matur polahiṅ voṅ suṇḍa. bhra prameśvareṅ ⟨28:34⟩vəṅkər sirasaṅgup: "sampun valaṅ ati, kakāji, iṅsun-lavanane apagut". ⟨28:35⟩sira gajah mada matur polahiṅ voṅ suṇḍa. tumuli apaṅarah voṅ majha- ⟨28:36⟩pahit aṅəpaṅ voṅ suṇḍa. voṅ suṇḍa harəp aṅaturakəna rajaputri, tan ⟨29:1⟩sinuṅan deniṅ menak, asaṅgup matieṅ bubat tan harəp anuṅkul, maṅ- ⟨29:2⟩gətoha gətih. saṅgupiṅ menak agave paṅrus, adiniṅ suṇḍaṅgərgut, la- ⟨29:3⟩raṅ aguṅ, tuhan sohan, tuhan gəmpoṅ, pañji məloṅ, uraṅ saṅkariṅ ⟨29:4⟩toboṅ baraṅ. raṅga cahot, tuhan usus, tuhan sohan, uraṅ paṅulu, ⟨29:5⟩uraṅ saya, raṅga kaveni, uraṅ siriṅ, satrajali, jagat saya, sakvehiṅ ⟨29:6⟩vado suṇḍa parəṅ asurak. pinagut iṅ uni deniṅ reyoṅ, ghūrṇitaniṅ su- ⟨29:7⟩rak kadi guntur. saṅ prabhu maharaja vus aṅəmasi karuhun, mati ⟨Ed² : 37⟩ ⟨29:8⟩lan tuhan usus. bhra parameśvara sira mariṅ bubat, tan sapekṣa yan ⟨29:9⟩voṅ suṇḍa akeh kari, tur adinya menak anəmpuh. maṅidul voṅ suṇḍa, ⟨29:10⟩rusak voṅ majapahit. kaṅ anaṅkis sañjata amapulihakən sirarya səṇ- ⟨29:11⟩ṭoṅ, patih govi, patih marga ləvih, patih tətəg, jaran bhaya. sakeh saṅ ⟨29:12⟩mantry araraman apraṅ sakiṅ kuda, katitihan voṅ suṇḍa, anəmpuh ma- ⟨29:13⟩ṅidul maṅulon anuju ṅgonira gajah mada, siṅ təkarəpiṅ paḍati voṅ ⟨29:14⟩suṇḍa mati, kadi sagara gətih gunuṅ vaṅke, bhrasṭa voṅ suṇḍa, tan ⟨29:15⟩hana kari, i śaka saṅa-turaṅga-paksavani, 1279. tuṅgalan paḍompo pa- ⟨29:16⟩suṇḍa. samaṅka sira gajah mada mukti palapa. savəlas tahun amaṅku- ⟨29:17⟩bhūmi.

patiniṅ putri suṇḍa bhaṭara prabhu aṅalap putri bhra prameśvara, ⟨29:18⟩sira paduka śori, apatutan stri bhre lasəm saṅ ayu; putra lan rabihaji mijil ⟨29:19⟩bhre virabhumi, iṅaku putra denira bhre daha.

⟨29:20⟩bhre pajaṅ apuputra titiga, mijil bhra hyaṅ viśeṣa, kakṣatriyanira ⟨29:21⟩raden gagak sali, karatunira aji vikrama, sira saṅ aṅambil bhre lasəm sira ⟨29:22⟩saṅ ahayu, aputra mijil bhra hyaṅ vəkasiṅ suka; putra manih stri bhre lasəm ⟨29:23⟩saṅ aləmu kalap denira bhre virabhumi; putra manih stri bhre kahuripan. ⟨29:24⟩hana putranira bhre tumapəl, duk kṣatriya raden soṭor, hino riṅ koripan, ⟨29:25⟩aṅalih hinveṅ daha, anuli hino riṅ majhapahit, aputra sira mijil raden sumi- ⟨29:26⟩rat, aṅalap bhre kahuripan, paṅadəgan bhre paṇḍan salas.

⟨29:27⟩tumuli paśraddhanaguṅ i śaka pat-ula-ro-tuṅgal, 1284.

⟨29:28⟩saṅ apatih gajah mada atəlasan i śaka gagana-muka-matendu, 1290. ⟨29:29⟩təluṅ tahun noranaṅganteny apatih. sira gajah əṅgon apatih i śaka guna- ⟨29:30⟩saṅa-pakṣaniṅ-voṅ, 1293.

⟨29:31⟩bhre daha mokta, dhinarmeṅ adilaṅu, dharmabhiṣeka riṅ adri pur- ⟨29:32⟩vaviśeṣa. bhre kahuripan mokta dhinarmeṅ paṅgih dharmabhiṣeka riṅ ⟨29:33⟩giri pantarapurva.

⟨29:34⟩tumuli hana gunuṅ añar i śaka naga-leṅ-karṇaniṅ-voṅ, 1298. ⟨29:35⟩tumuli guntur pamaḍasiha i śaka rəsi-śunya-guṇa-tuṅgal, 1307.

⟨30:1⟩bhre tumapəl mokta saṅ mokta riṅ śunyalaya i śaka mataṅga-śu- ⟨30:2⟩nya-kayeku, 1308, dhinarmeṅ japan, dharmabhiṣeka riṅ sarvajñapura.

⟨30:3⟩bhra hyaṅ viśesāpuputra mijil bhre tumapəl; putrestri mijil bhre ⟨30:4⟩prabhu stri, bhiṣeka devi suhita; manih putra pamuṅsu jalu bhre tumapəl ⟨Ed² : 38⟩ ⟨30:5⟩śri kərtavijaya. bhre paṇḍan salas aputra mijil bhre koripan, bhra hyaṅ ⟨30:6⟩parameśvara, siraji ratnapaṅkaja bhisekanira, aṅalap bhra prabhu istri, tan apu- ⟨30:7⟩putra sira; manih putranira mijil stri bhre lasəm, kalap denira bhre tumapəl; ⟨30:8⟩putra manih mijil bhre daha, kambil denira bhre tumapəl, sama pamuṅsu.

⟨30:9⟩bhre virabhumi aputra jalu mijil bhre pakəmbaṅan, mokta ndukiṅ abu- ⟨30:10⟩buron; putra manih stri bhre mataram, kalap denira bhra hyaṅ viśeṣa; putra ⟨30:11⟩manih bhre lasəm, kalap denira bhre tumapəl; putra manih stri bhre mata- ⟨30:12⟩hun. bhre tumapəl aputra jalu añjənəṅ riṅ vəṅkər aṅambil bhre iṅ ⟨30:13⟩matahun; aputra manih bhre paguhan; putra lan rabi anom bhre jagaraga. ⟨30:14⟩kalap denira bhra parameśvara tan apuputra; manih bhre tañjuṅ pura, kalap ⟨30:15⟩denira bhre paguhan tan apuputra; manih bhre pajaṅ, kalap denira bhre ⟨30:16⟩paguhan kālapḍo tan apuputra; bhre kəliṅ aṅalap riṅ bhreṅ kəmbaṅ jənar. ⟨30:17⟩bhre vəṅkər apuputra bhre kabalan. bhre paguhan apuputra lavan rabi ⟨30:18⟩kṣatriya mijil bhre siṅapura, kambil denira paṇḍan salas.

⟨30:19⟩bhra prameśvara pamotan mokta i śaka gagaṇa-rūpānahut-vulan, 1310, ⟨30:20⟩sira saṅ dhinarmeṅ mañar, dharmabhiṣeka riṅ viṣṇubhavanapura. bhra ⟨30:21⟩matahun mokta dhinarma riṅ tigavaṅi, dharmabhiṣeka riṅ kusumapura. ⟨30:22⟩sira paduka sori mokta. bhreṅ pajaṅ mokta dhinarmeṅ əmbul, dharmabhiṣeka ⟨30:23⟩riṅ girindrapura. bhre paguhan mokta dhinarmeṅ lo bəñcal, dharmabhiṣeka ⟨30:24⟩riṅ parvatigapura. bhra hyaṅ vəkasiṅ suka mokta, i śaka medini-rūpa- ⟨30:25⟩rameku, 1311. ⟨30:26⟩bhra hyaṅ viśeṣa prabhu.

⟨30:27⟩tumuli guntur praṅ bakat i śaka mukaniṅ-voṅ-kaya-naga, 1317.

⟨30:28⟩tumuli sira gajah əṅgon mati i śaka śūnya-pakṣa-kaya-janma, 1320. ⟨30:29⟩pitu likur tahun apatih. bhra hyaṅ vəkasiṅ suka aken apatiha iṅ sira ⟨30:30⟩gajah muṅuri.

⟨30:31⟩bhra hyaṅ vəkasiṅ suka mokta, saṅ mokta riṅ indrabhavana, ⟨30:32⟩i śaka janma-netragni-sitaṅsu, 1321, saṅ dhinarmeṅ tajuṅ, bhiṣekaniṅ ⟨30:33⟩dharma riṅ paramasukapura.

⟨30:34⟩bhra hyaṅ viśeṣa sira bhagavan i śaka netra-pakṣagni-sitaṅsu, 1322. ⟨30:35⟩bhaṭārestri prabhu.

⟨30:36⟩bhre lasəm mokta riṅ kavidyadharen, dhinarmeṅ pabaṅan, dharma- ⟨30:37⟩bhiṣeka riṅ lakṣmipura. bhre kahuripan mokta. bhre lasəm sira saṅ aləmu ⟨31:1⟩mokta. bhre paṇḍan salas mokta, dhinarmeṅ jiṅgan, dharmabhiṣeka riṅ ⟨31:2⟩śri viṣṇupura.

⟨Ed² : 39⟩ ⟨31:3⟩bhra hyaṅ viśeṣa apupurikan lavan bhra virabhumi. dadi denira ⟨31:4⟩ḍampul, abəlah mati siraḍampul i śaka 1323.

⟨31:5⟩hələt tigaṅ tahun tumuli dadi manih kaṅ parəgrəg. sama apaṅarah, ⟨31:6⟩bhre tumapəl, bhra hyaṅ parameśvara, sami iṅaturan. "sapa kaṅ sun-ilonana". ⟨31:7⟩dadi kaṅ yuddha, kalah kaḍaton kulon, kapəsan bhra hyaṅ viśeṣa. runtik ⟨31:8⟩sira ayun luṅaha. iṅaturan bhre tumapəl, bhra parameśvara: "sampun age ⟨31:9⟩luṅha, isun-lavanane". suka bhra hyaṅ viśeṣa, apaṅarah iṅadəgan denira ⟨31:10⟩bhre tumapəl, denira bhre parameśvara. kalah kaḍaton vetan. bhre daha ⟨31:11⟩iṅəmban denira bhra hyaṅ viśeṣa, bhinakta maṅilen. bhra virabhumi ⟨31:12⟩luṅha riṅ vəṅi, tumulumpak iṅ parahu, tinut denira raden gajah bhiseka ⟨31:13⟩ratu aṅabhaya, bhra narapati. katututan iṅ parahu, minoktan tur pinə̄k ⟨31:14⟩bhinakta ḍatəṅ iṅ majapahit, dhinarma ta sira riṅ luṅ, dharmabhiṣeka ⟨31:15⟩riṅ goriśapura, i śaka duk parəgrəg aguṅ naga-laranahut-vulan, 1328.

⟨31:16⟩pataṅ tahun atəlasan sira gajah maṅuri, i śaka pakṣa-guṇa-kaya-voṅ, ⟨31:17⟩1332. ro vəlas tahun sira gaja ləmbana patih.

⟨31:18⟩tumuli guntur pajuluṅ-pujut, i śaka kaya-veda-gunaniṅ-voṅ,1343.

⟨31:19⟩atəlasan sira gajah ləmbana i śaka pavanāgni-kaya-bhumi, 1335. tigaṅ ⟨31:20⟩tahun apatih tuhan kanaka.

⟨31:21⟩bhre daha mokta. bhre matahun mokta. bhre mataram mokta.

tumuli ⟨31:22⟩palantaran aguṅ i śaka liman-kayaṅambah-ləmah, 1338. ⟨31:23⟩tumuli pahilan aguṅ i śaka nāga-yuganahut-voṅ, 1348.

⟨31:24⟩bhre tumapəl mokta i śaka saṅa-yuga-kaya-voṅ, 1349, dhinarmeṅ ⟨31:25⟩lo kərəp, dharmabhiṣeka riṅ amarasabha. bhre vəṅkər mokta dhinarmeṅ ⟨31:26⟩suməṅka.

bhra hyaṅ viśeṣa mokta dhinarmeṅ lalaṅon, bhiṣekaniṅ dharma ⟨31:27⟩riṅ paramaviśeṣapura. ⟨31:28⟩bhra prabhu stri mokta i śaka rūpanilagni-sitaṅśu, 1351.

⟨31:29⟩sira tuhan kanaka atəlasan i śaka paksavihat-guṇaniṅ-voṅ, 1363. ⟨31:30⟩pitu vəlas tahun apatih.

⟨31:31⟩bhre lasəm mokta riṅ jiṅgan. bhre paṇḍan salas mokta. raden jagulu. ⟨31:32⟩raden gajah iṅilaṅakən pinadoṣa aməki bhre virabumi i śaka ⟨31:33⟩bhutamanah-antəlu-tuṅgal, 1355.

⟨31:34⟩bhre daha duk añjənəṅ ratu i śaka manava-pañcagni-vulan, 1359.

⟨31:35⟩bhre parameśvara mokta, saṅ mokta riṅ viṣṇubhavana i śaka naga- ⟨31:36⟩ganāgni-sitaṅśu, 1368, dhinarmeṅ siṅhajaya. bhre kəliṅ mokta, dhinarmeṅ ⟨Ed² : 40⟩ ⟨31:37⟩apaapa. bhre prabhu istri mokta i śaka nawa-rasāgni-śitaṅśu, 1369, tuṅgal ⟨31:38⟩dhinarmeṅ siṅhajaya.

⟨32:1⟩tumuli bhre tumapəl aṅganteni prabhu.

⟨32:2⟩bhre paguhan aṅilaṅakən, voṅ tiduṅgalatiṅ, katur iṅ majapahit.

⟨32:3⟩tumuli paliṇḍu i śaka pakṣa-gaṇanahut-vulan, 1362.

⟨32:4⟩bhre paguhan sira saṅ mokta riṅ caṅgu dhinarmeṅ sabyantara. ⟨32:5⟩bhra hyaṅ mokta dhinarme puri. bhre jagaraga mokta. bhre kabalan mokta ⟨32:6⟩dhinarmeṅ suməṅka tuṅgal dhinarma. bhre pajaṅ mokta tuṅgal dhinar- ⟨32:7⟩meṅ sabyantara.

⟨32:8⟩tumuli guntur pakuniṅan i śaka vəlut-viku-anahut-vulan, 137.

bhre ⟨32:9⟩prabhu mokta i śaka bahni-parvata-kayeku, 1373, bhiṣekaniṅ dharmma riṅ ⟨32:10⟩kərtavijayapura.

⟨32:11⟩bhre pamotan añjənəṅ iṅ kəliṅ, kahuripan, abhiṣekanira śri raja- ⟨32:12⟩savarddhana. mokta saṅ sināgara, dhinarma riṅ səpaṅ i śaka viṣaya-kuda- ⟨32:13⟩nahut-voṅ, 1375.

⟨32:14⟩təluṅ tahun tan hana prabhu.

⟨32:15⟩tumuli bhre vəṅkər prabhu, bhiṣekanira bhra hyaṅ purvaviśeṣa, ⟨32:16⟩i śaka brāhmaṇa-saptagnyanahut-vulan, 1378.

⟨32:17⟩tumuli guntur palandəp i śaka pat-ula-təluṅ-vit, 1384.

⟨32:18⟩bhre daha mokta i śaka gaṇa-brāhmaṇāgni-tuṅgal, 1386. bhra hyaṅ ⟨32:19⟩purvaviśesa mokta, dhinarma riṅ puri, i śaka brāhmaṇa-nagāgni-śitaṅśu, ⟨32:20⟩1388. tumuli bhre jagaraga mokta.

⟨32:21⟩bhre paṇḍan salas añjənəṅ iṅ tumapel, anuli prabhu i śaka brahma- ⟨32:22⟩na-naga-kaya-tuṅgal, 1388, prabhu roṅ tahun. tumuli sah sakiṅ kaḍaton. ⟨32:23⟩putranira saṅ sinagara, bhre koripan, bhre mataram, bhre pamotan, pamuṅsu ⟨32:24⟩bhre kərtabhūmi, kapərnah paman, bhre prabhu saṅ mokta riṅ kaḍaton i śaka ⟨32:25⟩śunya-nora-yuganiṅ-voṅ, 1400.

⟨32:26⟩tumuli guntur pavatu-gunuṅ i śaka kayambara-sagareku, 1403.

⟨32:27⟩iti pararaton.

⟨32:28⟩təlas sinurat iṅ iccasada riṅ śela pənək, i śaka viṣaya-guṇa-bayu- ⟨Ed² : 41⟩ ⟨32:29⟩niṅ-voṅ, 1535. ṅkana kovusanira sinərat dina, pa., sa., varigadyan, masa ⟨32:30⟩kṛṣṇapaṣa dvitiyaniṅ karva. sampun tan kapaharjaha de saṅ śuddhāmaca. ⟨32:31⟩tunaləvihiṅ sastra durbhikṣa tan opən kvehaniṅ naśa, mapan olihiṅ arddha ⟨32:32⟩puṅguṅ mahv asisinahu. oṁ dirgghayur astu, tathāstu, astu, oṁ śubham ⟨32:33⟩astu kintu saṅ anurat.