Kuṭāra Mānava: Digital Critical Edition and Translation of an Old Javanese Penal Code

Author of digital edition: Nurmalia Habibah

Filename: DHARMA_CritEdKutaraManava.xml

Language: Old Javanese

Repository: Nusantara Philology (tfd-nusantara-philology)

Version: part commented since without access_token with github actions api calls are limited – still working on it


Editorial

  • Editorial declaration:
    • correction:
      • - presence/absence cecak (ṅ) - yen vs yan - iṅ/riṅ
    • interpretation:
      • The asterisk * is used to flag lemmata or forms of lemmata not recorded in the Old Javanese-English Dictionary.

Witnesses

    Manuscripts kept in Leiden
  • [Le1 ] Leiden, Leiden University Libraries (UB), Bijzondere collecties, Or. 2215
    • [Le2 ] Leiden, Leiden University Libraries (UB), Bijzondere collecties, Or. 3904
      • Physical Description: A Balinese 19th-century paper manuscript. This archival note or catalog entry refers to ‘Bundle 53’, which contains multiple texts or manuscripts grouped together. Bl. 1-54: Refers to folios (bladen) 1-54, which contain the text titled Kutaramanawa. Bl. 54-65: Refers to folios 54-65, which are labeled as containing the text titled Swaradjambu However, this designation may require further research and verification, as the Kutaramanawa is known to conclude with a śloka from the Sārasamuccaya This observation suggests that the delineation of texts within this bundle might not be entirely clear-cut, and there may be overlaps or textual continuations that merit closer philological examination.
    • [Le3 ] Leiden, Leiden University Libraries (UB), Bijzondere collecties, Or. 3954
      • Physical Description: This paper manuscript consists of handwritten text in Balinese script, meticulously arranged in structured lines across 82 pages. The manuscript is written on aged paper, the pages exhibit minor wear especially along the edges and binding. A label on the first page indicates Bundel 103, listing the contents, which include Kuṭaramānāwa and Pāswara. The first page provides a catalog entry: Kuṭaramānāwa (noted as a "digest") spans folios 1-143, while Pāswara spans folios 144-178. The Kuṭaramānāwa section contains legal articles that are jumbled and arranged in a non-sequential order. However, we can determine the correct sequence based on the numbers added in the left margin at the beginning of each line.
    • Manuscripts kept in the UK
    • [Lo] London, British Library (BL), , Add. 12277
      • Physical Description: The British Museum manuscript, cataloged as No. 12277 Ad., referred to as ‘II’ in Jonker’s edition, is written on palm leaves. Like the Leiden manuscript, it lacks a title as well as any reference to the place or date of its transcription. An external inscription identifies it as Cuntara Manava Sastra, described as a paraphrase of the Institutes of Manu in the Kawi (Old Javanese) language. It includes the note: ‘Presented to J. Crawfurd Esq. by the Rajah of Billing, 1814’. The manuscript is entirely intact and remarkably clear in its handwriting. It bears a striking resemblance to the Leiden manuscript, with the readings of the two aligning almost perfectly. The text ends at §182, on folio 63r line 1, and breaks off just before the final phrase, which according to other witnesses reads kahilaṁṅan iṁ manaḥ muḍa. Thus, the manuscript concludes just short of a complete sentence. This manuscript begins with a unique introductory passage (not paralleled in other witnesses). The preamble is a standalone didactic and philosophical reflection on ethical conduct, divine justice, scriptural reverence, and the proper attitude toward leadership and manuscript transmission—presented through metaphors, myths, and moral principles.
    • [Ma] Manchester, , , Bal. 2
      • Physical Description: This Balinese palm-leaf manuscript, currently held in Manchester and written in Balinese script, comprises approximately 40 folios, of which 38 contain textual content. The manuscript concludes at §140, on folio 38v, and breaks off mid-sentence, lacking only a short final phrase to complete the clause. The abrupt ending confirms that the final paragraph is incomplete. Although the manuscript has no explicit title or colophon, it is well-preserved and legibly inscribed. The outer wooden covers bear the label ‘Balinese 2’ and the annotation ‘Javanese MS’, providing limited external identifiers.
    • A manuscript kept in Jakarta
    • [Ja] Jakarta, Perpustakaan Nasional Republik Indonesia, Koleksi Naskah Nusantara, Br. 464
      • Physical Description: This Kuṭāramānawa manuscript is a bound paper manuscript, exhibiting signs of age and careful preservation. The front cover features a marbled brown texture with a black spine, suggesting a modern rebinding for protection. A printed label with Kutawamanawa has been affixed to the cover, likely as a later addition for cataloging purposes. The original title, Kuṭāramānawa, is handwritten on the first inner page, confirming the manuscript’s content. The manuscript is written on aged brown paper, which has darkened over time due to oxidation and exposure. The edges are slightly worn but remain intact, indicating careful handling or conservation efforts. The text is written in Balinese script, meticulously arranged in dense, continuous lines with even spacing. Western numerals appear in the top right corner, likely serving as folio or page numbers, while the page number in Balinese script is written at the top center of the page.
    • Published editions
    • [EdJ ] Jonker 1885
    • [EdHH ] Hoadley and Hooker 1981

    Edition

    avignam astu.

    §1 riṅ aṣṭaduṣṭa varahakəna. amateni voṅ tan padoṣa, akon amatenana voṅ tan padoṣa, aṅaninivoṅ tan padoṣa, akəmbulan paṅan lavan duṣṭa, sapaduluran saparane lavan duṣṭa, amitra lavan duṣṭa, aveh gənah riṅ duṣṭa, atuluṅ duṣṭa, iku aṣṭaduṣṭa arane. riṅ aṣṭaduṣṭa kaṅ tətəlu adoṣa pati, kaṅ lilima adoṣa artha, katuturana deniṅ harəp vəruha patutuṅgalane, əndi ta kaṅ adoṣa pati.

    riṅ voṅ amateni voṅ tan padoṣa, doṣa pati. riṅ akon amatenana voṅ tan padoṣa, doṣa pati. riṅ anatoni voṅ tan padoṣa, doṣa pati.

    əndi ta kaṅ lilima adoṣa artha. sapaṅan lavan duṣṭa, samitra lavan duṣṭa, sapaduluran saparanelavan duṣṭa, aveh gənah riṅ duṣṭa, atuluṅ duṣṭa, iku ta kaṅ lilima paḍa adoṣa artha. nora vənaṅ doṣanana pati denira saṅ amava bhūmi. amateni voṅ tan padoṣa, akon amatenana voṅ tan padoṣa, anatoni voṅ tan padoṣa. duṣṭa tətəlu iku, yen sayakti sacihna, katəlu ḍəṇḍa pati, arane katәlu duṣṭa atoh avake, yan amalaku huripən iṅ saṅ amava bhūmi, katəlu ḍəṇḍanən pataṅ lakṣa vivijinən iṅ duṣṭa satuṅgal-satuṅgal kahilaṅane doṣane.

    anadene kaṅ sapaṅan lavan duṣṭa, sadulur lavan duṣṭa, amitra lavan duṣṭa, atuluṅ duṣṭa, aveh gənah riṅ duṣṭa, iku ta kalima paḍa ḍəṇḍanən, denira saṅ amava bhūmi, aṅroṅ lakṣa riṅ voṅ duṣṭa satuṅgal-satuṅgal yen huvus enak kasāpekṣān deniṅ sākṣikaduṣṭane.

    §2 manih yen hana voṅ alavas amitra lavan duṣṭa, aṅiṅ nora vəruh yen duṣṭa, dene dohe umahe, dohe deśane, kaṅ amitra iṅ iya, kaḍəṇḍaha pataṅ tali təluṅ atak denira saṅ amava bhūmi, saṅkane kaḍəṇḍa dene alavas amitra tur anəṅguh tan vəruh iṅ iya yen duṣṭa yen tan alavas dene amitra , tuhu-tuhu tan vəruh iṅ iya, yen duṣṭa, tan kaḍəṇḍaha denira saṅ amava bhūmi, apan tan alavas dene amitra , tur duruṅ vəruh yen duṣṭa, maṅkana rasa saṅ hyaṅ āgama.

    §3 hana kavula vadon miṅgat sakiṅ gustine, iṅiṅgatakən deniṅ voṅ len, katəmu dene gustine, kaṅ aṅiṅgatakən kaḍəṇḍaha pataṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi. anadene hutaṅe voṅ vadon kaṅ iṅiṅgatakən ikā, mulih anikəl saguṅiṅ hutaṅ mariṅ gustine voṅ vadon ikā, tur palakonana pavadal-gave salavase miṅgat sakiṅ gustine, apan maliṅ araniṅ voṅ aṅiṅgatakən kavulaniṅ voṅ.

    §4 hana kavulaniṅ voṅ den-kon ameta gave dene gustine, asiṅ sagavehane iṅupahan gavene deniṅ len, naṅkən olih upahan gustine amet, vəkasan mati kavula ikā, pinaten deniṅ duṣṭa, yen duruṅ aveh upahan kaṅ aṅupah-upah, aveha upahan iṅ kaṅ aduve kavula, deniṅ patine kavulane, tan vənaṅ kaṅ aṅupah-upah, yan vicaranən.

    §5 hana voṅ apəpəgatan alaki arabi, papat yaktiniṅ apəpəgatan, cihnane, sākṣi, aṅgəmpal pisis sadulur ujar iṅ laki, aveh bañu rahup, aveh vija bras, iku ta ləvih pinakacihna yaktiniṅ apəpəgatan, siddha atadin arane, yen nora hana yaktine papat iku, dudu tadin arane, duruṅ pəgat uga palaki-rabine, hana po voṅ vadon maṅkana, tan pacihna apəpəgatan, tumuli alaki riṅ len, kaṅ aṅalap, ḍəṇḍanən pataṅ lakṣa de saṅ amava bhūmi.

    §6 (10) hana voṅ aṅrusak titipan, yaktine, den-bhukti, den-aṅgo, den-salini rupa, tan pamit riṅ kaṅ adr̥ve titipan, ikā ta vənaṅ aranana valat, tiṅkahe paḍa kalavan saṇḍa rinusak, saguṅ iṅ paṅrəganiṅ titipan palakunən den-mulihanikəl mariṅ kaṅ atitip, tur ḍəṇḍanən roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, kaliṅaniṅ aṅrusak titipan paḍa kalavan maliṅ.

    §7 (11) hana voṅ amateni kavulaniṅ voṅ tan padoṣa vetniṅ sərəṅəne kaṅ amateni, kaṅ amateni amanahurana hutaṅe kaṅ den-pateni ikā, mulianikəl mariṅ kaṅ adr̥ve kavula, tur aveha paṅli-śava voluṅ untiṅ ika kahilaṅan iṅ doṣane amateni. (12) manih hana voṅ amateni voṅ tan padoṣa, dudu kavulaniṅ voṅ, savetniṅ sərəṅəne kaṅ amateni, yogya kaṅ amateni ḍəṇḍanən denira saṅ amava bhūmi ḍəṇḍa pataṅ lakṣa, tur aveha paṅli-śava, mariṅ sanak kadaṅ varga niṅ mati, paṅli voluṅ tali.

    §8 (13) hana voṅ adr̥ve titipan, yen pinet denira saṅ amava bhūmi, yen co coloṅən deniṅ maliṅ, yen bahakən deniṅ voṅ, yen katunon. yen keliya riṅ bañu, yen hilaṅa katahurag deniṅ guṅ iṅ praṅ, tan vənaṅ iku palakunən deniṅ kaṅ atitip, apan kapañcasadharana arane.

    §9 riṅ voṅ ahutaṅ pari, yen tan amanahuri tumuli, yen livat sakiṅ limaṅ tahun hiṅane anikəl piṅlima, iku patəhpatəhe sakiṅ āgama.

    §10 hana kavula vadon, yen miṅgat sakiṅ gustine, manihana kavula lanaṅ miṅgat sakiṅ gustine atəmu paḍa kavula niṅ voṅ riṅ paṅiṅgatan, alaki-arabi paḍa miṅgat alavas hana riṅ deśa len, akeh anake hana lanaṅ hana vadon, vəkasan kaluruh dene gustine kaṅ adr̥ve kavula vadon, dene kaṅ adr̥ve kavula lanaṅ anake dumən mariṅ kaṅ adr̥ve kavula lanaṅ roṅ duman, mariṅ kaṅ adr̥ve kavula vadon saduman. yen mati kaṅ lanaṅ karuhun, kaṅ adr̥ve kavula vadon ameta pomah-omahe sasuhun, kavula vadon muliya mariṅ gustine manih. yen mati kaṅ vadon karuhun, kaṅ adr̥ve kavula lanaṅ ameta pomah-omahe sarəmbat, kavula lanaṅ muliha mariṅ gustine manih. sarəmbat sasuhun uga padumane, maṅkana ujar iṅ saṅ hyaṅ śāstre.

    §11 kavula vadon malər riṅ gustine, pinalaku deniṅ kavulaniṅ voṅ, yen palakunən deniṅ voṅ tan kavulaniṅ voṅ, pinakarabine, vetniṅ harəpe riṅ kavula vadon ikā, anutakən paṅavulaneniṅ kavula vadon, sakehe anake sadr̥vene kaṅ adr̥ve kavula vadon uga visesa, vənaṅ ameta.

    §12 hana voṅ lanaṅ kavulaniṅ voṅ, arabi voṅ tan pahutaṅ, yen arabiha voṅ menak, vuvus anak-anak ro, təlu, papat, lima. hanake, dr̥vene, kaṅ adr̥ve kavula lanaṅ viśeṣa, vənaṅ ameta, yen rabine voṅ menak, mon mati kavula lanaṅ ikā, kaṅ vadon menak kadumana anake satuṅgal kevala, maṅkana dharmane sakiṅ āgama.

    §13 riṅ voṅ atitip dr̥ve riṅ voṅ tan panak-anak, yen atitipa dr̥ve riṅ voṅ anəluh, duruṅ den-palaku titipane ikā, kablət mati kaṅ den-titipi, nora kavaśa titipane ikā yen den-palakuha, anumpak iṅ paṅ akiṅ araniṅ dr̥ve, yen maṅkana.

    §14 riṅ voṅ atatavan lavan rarā, den-siṅidakən riṅ alas, karakṣane, yen katəmu deniṅ bapaniṅ rarā, kaṅ anavanakən yogya amatenana voṅ atuvane rarā, yen katəmu karoronroron iṅ deśaha, yen iṅ rahina, nora vənaṅ patenana deniṅ voṅ-atuvaniṅ rarā ikā kaṅ anavanakən ikā, aṅiṅ dunuṅan iṅ atatavan ikā ḍəṇḍanən roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi.

    §15 yen hana rare alit, duruṅ bhiṣa anambut gave aṅherṅher iṅ voṅ, ahutaṅ paṅan, bhaktadāsa arane, yen harəp iuṅhāha sakiṅ gənahe aṅher; mahu bhiṣa anambut gave luṅha karəpe, panahurane hutaṅ paṅan, voluṅ tali, riṅ kaṅ aṅiṅoni saṅkan alit ikā; maṅkana śāsana sakiṅ śāstra.

    §16 yen hana voṅ añoloṅ parahuniṅ aparahu, dudu parahu nira saṅ amava bhūmi, yen parabu sarupane, kala rahina dene añoloṅ, ḍəṇḍanen salakṣa denira saṅ amava bhūmi, tur parahu kaṅ den-coloṅ ikā muliha anikəl samulene rəgane.

    §17 yen hana voṅ amalakekən rabiniṅ voṅ aṅundaṅ iṅ tuṅgale sapakaraman lavan kadaṅ-varganiṅ lanaṅ, kadaṅ-varganiṅ vadon paḍa den-undaṅ, iku voṅ amaraṅ laraṅan arane; kaṅ amalakekən ḍəṇḍa pataṅ lakṣa dene kaṅ adr̥ve rabi aṇḍəṇḍaha, kaṅ kinareb alaki-arabi, vənaṅ patenana karo ikā dene kaṅ adr̥ve rabi mula, yen amalaku iṅurip lanaṅe vadone, paḍa kaḍəṇḍaha amataṅ lakṣa; manih undaṅ-undaṅane sakehe kaṅ vəruh yen rabiniṅ voṅ kaṅ den-varaṅ ikā, kaḍəṇḍaha roṅ lakṣa riṅ voṅ satuṅgal-satuṅgal, tan vəruh yen laraṅan kaṅ den varaṅ ikā milu kondaṅ ḍəṇḍa salakṣa riṅ voṅ satuṅgalsatuṅgal, voṅ kaṅ milu anambuṅ iṅ luṅguh, nora vəruh riṅ avadine kaḍəṇḍaba limaṅ tali riṅ voṅ satuṅgal-satuṅgal.

    §18 hana ta voṅ-atuvaniṅ rarā, huvus anaṅgapi tukon iṅ aṅlalamar, samāpta payu, asaṅketa patəmune avavaraṅan, jajaka ikā aṅanti sa-ujar iṅ voṅ-atuvaniṅ rarā, təka riṅ pasamaya, den-palakeken iṅ voṅ len deniṅ bapaniṅ rarā, yen maṅkanā. saguṅniṅ tukon, mulihanikəl tur voṅ-atuvaniṅ rarā, kaḍəṇḍaha pataṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi.

    §19 yen hana voṅ vadon elik iṅ lakine, vetniṅ tan parəpe, tukone mulihanikəl, amadal saṅgama arane.

    §20 yen hana voṅ anunoni pari riṅ savah iṅ asavah saguṅ-lit iṅ pari mulihanikəl piṅlima mariṅ kaṅ adr̥ve pari, tur kaḍəṇḍaha roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi.

    §21 riṅ aṣṭacorah varahakna. lakṣaṇa amamaliṅ, akon amamaliṅa, aveh paṅan iṅ maliṅ, aveh gənah iṅ maliṅ, samitra lavan maliṅ, atuduh saṅkaniṅ maliṅ oliha dalan, atuluṅ maliṅ, aniṅidakən maliṅ, iku aṣṭacorah arane. yogya ḍəṇḍanən denira saṅ amava bhūmi, yen maṅkana; hana po bapaniṅ maliṅ, ibuniṅ maliṅ, anakiṅ maliṅ, kadaṅ iṅ maliṅ kabeh ikā, tan yogya ḍəṇḍanən denira saṅ amava bhūmi yen tan milu amaliṅ; riṅ voṅ lumakṣaṇa maliṅ, akon amaliṅa, aveh paṅan iṅ maliṅ, aveh gənah iṅ maliṅ, amitra maliṅ, anuduhakən saṅkaniṅ maliṅ vəruha, atuluṅ maliṅ, aniṅidakən maliṅ kavolu iku, yogya tibānana ḍəṇḍa denira saṅ amava bhūmi.

    §22 riṅ voṅ lakṣaṇa maliṅ lavan akon amaliṅa, yen sacihna sayakti adoṣa pati iku karo denira saṅ amava bhūmi, anak-rabiniṅ maliṅ lavan sadr̥veniṅ maliṅ, kapañjiṅ ginənahakən riṅ pavonira saṅ amava bhūmi paknana dinol, vinevehakən denira saṅ amava bhūmi, kunəṅ anak-rabiniṅ akon amaliṅa kari ḍəṇḍanən salakṣa denira saṅ amava bhūmi, yen paḍa akon amaliṅa lanaṅ lavan rabine paḍa doṣanana pati denira saṅ amava bhūmi.

    §23 riṅ voṅ aveh gənah iṅ maliṅ, kalavan kaṅ aveh paṅan, yen sacihna sayakti, ḍəṇḍanən roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, den-anuṅgal-anuṅgal, anak-rabine tan ḍəṇḍanən ika; riṅ voṅ aniṅidakən matiṅ kalavan aṅrakṣa maliṅ, amuvus yen tan maliṅ andohakən maliṅ tur karuvan sacihna sayakti yen maliṅ ḍəṇḍanən pataṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi; kaṅ aṅubuṅ iṅ maliṅ, vəruh yen hana matiṅ tur mənəṅ, apan alavas pamitrane maliṅ ikā, ḍəṇḍanən salakṣa denira saṅ amava bhūmi, doṣane vəruh yen maliṅ tur-api tan vəruh tur pamalərana, māriya amitra maliṅ.

    §24 kaṅ amaliṅ yen kacaṇḍaka patine anak-rabine dr̥vene, ləmahe petən denira saṅ amava bhūmi, yen hana kavulane lanaṅ vadon tan petən denira saṅ amava bhūmi, luvarakəna sahutaṅe riṅ maliṅ ikā.

    §25 panəbusan iṅ maliṅ, yen, amalaku iṅurip, voluṅ tali riṅ voṅ satuṅgalsatuṅgal maṅkana kaluvarane, ḍəṇḍa pataṅ lakṣa mariṅ saṅ amava bhūmi, paṅliśava mariṅ kaṅ minaliṅan saguṅ iṅ dr̥ve iṅalap iṅ maliṅ mulihanikəl riṅ minaliṅan; maṅkana liṅniṅ āgama.

    §26 yen hana deśa hana kampihan, olih maliṅ təṇḍas iṅ maliṅ, lavan pomah-omahe, anak-rabine aturakəna riṅ saṅ amava bhūmi, maṅkana yuktiniṅ laku; kunəṅ kadaṅ-varganiṅ maliṅ yen tan milu amamaliṅ, tan yukti ikā ḍəṇḍanən.

    §27 voṅ aveh upakāra riṅ maliṅ, aveh mantraniṅ amaliṅ, ya guruniṅ maliṅ, vulaṅun araniṅ voṅ maṅkana ḍəṇḍanən nəm lakṣa de saṅ amava bhūmi.

    §28 riṅ maliṅ, yen sacihna sayakti yen malayu, ruruhən patenana deniṅ voṅ rāmadeśa, yen rahinaha i patenana uga, hana po mulat mənəṅ ikaṅ rāmadeśa tan harəp amatenana maliṅ, ḍəṇḍanən ikaṅ mulat mənəṅ pataṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi.

    §29 riṅ voṅ amet upahan amateni voṅ tan padoṣa mati kaṅ iṅupahakən deniṅ aṅalap upah, amalaku upahan, nora vinehan deniṅ aṅupahakən; dadi patukare aucapan, paḍa kasərəṅən kaṅ iṅupah lavan aṅupah, tan hana maṅga salah saviji mənəṅa, aṅaṅgas tan vinehan ati arane, liṅ iṅ saṅ hyaṅ āgama, vəkasan kasapekṣan dene aṅalap upah dene aṅupahakən, apan aucapan baribin karuhun yen amateni voṅ tan padoṣa iku paḍa corah arane, yen voṅ maṅkana karo adoṣa pati denira saṅ amava bhūmi.

    §30 riṅ voṅ ambək duṣṭa siṅ sa-ulahe hala, sagavene agave pāpa-pātakane avake makādi maliṅ luṅha sakiṅ gənahe, malayu saparane, rurohən denira saṅ amava bhūmi, katəmu po ikaṅ voṅ maṅkana, patenana kayogyane denira saṅ amava bhomi sakehe kaṅ milu riṅ iya.

    §31 riṅ voṅ ginənahan deniṅ duṣṭa, ḍahat arusuh makādi maliṅ kayogyane patenana rumuhun kaṅ duṣṭa ḍahat arusuh ikā, makādi maliṅ, kayogyaniṅ laku kaṅ gənahiṅ arusuh ikā sahanane dr̥vene rampasən ikā denira saṅ harəp iṅ kr̥tta aṅrakṣa bhūmi.

    §32 yen hana voṅ adoṣa riṅ sira saṅ amava bhūmi, hana ta voṅ tan paveh patihane kaṅ adoṣa riṅ sira ikā, vet iṅ sihe riṅ iya, yen aguṅ pavehe sukha riṅ voṅ kaṅ adoṣa riṅ saṅ amava bhūmi ikā, mundur saṅ rumakṣa amet rahayuhaniṅ bhūminira den-avara, saṅkane vuruṅa mati voṅ kaṅ arusuh ikā, yen hana voṅ maṅkana, yogya ilokna kapatihaniṅ arusuh, duṣṭa makādi maliṅ, ambahak, ambaranaṅ, amlagandaṅ aṅalap laraṅan, amateni voṅ tan padoṣa, aṅupasi, anəluh ya iku sarvarusuh arane, yen sacihna sayakti, maṅkana liṅira saṅ paṇḍita saṅ pgat iṅ aji kuṭara mānava, saṅ vəruh riṅ hala-hayu, saṅ vəruh riṅ marganiṅ pāpa lavan marganiṅ anəmu svarga. yen hana voṅ aṅiloni arusuh, apihalaṅ aṅavara riṅ śabda kevala ḍəṇḍanikā roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, kaṅ apihalaṅ śabda iku voṅ amaṅikətakən sukhaniṅ vaṅke arane.

    §33 riṅ voṅ aulah sāhasa ucapən maṅke. hana voṅ sāhasa, aklar dene kavānine, aṅadekən akeh vargane, aṅadekən dene sugih, saṅkane tan hana den-keriṅi, avuru dene kinavden iṅ sama-samane, aməraṅ pagər iṅ apagər, nora den-pet olihe aməraṅ pagər ikā; yen maṅkana ḍəṇḍa limaṅ tali; den-pet pagər ikā ḍəṇḍa salakṣa, bhaṅga tur anaṅtaṅ ḍəṇḍa roṅ lakṣa ḍəṇḍane katur iṅ saṅ amava bhūmi.

    §34 voṅ anutuh iṅ kayu siluṅ-luṅ sakiṅ tan vəruhe, nora den-pet ḍəṇḍa roṅ tali, yenora vəruh tur den-alap olihe anutuh ḍəṇḍa pataṅ tali; yen hana voṅ amaduṅ kayu siluṅ-luṅ akāraṇa sakiṅ valat, aamulene regane kayu siluṅ-luṅ den-ulihakəna anikəl piṅro, tur kaḍəṇḍaha roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi; yen hana voṅ amaduṅ kayu-kayuniṅ len, akāraṇa sāhasa ḍəṇḍa pataṅ tali.

    §35 yen sāhasa amalat kbo-sapiniṅ len, ḍəṇḍa roṅ lakṣa, sāhasa amalat voṅ iṅ len, ḍəṇḍa roṅ lakṣa, ḍəṇḍa kahatur iṅ saṅ amava bhūmi, ulih-ulihan iṅ kbo-sapi, salvire kaṅ den-valat, makādi yen voṅ, mulihanikəl piṅro mariṅ kaṅ adr̥ve.

    §36 yen hana voṅ sāhasa riṅ dr̥veniṅ voṅ, tur kāraṇa kasr̥ṅən dene amalat, dr̥ve kaṅ den-sāhasa mulihanikəl piṅro, samuleniṅ vinalat mariṅ kaṅ adr̥ve, kaṅ amalat ḍəṇḍa roṅ lakṣa katur iṅ saṅ amava bhūmi, doṣane kaṅ amalat lobha.

    §37 voṅ amalat dr̥veniṅ len sakalviraniṅ dr̥ve den-valatkarahiṅ voṅ, akārana ambək tan sareh, pinəṅiṅ laṅgana, akas tan ahiḍəp ujar iṅ apamalər, yen hana voṅ maṅkana yogya patenana denira saṅ amava bhūmi, yen vəṅi kālane amet yen harəp ahuripa dəṇḍa pataṅ lakṣa, kahatur iṅ saṅ amava bhūmi, deniṅ dr̥ve kaṅ den-valat mulihanikəl piṅro mariṅ kaṅ adr̥ve kaṅ den-sāhasa.

    §38 yen hanā voṅ sāhasa aṅrusak āvaraṇa, babatan iṅ umah iṅ voṅ len ḍəṇḍa limaṅ tali denira saṅ amava bhūmi, tur kaṅ den-rusak, muliha sampurṇa den-kaya duk iṅ kuna.

    §39 voṅ amraṅ āvaraṇa sakiṅ sr̥ṅəne, tur anaṅtaṅ, yen rahina kāla, ḍəṇḍa pataṅ lakṣa, yen vəṅi kālane, doṣapati denira saṅ amava bhūmi paḍakəna lavan maliṅ ikā; maṅkana riṅ amraṅ lavaṅ iṅ len sakiṅ sr̥ṅəne, tur anaṅtaṅ, yen rahina ḍəṇḍa pataṅ lakṣa, yen vəṅi kāla patenana denira saṅ amava bhūmi maliṅ ikā; liṅniṅ āgama.

    §40 hana ta voṅ amraṅ kayu-kayuniṅ len nora amit iṅ kaṅ adr̥ve kayu, daṇḍa pataṅ tali denira saṅ amava bhūmi; yen vəṅi kāla, pati doṣane denira saṅ amava bhūmi; kayu kaṅ den-praṅ mulihanikəl samūlene.

    §41 riṅ ḍəṇḍaniṅ voṅ anāhasa-valat iṅ dr̥veniṅ adr̥ve ikā gavenira saṅ amava bhūmi, sasḍəṅ iṅ ḍəṇḍa anuta guṅ-lit iṅ doṣa, aguṅ doṣa aguṅ ḍəṇḍa; alit doṣa alit ḍəṇḍa; donira saṅ amava bhūmi aṅənakən ḍəṇḍa patəhaniṅ buddhiniṅ voṅ, hayo hana analasar iṅ ambək, hayo lumaku amuraṅ-muraṅ dalan; anuta sapatəh-patəh saṅ prabhu riṅ kr̥tta-rahayuhaniṅ bhūmi, apan iṅ ambək rahayu atmahan rahayu, amava mariṅ svarga phalane; maṅkana riṅ ulah hala atmah hala amava mariṅ pātaka pinakaphalane.

    §42 voṅ tan padoṣa, hayo aṅənəṅakən iṅ patuṅgal-tuṅgalan iṅ ḍəṇḍa aguṅ alit iki, kaṅ sakiṅ āgama viniji-viji: samas, ḍomas, roṅ tali, pataṅ tali, salakṣa, roṅ lakṣa, pataṅ lakṣa, saketi nəm lakṣa; den-prayatna ta denira saṅ amava bhūmi amaruṅgoken ḍəṇḍa guṅ lit iṅ ḍəṇḍa, hayo salah-paruṅgu, hayo andoñjani voṅ aulah-salah, maṅkana dharmanira saṅ amava bhūmi, yan harəp rahayuhaniṅ bhūminira.

    §43 yen hana voṅ pakṣa ambəciki pomahan, kubon, taman, kakalen, savah, talāga, bəbəṅan, sivakan, sakalvir iṅ kaṅ den-bəciki tur dudu dr̥vene, dudu pakone kaṅ adr̥ve, yen hana voṅ maṅkana, tan vehana lābha kaṅ ambəciki ikā dene kaṅ adr̥ve; den-bhukti po olihe ambəciki ikā, palakunen ikā dene kaṅ adr̥ve hayo kaparihneṅ, tur kaḍəṇḍaha roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi.

    §44 voṅ amit aulah savah, vəkasan tan iṅulah hnəṅ ikaṅ savah, tagihən bhukti, amumuluhi adəg iṅ bhukti pari saguṅ iṅ olih iṅ savuh; ḍəṇḍa paḍa lavan loṅloṅ iṅ bhukti denira saṅ amava bhūmi.

    §45 riṅ voṅ añoloṅ sarvavija bubuṅkilan, sarvaphala, yen vəṅi kālane, doṣa pati de saṅ prabhu; yen rahina kālane, tikəlakəna piṅtlu.

    §46 riṅ voṅ aṇḍampul rahina, ḍəṇḍa tikəlakəna piṅtlu saolihe aṇḍampul.

    §47 riṅ añoloṅ sajəṅ riṅ tuyuhan, riṅ kumbha, siṅ savaḍahane, ḍəṇḍa pataṅ tali, tur ikaṅ sajəṅ mulihanikəl piṅro.

    §48 riṅ voṅ anavu sivakan riṅ vəṅi doṣa pati de saṅ amava bhūmi, hayo hinurip.

    §49 voṅ añoloṅ ayam, sr̥gala, celeṅ, yen rahina, ḍəṇḍa pataṅ tali, kaṅ den-coloṅ mulihanikəl piṅro; yen vəṅi kālane añoloṅ, doṣa pati de saṅ prabhu.

    §50 riṅ voṅ añoloṅ ayam iṅ kuruṅan, riṅ caṅcaṅan, ḍəṇḍa roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi.

    §51 yen hana voṅ añoloṅ mahāpaśu arane kbo sapi , ḍəṇḍa roṅ lakṣa de saṅ amava bhūmi. yen añoloṅ madhyapaśu arane vәḍus, bañak, bebek , ḍəṇḍa salakṣa , yen añoloṅ kṣudrapaśu arane celeṅ, camra, ayam sa-iṅon-iṅonaniṅ voṅ tani , ḍəṇḍaniṅ añoloṅ limaṅ tali, ḍəṇḍa kahatur riṅ saṅ amava bhūmi, ulih-ulihan sakehe kaṅ den-coloṅ mulih-anikəl piṅro, yen den-coloṅ vəṅi doṣa pati de saṅ amava bhūmi .

    §52 voṅ añoloṅ dr̥ve, tan katon dene ambhukti, təgəse, aṅləpit savah, sakalviraniṅ bhukti, den-ləpit, aṅlali-lali gagaḍuhan, salviriṅ gagaḍuhan, vəkasan karuruh kasapekṣan deniṅ voṅ akeh , maliṅ riṅ voṅ moṅkono arane, patenana denira saṅ amava bhūmi. maṅkana ujariṅ śāstra.

    §53 hana dr̥ve -niṅ voṅ cinoloṅ deniṅ maliṅ, cidraniṅ maliṅ , den-gənahakən iṅ umahiṅ voṅ len deniṅ maliṅ, kālaniṅ vəṅi, nora vəruh kaṅ adr̥ve umah yen tinibān-tibān, yen tan pavaraha riṅ rāmadeśa, riṅ tataṅga, tan pasaduva, tan amivruhakna riṅ voṅ akeh , sarūpa-varṇane kaṅ cinoloṅ iṅ maliṅ ikā, doṣa sadoṣaniṅ katibān vulu-vulu, kaṅ tinibān-tibān, kabəcikane aprasaduva, aveha pivruh iṅ akeh , yen tan aveh pivruh ḍəṇḍa roṅ lakṣa kahatur iṅ saṅ amava bhūmi, tan vənaṅ yen patenana , apan tan maliṅ arane.

    §54 hana voṅ atitip, yen asasaṇḍaha, hana manih voṅ len atitip, yen asasaṇḍaha kunəṅ, paḍa ta rupane titipan ikā, tuṅgal varṇane , korup iṅ pasaṇḍan , riṅ patitipan , tan ḍəṇḍanən ikā denira saṅ amava bhūmi, yen tan amakṣakən aṅalap tur muliha dr̥vene mula ika kaṅ korup.

    §55 voṅ aṅalap dr̥ve, tuṅgal sagənah lavan dr̥veniṅ voṅ len, tan abənər dene aṅulihakən, kaṅ gənahe ikā , huvus vəruh, yen dudu dr̥vene, den-taṅgapi uga, apan ləvih rūpa ləvih varṇa dr̥veniṅ len ikā, dene arəpe , tumon iṅ abəcik təka den-alap , riṅ voṅ maṅkana ḍəṇḍanən roṅ lakṣa de saṅ amava bhūmi, tur ikaṅ ikaṅ dr̥ve mulih anikəl piṅro.

    §56 kavulanira saṅ ratu, mantriya, yen ulahniṅ duṣṭa. den-lakokən makādi ulahe ātatāyi muvah aṅulahakən corah, aṅiloni maliṅ gavene, yen hana kavulaniṅ ratu maṅkana, yen hana kavulaniṅ mantri maṅkana, yen pinaten deniṅ voṅ, tan vənaṅ yen vicaranən kapatine, apan doṣaniṅ duṣṭa, doṣaniṅ ātatāyi, doṣaniṅ maliṅ, katlu iku, doṣa pati, āgamane denira saṅ amava bhūmi.

    §57 yen hana voṅ apasilih sañjata riṅ voṅ duṣṭa siṅ amateni voṅ olihe, savarṇaniṅ lalaṇḍəp tumuli gənahe amateni voṅ, mati kaṅ den-pateni ikā, yen atatuva kasakitan deniṅ duṣṭa, kaṅ apasəlaṅ sañjata riṅ duṣṭa ikā ḍəṇḍanən roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi.

    §58 riṅ voṅ arorovaṅ duṣṭa, vəruh yen duṣṭa tur den-voṅi, kavr̥tta riṅ deśa paradeśa, kaṅ arorovaṅ duṣṭa, ḍəṇḍa pataṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi; yen tan vəruh yen duṣṭa, tan ḍəṇḍanən ikā de saṅ prabhu.

    §59 riṅ voṅ anuduk, anumbak, anulup, sakalviriṅ sañjata, aṅənani avak iṅ para, yen iṅ gigira taṅan, suku ḍəṇḍa salakṣa, yen madhya tatune yen anuduk gulu śirah ḍəṇḍa roṅ lakṣa yen uttama tatune, iku ḍəṇḍa mariṅ saṅ amava bhūmi.

    §60 riṅ voṅ anuduk amukul iṅ kayu, aṅgitik iṅ vatu, ḍəṇḍa limaṅ tali denira saṅ amava bhūmi iku yen tan patiha, lara-tatune, yen amrəp, aṅgocoh riṅ taṅan, ḍəṇḍa satak, yen paḍa rorovaṅe sabran dina aməṅ-aməṅ.

    §61 riṅ voṅ vadon amukul anuduk iṅ kayu riṅ marune aṅgitik iṅ vatu, ambaṇḍəm, tan pakārana yen kaṅ deṅitik den-baṇḍəm uttama tatune tikəl muñcar, kaṅ aṅgitik, yen ambaṇḍəma, ḍəṇḍa roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi; yen mati kaṅ den-gitik, patenana kaṅ aṅgitik denira saṅ amava bhūmi. voṅ vadon anuduk iṅ marune riṅ kris, pḍaṅ, tumbak, salviraniṅ lalaṇḍəp den-sudukakən, uttama tatune kaṅ den-suduk, doṣa pati kaṅ anuduk denira saṅ amava bhūmi; maṅkana ujar iṅ śāsana bhagavān bhr̥gu.

    §62 riṅ voṅ sāhasa amraṅ anuduk, yen kataton kaṅ den-suduk den-praṅ, aveha patiba-jampi, riṅ kaṅ sinuduk ikā sasḍəṅe pavehe ahiṅana savarase tatune, tur kaḍəṇḍaha roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, kabeh sahanane, kaṅ aṅrovaṅ iṅ aṅadoken iṅ anuduk, ḍəṇḍa kahatur iṅ saṅ amava bhūmi.

    §63 rare duruṅ vəruh riṅ halahayu, yen kuraṅ śakiṅ sapuluh tahun vayahe, yen hana ulahe dudu, tan yogya ḍəṇḍanən denira saṅ amava deśabhūmi.

    §64 voṅ kapraṅ, tan minaha dene pinraṅ, sakiṅ tan vəruhe kaṅ aməraṅ halahipene kaṅ kapəraṅ, yen ora atatu, yen ora alara, tan kaḍəṇḍaha kaṅ aməraṅ, atatu po kaṅ kapəraṅ, kaṅ aməraṅ aveha patuku tamba saukure varasiṅ tatu, tur kaṅ aməraṅ kaḍəṇḍaha limaṅ atus denira saṅ amava bhūmi.

    §65 riṅ voṅ abuburu riṅ laraṅan, yen olih, ḍəṇḍa voluṅ tali riṅ voṅ satuṅgal-satuṅgal vivijinən denira saṅ amava bhūmi, tur ikaṅ huron tikəlakəna mulih roro riṅ satuṅgal-satuṅgal; yen tan polih ḍəṇḍa pataṅ tali riṅ voṅ satuṅgal-satuṅgal; maṅkana śāsananiṅ abuburu riṅ laraṅan, ujar bhagavān bhr̥gu.

    §66 vaṅke ginənah deniṅ duṣṭa amateni voṅ riṅ deśaniṅ adeśa kālaniṅ vəṅi, nora vəruh kaṅ adr̥ve ləmah ḍəṇḍanikaṅ adr̥ve ləmah, yen mulat mənəṅ dene kasalahan vaṅke yen kavəṅen ikaṅ vaṅke ḍəṇḍane roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, sapakaramane milu kaḍəṇḍa, arane katəmu vaṅke kabunan; kunəṅ yen tuhu tan vəruh riṅ kaṅ amateni tur asadu riṅ deśa pakaraman, riṅ tataṅga deśa tpi siriṅ, makādi asadu riṅ pamañcan, tan ahlət vəṅi, tan doṣanana denira saṅ amava bhūmi; yen ahləta vəṅi pasadune, doṣa, maṅkana dharma; yadyastun aprasaduva, yen hana vruh jəjəpe, yen paṅavak deśa amateni voṅ mati ikā, doṣa ikaṅ deśa denira saṅ amava bhūmi.

    §67 riṅ śava yen kanin deniṅ sañjata tampake, haneṅ alas, riṅ savah, riṅ kubon, riṅ tgal, riṅ margga snət, riṅ margaguṅ, riṅ bəbəṅan, riṅ piṅgir iṅ loh, makādi riṅ bañjar, yen kasapekṣana kaṅ amateni, yen tan kasapeksana, haṅiṅ aprasaduva uga voṅ deśa; vruh riṅ kaṅ amateni, nora aṅarani akārana aṅubuṅi duṣṭa ḍəṇḍa pataṅ lakṣa; mulat mənəṅ, tumon iṅ vaṅke tan aprasaduva riṅ kaṅ yogya sadonana, ḍəṇḍa roṅ lakṣa, doṣaniṅ mulat mənəṅ trapakəna denira saṅ amava bhūmi.

    §68 riṅ voṅ paḍa səṅite, paḍa galake, paḍa vānine, paḍa laṇḍəpe krise tumbake, atukaran, paḍa panuduke yen matiya salahtuṅgal, kaṅ kari ahurip tan ḍəṇḍanən ikaṅ kari denira saṅ amava bhūmi, krodhavirodha arane, liṅniṅ āgama; yen hana voṅ anapih voṅ atukar paḍa vānine kasuduk deniṅ kris iṅ atukar, yen katumbaka, siṅ sañjata oliha riṅ ananapih tan ucapən ikā denira saṅ amava bhūmi, apan amukti duhkaniṅ ananapih arane.

    §69 riṅ voṅ atukar tan aṅavaśakən patukare, kasoran dene lavane riṅ vəkasan, malayu aṅuṅsi umah, den tut dene lavane atukar, mati kaṅ malayu ikā, yen kaṅ anut amburu matiha, salahtuṅgala mati tan vicaranən kaṅ amateni.

    §70 riṅ voṅ atukar arukət, paḍa vānine, malayu salah tuṅgal anut təka riṅ umahe mati salahtuṅgal, tan səṅgunən aṅamuk ikaṅ amateni, atukar uga arane.

    §71 riṅ atukar kalaniṅ vəṅi, amateni pinaten sḍəṅe atukar iṅ vəṅi ikā, amateni śatru arane, kaliṅaniṅ atukar vəṅi, yen huvusapih, tan yogya amalenana patukare manih təka riṅ rahina, apan yen ambakalana atukar manih rahina tan pakāraṇa manih, tur amateni, paḍakəna ian aṅamuk, yogya patihane kaṅ anutugakən tukar ikā denira saṅ amava bhūmi, kaliṅane riṅ atukar yen huvusapih, kambəṅan deniṅ rahina, kambəṅan deniṅ vəṅi, tan kavaśa yen ambakalana patukare manih; maṅkana śabdaniṅ āgama.

    §72 tiṅkahe apihutaṅ ucapən iṅsun maṅke śāsaṇane: hayo təka apihutaṅ, adusakaramasa rumuhun, ararahupa, aradina śarira riṅ reh iṅ apihutaṅ, vus iṅ abəbərəsih amətonana riṅ amalaku ahutaṅa, paṅgavakəna mas, pisis salaka, sakarəpe kaṅ ahutaṅ vehakna; kālaniṅ apihutaṅ hayo salah dina riṅ soma, riṅ vr̥haspati, tur den prayatna deniṅ apihutaṅ tulisakəna aran iṅ ahutaṅ tkaniṅ deśane bañjare, tulisən riṅ harəp iṅ ahutaṅ [lavan, guṅe hutaṅe], tulisakəna tahune māsatithine taṅgal paṅloṅe, saptavārane, pañcavārane, ṣaḍvārane, lavan vukune, makādi guṅe hutaṅe, tkaniṅ putrane den saha sākṣi, pinakādi cirine kaṅ ahutaṅ, lekhya arane riṅ ciri; iku surat pavitan arane.

    §73 riṅ ahutaṅ aveh putra kalāntara naṅkən tahun riṅ apihutaṅ, vəkasanora aveh kalāntara putra, kaṅ ahutaṅ ikā tagihən anikəl piṅro uga panahurane.

    §74 riṅ apihutaṅ norana surat pihutaṅ, tan hana sākṣi, tan hana bhukti kalāntara sabran vulan, sabran tahun, hilaṅ ikaṅ pihutaṅ, yen maṅkana. riṅ apihutaṅ aṅgəgəmana yaktiniṅ apihutaṅ tətəlu. paran ta yaktine? sakiṅ sākṣi yaktiniṅ apihutaṅ, sakiṅ tulis yaktiniṅ apihutaṅ, sakiṅ bhukti putra kalāntara yaktiniṅ apihutaṅ; sākṣi alah deniṅ pasusuratan, pasusuratan alah deniṅ bhukti, patṅərane yen ahutaṅ, yakti tətəlu iku uga gəgəmana deniṅ apihutaṅ, yen tan hana yakti tətəlu iku, liñok aran iṅ apihutaṅ maṅkana, apan yakti tətəlu iku vənaṅ panagihakəna deniṅ apihutaṅ tumus iṅ anak putu, pihutaṅ tuhu yen hana pramāṇa traya ararne iku.

    §75 riṅ voṅ apihutaṅ aṅləvihi panagihe putra paṅalāntara, kaduk pamete putra, duruṅ tkaniṅ pasaṅketa tumuli anagih, lobha araniṅ apihutaṅ maṅkan. riṅ voṅ apihutaṅ tan panut saujar iṅ āgama, tan sareh panagihe, tan sareh dene amumutrakən, atmahan kavlas-asih, yen tan panut dharmaniṅ apihutaṅ tan vuruṅ anəmu upadravaniṅ hyaṅ kaliṅane sagavehane den-anut dalan guṅ aguṅ.

    §76 tiṅkahiṅ voṅ aṅalap dr̥veniṅ voṅ, sakiṅ tan yukti pamete, iṅətakəna ri sajəroniṅ nəm vulan hilaṅ ikaṅ dr̥ve pinetiṅ tan yukti, manih yen tan hilaṅ iṅ nəm vulan, iṅətakəna vkase riṅ nəm tahun, hilaṅ tkaniṅ pavitane kaṅ aṅalap iṅ tan yukti, kaliṅane haja amet pisis akārṇa sakiṅ tan yukti, ila-ila tmən sakiṅ ujar iṅ śāstra.

    §77 yen hana voṅ apəpəgatan alaki arabi, yen salah-tuṅgal mati kaṅ apəpəgatan ikā, anake amanahurana hutaṅe kaṅ apəpəgatan ikā; kaṅ apihutaṅ haja mənəṅ pgatane hutaṅe kaṅ mati ikā, iku dharmane.

    §78 yen hana voṅ pgat anak-anak, vet iṅ bapa-ibune tan parep anak-anak iṅ iya, tan panut iṅ ambək ahayu anake ikā, aveha yakti riṅ rāma-deśa, riṅ bañjara, aveha vijā manih aveha bañu dus lavan isuh-isuh, tpuṅ tavar, saha sākṣi, den sacihna sayakti pgat mariṅ anak-anak iṅ iya, ikaṅ anak ikā, yan huvus maṅkana, tan paṅalap dr̥veniṅ bapa-ibu, tan tagihen hutaṅe bapa-ibu deniṅ apihutaṅ.

    §79 riṅ hutaṅ tan tumus təka riṅ anak: hutaṅ totovan, hutaṅ iṅ anavuṅ, hutaṅ sajəṅ, hutaṅ paṅan riṅ paṅululuṅan, hutaṅ ḍəṇḍa, hutaṅ śeṣaniṅ tukon, mati kaṅ ahutaṅ, tan yogya katagih anake deniṅ apihutaṅ, duk hana kaṅ ahutaṅ uga palakunən den-pgat.

    §80 riṅ hutaṅ tumus mariṅ anak: hutaṅ puputran, hutaṅ seseban, hutaṅ mañjiṅ anuṅgu, hutaṅ gənah iṅ aṅəntasakən voṅ atuva, hutaṅ deniṅ andharma voṅ atuva, kabeh ikā kapanahurana deniṅ anak, tan kavaśa yen tan sahurən iṅ anak-putu, kramane.

    §81 riṅ voṅ huvus amanahuri hutaṅ, səbitən ikaṅ pasusuratan riṅ harəp iṅ ahutaṅ, dene kaṅ apihutaṅ, makādi yen hana sākṣi, kahuvusan iṅ hutaṅ phalane.

    §82 riṅ voṅ apihutaṅ, yen atəguh sareh iṅ dharmaniṅ apihutaṅ, agave vr̥ddhiniṅ mas, pirak, ujariṅ aji, iku lābhane.

    §83 riṅ anahur hutaṅ dene kaṅ apihutaṅ nora den-səbit pasusuratane riṅ harəpiṅ ahutaṅ dene kaṅ apihutaṅ, sahuvuse anavur, yen hana maṅkana, saguṅe panahure kaṅ ahutaṅ ikā, saṅ viśeṣa riṅ bhūmi, vənaṅ ameta pihutaṅe voṅ ikā, tur ḍahutən pasusuratan riṅ kaṅ apihutaṅ, vehakəna riṅ kaṅ ahutaṅ de saṅ amava bhūmi, doṣane tan ahiḍəp iṅ dharmaśāsananiṅ apihutaṅ.

    §84 riṅ voṅ apihutaṅ aṅalap iṅ dr̥veniṅ ahutaṅ, yen paḍa guṅ iṅ pihutaṅ lavan guṅe kaṅ den-alap, huvus pgat iṅ hutaṅ, yen maṅkana, pasusuratane ulihakəna mariṅ kaṅ ahutaṅ, maṅkana lakṣananiṅ apihutaṅ; yen aguṅ dr̥veniṅ ahutaṅ den-alap deniṅ apihutaṅ, amalekna saləvihe sakiṅ pihutaṅe ika; yen kaṅ ahutaṅ amalakuha sapaṅaləvihe hutaṅe ikā riṅ apihutaṅ, tan paveh po sapaṅləvih iṅ hutaṅ kaṅ apihutaṅ ḍəṇḍanən roṅ lakṣa denira saṅ viśeṣa riṅ bhūmi, tur ḍahutən saguṅ iṅ dr̥ve kaṅ den-alap ikā, ulihakəna riṅ kaṅ ahutaṅ sapaṅləvih iṅ dr̥ve, sabner iṅ hutaṅe alapən denira saṅ adr̥ve bhūmi, lavan pasusuratane ulihakəna mariṅ kaṅ ahutaṅ, pgat tan pahutaṅ arane ikā, apan huvus iṅalap denira saṅ amava bhūmi.

    §85 riṅ anak-rabiniṅ ahutaṅ, yen rovaṅe lanaṅ, vadon, salah-tuṅgal kahaṇḍəga deniṅ apihutaṅ, yendudu trape paṅaṇḍəge, akāraṇa valat, riṅ hutaṅ maṅkana pgat, tan panahurana deniṅ ahutaṅ; tur kaṅ iṅaṇḍəg muliha, tan aveha panahur hutaṅ.

    §86 riṅ voṅ aṅaṅasi hutaṅ, tagihən anikəl piṅro, hana manih kaṅ sakiṅ āgama vaneh, yen satus vit dadi pataṅ atus, yen sevu vit, dadi pataṅ evu, sakehane maṅkana uga, kaliṅane saṅkane tinagih anikəl piṅpat, pinakaḍəṇḍane duk tinikəlakən piṅpat iku; hana manih voṅ anagih tan papihutaṅ, tikəlakəna piṅro sapanagihe, sahuvuse kalah aucapan, tur ḍəṇḍanən den kaya kaṅ aṅaṅasi hutaṅ ikā, yen satus panagihe, dadi pataṅ atus, yen sevu panagihe, dadi pataṅ tali, saguṅe panagihe valikakəna piṅpat denira saṅ amava bhūmi, ḍəṇḍaniṅ anagih tan papihutaṅ maṅkana.

    §87 riṅ voṅ ahutaṅ kbo sapi, vəvənaṅ, anahura anikəl piṅro kaṅ ahutaṅ, yen təluṅ taboo lavase, yen ahutaṅ kbo sapi huvus iṅajen samulene, hananiṅ pasusuratan paṅrəgane patik-vənaṅ iṅutaṅ ikā, paḍa kalavan ahutaṅ pisis, manahurana anikəl piṅro saguṅiṅ paṅrəgane, yen tkaniṅ pataṅ tahun.

    §88 voṅ aṅandəlakən tan palayuhaniṅ ahutaṅ, tur malayu kaṅ ahutaṅ, yen matiya kunəṅ, amanahurana sakavit kaṅ aṅandəlakən, tan katagiha anikəl deniṅ apihutaṅ, yen mati kaṅ aṅandəlakən tan tumusa mariṅ anak-putuniṅ aṅandəlakən, yen aṅandəlakən katəmuhaniṅ pisis, mati kaṅ ahutaṅ, yen malayuha, kaṅ aṅandəlakən anahura saguṅiṅ hutaṅ, tkaniṅ putra paṅalāntara, yen lavas tan panavur, tikəlakəna piṅro saguṅiṅ hutaṅ, tur tumusa riṅ anakiṅ aṅandəlakən ikaṅ hutaṅ.

    §89 riṅ kavulaniṅ voṅ yen lanaṅ, yen vadona, kinon anarimaha pisis, olihiṅ ahutaṅ, deniṅ gustine, dudu yen aranana aṅandəlakən ikā, tan katagiha riṅ kavula lanaṅ vadon anarima pisis ikā, yen vadvaha kunəṅ, apan kevala kinonkon jati kavula, mula konkonan gavene.

    §90 riṅ voṅ ahutaṅ pari, yenorā kapanahuran tumuli tikəlakəna piṅlima gumuluṅ anaṅkən tahun, hiṅane mariṅ anikəl limaṅ tahun.

    §91 voṅ asaṇḍa vənaṅ-vənaṅ kbo sapi, amtəṅ riṅ pasaṇḍan, anakiṅ kbo sapi, kalapa dene kaṅ asasaṇḍa, nora vənaṅ kaṅ isiniṅ sasaṇḍan alapən deniṅ anaṇḍa, apan anakiṅ sasaṇḍan tan petən deniṅ anaṇḍa, kevala pagave uga pakolih iṅ anaṇḍa; maṅkana pageh iṅ saṇḍaniṅ āgama riṅ rat kabeh, tutən deniṅ loka.

    §92 riṅ voṅ atitip vəvənaṅ, kbo sapi ādine, lavan salviriṅ dr̥ve mas, ratna ādine, manih yen sasaṇḍan, hilaṅ po deniṅ tinitipan, yen hilaṅ deniṅ anaṇḍa, tan dr̥veniṅ anaṇḍa hilaṅ, kevala kaṅ titipan lavan sasaṇḍan hilaṅ, yen maṅkana, titipan lavan sasaṇḍan əlenana deniṅ tinitipan lavan deniṅ anaṇḍa samuleniṅ dr̥ve hilaṅ ika.

    §93 hana ta titipan, lavan sasaṇḍan, yen iṅalap denira saṅ ratu, saṅ viśeṣamava bhūmi deśa, cinoloṅ deniṅ maliṅ, manih yen katunon, keli riṅ bañu, kabaranaṅ deniṅ corah lavan duṣṭa, yen maṅkana ta nora yogya əlenana kaṅ titipan lavan sasaṇḍan.

    §94 hana ta voṅ aṇḍahut saṇḍa tan panahur putra kalāntara, tan anavur pavitan iṅ panaṇḍa kevala harəp tan panəbus sasaṇḍan, hiku ta doṣane: vit pisis mulihanikəl mariṅ kaṅ anaṇḍa manih rəganana ikaṅ saṇḍa, samuleniṅ saṇḍa lavan ituṅən guṅiṅ putra kalāntara, iku ta saguṅiṅ pisis huvus iṅituṅ kehe kabeh, pinakaḍəṇḍaniṅ aṇḍahut saṇḍa denira saṅ amava bhūmi; maṅkana riṅ voṅ anaṇḍa, huvus tinəbus nora aṅudalakən sasaṇḍan, samulene kaṅ sinaṇḍakən ikā pinaka dəṇḍane denira saṅ amava bhūmi, lavan saguṅ vit putra kalāntara mariṅ ḍəṇḍa, saṇḍa mulihanikəl sarəgane mariṅ kaṅ asasaṇḍa, kaliṅane paḍa doṣaniṅ aṇḍahut saṇḍa, tan harəp anahura hutaṅ, lavan voṅ anaṇḍa huvus animbali pisisaguṅ iṅ hutaṅ tkaniṅ putra kalāntara, tur nora aṅudalakən saṇḍa, karo iku adoṣa denira saṅ amava bhūmi.

    §95 hana po tiṅkah iṅ titipan, yen sasaṇḍan kunəṅ, maləra uga riṅ gənahe, den-abəcik asimpən, den-prayatna kaṅ anaṇḍa, nora dadi vicara vkase, pradenipun, yan kadeśabhaṅgabhaya, riṅ sasaṇḍan hilaṅ, kadeśabhaṅgabhaya arane, rusak deśa deniṅ papəraṅanira saṅ ratu paḍa ratu.

    §96 tiṅkah iṅ adol atuku ucapən maṅke. riṅ voṅ atuku dr̥veniṅ voṅ, yen kbo-sapiba salvire vənaṅ-vənaṅ, huvus den-pisisi deniṅ atuku, duruṅ den-alap, lagi malər iṅ kaṅ adol, nora den-pet tumuli dene kaṅ atuku, vəkasan mati kaṅ vənaṅ-vənaṅ, yen hilaṅa kunəṅ, tan yogya palakunən pisis panuku ikā deniṅ atuku. kapaten tukon arane ujar iṅ aji, yen den·alap sakiṅ prakaśa valat ikaṅ patuku deniṅ atuku, yen aucapan, kalahakəna kaṅ atuku, pisis den-ulibakəna anikəl mariṅ adol.

    §97 riṅ dr̥ve huvus dinol, malər hana riṅ adol kaṅ tinuku ikā, lāgi duruṅ katimbalan deniṅ atuku, vəkasan cinoloṅ deniṅ matiṅ, iṅalap deniṅ ratu kaṅ dinol ikā, ikā tatan palakunən deniṅ atuku riṅ kaṅ adol, bnəre paḍa kelaṅan muliha satṅah pisis iṅ atuku, yen tan ahiḍəp karo kaṅ atuku kalavan kaṅ adol paḍa laṅghana riṅ śāsana, yen salah saviji rikā tan ahiḍəp, dəṇḍanən karo doṣa roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, tur alapən pisise patuku ikā.

    §98 voṅ asaṇḍa vəvənaṅ makādi ajaran sakehiṅ asuku papat, lavan asuku roro, makādi bañak yen lagi anom, duruṅ hana gavene yen maṅkana, kaṅ anaṇḍakən aveha kalāntara saputraniṅ pisis, kunəṅ yen asaṇḍa kavula lanaṅ vadon duruṅ bhiṣanambut gave, kaṅ anaṇḍakən aveha paṅan sapaha riṅ satahun knana leler arane, iya iku saṇḍa tinitipakən.

    §99 riṅ voṅ anaṇḍakən paṅaṅgo, vastra ləvih yan livat sakiṅ limaṅ tahun, lələb, tan palakunən deniṅ anaṇḍakən.

    §100 yen voṅ anaṇḍakən bhūmine , salavasane tan lələb , apan dr̥ve saṅ prabhu ləmah ikā, maləra uga riṅ kaṅ anaṇḍa.

    §101 riṅ voṅ anaṇḍakən kavula lanaṅ vadon, yen livat sakiṅ sadaśa tahun lavase , lələb, paḍakna lavan dinol ikā, yen harəp anəbusa kaṅ asasaṇḍa , vənaṅ tan vehakəna deniṅ anaṇḍa, yen miṅgata manih kaṅ sinaṇḍakən ikā, sahuvuse lələb, matiha kunəṅ, nora yogya tagihən kaṅ asasaṇḍa.

    §102 riṅ voṅ aṅaṅgo dr̥ve titipan, yen tan amit riṅ kaṅ atitip, titipan ikā mulih anikəl piṅro tur kaḍəṇḍaha roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, yen huvus amit, tan doṣanana, kevala muliha ikaṅ patuvava mariṅ atitip .

    §103 riṅ voṅ amalaku aṅrakṣa dr̥veniṅ voṅ , yen vəvənaṅa , hilaṅ po dene aṅrakṣa dr̥ve, yen matiha kunəṅ, aṅəlenana kaṅ amalaku aṅrakṣa ikā, samuleniṅ dr̥ve hilaṅ ikā, bhaṅga paṅucapiṅ amalaku aṅrakṣa , tan harəp aṅalaha , mulihanikəl piṅro dr̥ve den-rakṣa ikā, iku kramane.

    §104 riṅ voṅ ahutaṅ tan paputra, yen təka riṅ nəm tahun lavase, anahura anikəl piṅro , iku kramane.

    §105 riṅ voṅ ahutaṅ añoloṅ surat pavitaniṅ apihutaṅ , dene lobhane kaṅ ahutaṅ, nora harəp anahura hutaṅ , maliṅ patra arane, añoloṅ rontal esi , ḍəṇḍa pataṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, tur saguṅiṅ hutaṅ mulihanikəl mariṅ kaṅ apihutaṅ , kahilaṅane doṣane.

    §106 riṅ voṅ huvus anahur hutaṅ pgat sahutaṅe, surat pavitan duruṅ kasəbit deniṅ apihutaṅ, duruṅ vinehakən rontale riṅ kaṅ ahutaṅ, akeh vəruh, yen huvus anahur hutaṅ, makādi aṅandəlakən iṅ ahutaṅ hana, sari-sari pinalaku pasusuratanipun tan den-vətokən, hana anəṅguh kamaliṅan, vaneh anəṅguh katunu riṅ api, riṅ voṅ maṅkana iya aniṅidakən patra arane, manih ta riṅ vuri mətu pasusuratan ikā, pinagihakən deniṅ anakiṅ apihutaṅ, yen hana voṅ anagih moṅkono ḍəṇḍanən pataṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi tur saguṅe panagihe valikna tagihən anikəl piṅro, vehakəna mariṅ kaṅ ahutaṅ, tkaniṅ pasusuratane ḍahutən; maṅkana doṣaniṅ anagih piṇḍo.

    §107 riṅ voṅ ahutaṅ tan harəp anahura, katəmu deniṅ apihutaṅ, tagihən upasamanən iṅ manis iṅ ujar təmbehan, kapiṅro upayanən vətuvaniṅ hutaṅ, kapiṅtlu taṅtaṅen aucapan, kapiṅpat bañcananən sisilihana, kapiṅlima iridakəna konən anuṅgonana saguṅiṅ pisis.

    §108 riṅ apihutaṅ tumuli sāhasa aṅuṅkuṅ iṅ ahutaṅ, anakiṅ kinuṅkuṅ vadon rinusak hinalan, deniṅ apihutaṅ akā(ra)ṇa rəpe mariṅ voṅ vadon ikā, yen hana maṅkana aṅrusak ratna arane, ḍəṇḍanən denira saṅ adr̥ve bhūmi, voluṅ lakṣa, tur aveha tukon, nəm tali tikəlakəna piṅtlu; maṅkana śāsanane, liṅ bhagavān bhr̥gu.

    §109 riṅ voṅ apihutaṅ tan pasusuratan, akeh voṅ vəruh yen tan pasusuratan, vəkasan amanagihakən amətokən pasusuratan, lobha aran iṅ voṅ apihutaṅ moṅkono agave tan kapgatan iṅ surat ḍəṇḍanən pataṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, saguṅe panagihe valikna tagihən anikəl piṅro, vehakəna riṅ kaṅ tinagih.

    §110 riṅ surat pavitan; rusak deniṅ bubuk, deniṅ əṅət, yen hilaṅa, yen katunon, aṅəlenana surat kaṅ ahutaṅ.

    §111 tukon iṅ rarā ucapən maṅke. riṅ rarā vinehan dr̥ve, mapakəna pinakatukone, vəkasan alaki iṅ len, vet iṅ rəpe riṅ lanaṅ len ikā, bapaniṅ rarā mənəṅ makādi yen amamaṅantenakna, iya amaraṅ laraṅan arane, salviraniṅ tukon iṅ aṅlamar karuhun mulihanikəl piṅro, tur bapaniṅ rarā ḍəṇḍanən pataṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, amadal tukon arane, kunəṅ ikaṅ alaki-rabi doṣanya pataṅ lakṣa kaṅ strī laki vivijinən denira saṅ prabhu.

    §112 riṅ voṅ aveh tukon iṅ rarā, vəkasan mati rarā kaṅ tinuku ikā, tan amaṅsula tukon iṅ rarā mati, apan kapatyan vəlyan arane.

    §113 riṅ rarā vuruṅ patəmune duk sḍəṅe sapaturon, vuruṅ deniṅ lanaṅe kamalan, paran ta larane makavənaṅ vuruṅ iṅ patəmu? kumiṅ, tan kavaśa riṅ saṅgama, dudu lanaṅ, vuḍug riṅ vtəṅ, riṅ pupu, riṅ bobokoṅ, tan katon iṅ jaba larane, ayan, buyan iku ta vənaṅ pamadalakəna deniṅ rarā, riṅ rarā maṅkana amaṅsulakəna tukon nora anikəl.

    §114 riṅ anaṇḍa kbo sapi, yen anak-anakiṅ pasaṇḍan kaṅ anaṇḍakən ameta anake, yen duruṅ livat sakiṅ tluṅ tahun hiṅane.

    §115 riṅ saṇḍa saviji, den-saṇḍakən iṅ voṅ roro, dene kaṅ anaṇḍakən, siṅ rumuhun anaṇḍa ameta saṇḍa iku vənaṅ, kaṅ anaṇḍakən ḍəṇḍanən roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi.

    §116 voṅ anaṇḍakən savah sapcal, sumaṇḍa riṅ voṅ ro, barəṅ dene anaṇḍa, paḍa lavase siṅ amukti rumuhun siddhākna pamuktine, kaṅ anaṇḍakən kaḍəṇḍaha roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi.

    §117 riṅ sasaṇḍan vaḍah tambaga ādine, yen livat sakiṅ roṅ tahun lələb ikā

    §118 yen hana kavula lanaṅ, vadon sinaṇḍakən dene gustine, añaloṅ dr̥ve(niṅ) kaṅ anaṇḍa sakiṅ luvene, yan livat sakiṅ haji satus pañoloṅe riṅ dr̥veniṅ anaṇḍa, yogya patihane voṅ sinaṇḍakən ikā dene kaṅ anaṇḍa, iku voṅ anaṇḍakən corah arane, kaṅ anaṇḍakən anahura hutaṅe sasaṇḍan ikā, apurikaṅ anaṇḍakən ikā patine kavulane, yen lanaṅa, vadona sasaṇḍan ikā, dadi vyavahāra; vinicara kaṅ anaṇḍa aucapan, yogya doṣanana pati kaṅ anaṇḍakən denira saṅ prabhu, apan asaṇḍa maliṅ, makādi yen añoloṅa dr̥veniṅ anaṇḍa riṅ kālaniṅ vəṅi, patenana uga āgamane, yen alah dene abaribinan.

    §119 riṅ saṇḍa cinoloṅiṅ maliṅ riṅ pasimpənan yen alapəniṅ ratu paḍa kelaṅan āgamane.

    §120 saṇḍa kavula lanaṅ, yen vadona, mun kalivat sakiṅ limaṅ tahun lələb, paḍa lavan dinol, kaṅ sakiṅ kuṭarāgama iki; yen sakiṅ mānavāgama sadaśa tahun lələb.

    §121 saṇḍa kbo-sapi, yen livat sakiṅ tluṅ tahun lələb paḍa lavan dinol, kaṅ sakiṅ kuṭarāgama iki; kaṅ sakiṅ mānavāgama limaṅ tahun lələb, salahtuṅgala tutən, dudu aranana aṅadeni, apan paḍa sakiṅ āgama [B adds: riṅ kr̥ttayuga]; riṅ mānavaśāstra, mahāraja manu aṅajarakən, mahuniṅ hana voṅ samāna sira sākṣāt bhaṭāra viṣṇu; riṅ kuṭaraśāstra, bhagavān bhr̥gu aṅajarakən samaṅkaneṅ tretāyuga, sira sākṣāt bhaṭāra viṣṇu, tinut denira bhagavān rāma paraśu, tinut deniṅ rāt kabeh, dudu ginave maṅko, sipat sakiṅ śāstra mulaniṅ mula.

    §122 riṅ dr̥ve, mas pinakādi, kinonkonakən iṅ apaṇḍe mas pahayunən, yen kaṅ bakal kinon gavenən bhūṣaṇa, paḍa kalavan dodot kinon radinana riṅ amalaṇṭəṅ, iṅalap deniṅ ratu, iṅalap deniṅ maliṅ, katunon, sakalviraniṅ kinonkonakən, aṅəlenana kaṅ kinonkon, yen sambarana pepeka dene aṅṣakṣa dr̥ve, muliha sarəgane kaṅ hilaṅ, yen yatna dene aṅrakṣa dr̥ve, abcik dene asimpən, tan paṅlenana; maṅkana dharmane.

    §123 riṅ voṅ aveh dr̥ve riṅ anak-mantune, duk sḍəṅe mahu aomah-omah, yen mati kaṅ vadon alapən dene lakine dr̥ve ika; yen mati kaṅ lanaṅ alapən dene rabine dr̥ve ikā, tan vənaṅ alapən deniṅ aveveh manih, yen huvus avor pomah-omahe; hiṅan iṅ avor alaki arabi rovlas tahun.

    §124 riṅ rarā vinehan dr̥ve deniṅ bapa dene sihe riṅ iya, vəkasan alaki rarā ikā, tan alavas palakine, vəkasan mati rarā ikā sadr̥ve kaṅ den-gava alaki ikā, muliha mariṅ bapa-ibuniṅ rarā, apan duruṅ avor palaki-rabine, maṅkana manih sadr̥veniṅ lanaṅ muliha mariṅ lanaṅ; maṅkana dharmane.

    §125 yen hana voṅ elik iṅ mantune, tumuli anake den-pisahakən alaki-arabi, deniṅ tukon iṅ lanaṅ mulihanikəl piṅro, tur aṅulihakəna papəsəmbah sadulure riṅ kuna, vastra, sabuk, siñjaṅ, aṅsulakəna mariṅ mantu tan kinarepan, patuku-susu tan muliha.

    §126 riṅ rarā mahu vinaraṅ, duruṅ sapaturon lavan lakine, vet iṅ tan parəpe riṅ jajaka ikā, tukon iṅ rarā mulihanikəl piṅro, amadal saṅgama arane voṅ maṅkana.

    §127 riṅ voṅ elik iṅ anake dene doṣane voṅ-atuvane vadon asor kavoṅane, siṅ doṣahaniṅ voṅ-atuvane vadon ikā, yen mati voṅ-atuvane lanaṅ, vənaṅ ikaṅ anak kinelikan ameta dr̥ve kaliliran iṅ bapa, putra anumpak arane, paṣa dumdumane lavan anak kaṅ kinasihan ikā, makādi yen kavalonakəna tur kavalone noranak-anak, anak kinelikan ikā uga aṅalapa dr̥vene rarāmane lanaṅ kabeh.

    §128 riṅ kavula lanaṅ vadon mati, sadr̥vehane gustine uga ameta, siṅ dr̥vene, tan vənaṅ petən iṅ voṅ len; yen hana voṅ ahutaṅ iṅ kavula mati ikā, anavura riṅ gustine.

    §129 riṅ voṅ aṅaku kavulaniṅ akavula, liñok paṅakuñe, aṅhoho kavula arane, kaṅ aṅaku-aku, vənaṅ tagihən sapaṅajiniṅ voṅ kaṅ den-aku.

    §130 riṅ voṅ aṅaku sanak riṅ voṅ vadon, kahapusan iṅ vadon karəpe, avəkasan makarabine voṅ vadon kaṅ den-aku kadaṅ ikā, akāraṇa den-valat; yen hana voṅ maṅkana patenana doṣane denira saṅ amava bhūmi.

    §131 ulah iṅ voṅ den-prayatna aṅrakṣa anak-rabi, den-prayatna aṅrakṣa kavulane lanaṅ vadon, yen aulah salah ikaṅ rabi, anak, kavula lanaṅ vadon pamalərana uga, apan agave doṣaniṅ śarira yen tan pamalərana ulahe dudu ikā; hana po dene tan ahiḍəp vinalərakən, riṅ rabi, anak, lavan kavula təmbuṅən ta riṅ priṅ savilah, yen iṅ kakayuha, avake gitikən, yen gigire, sukune, manih tan ahiḍəp, talenana hayo asiṅsət, sarahina hiṅane, uvakna, yen kavula maṅkana, yan riṅ anak, rabi hayo tinalen, tan yogya ikā: hana po deniṅ anəmbaṅ anak rabi, muvah kavula, hayo anəmbaṅ śirahe, apan iṅ śarira, tan hana kadi uttamāṅga lvih təmən; riṅ anəmbuṅ śirahe voṅ ḍəṇḍa riṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, yen śirah atatu denyanəmbuṅ, yen tan patiha jəro ḍəṇḍa salakṣa denira saṅ amava bhūmi, yen emu aṅəmu gətih ḍəṇḍa limaṅ tali denira saṅ amava bhūmi riṅ anəmbuṅ śirah ikā.

    §132 riṅ voṅ aṅaku bhūmi, liñok paṅakune, ḍəṇḍa sakəṭi nəm lakṣa denira saṅ amava bhūmi, aṅaku-aku kadaṅ arane.

    §133 riṅ tan aveh miluha abhūmi riṅ kadaṅe, ḍəṇḍa sakəṭi nəm lakṣa denira saṅ amava bhūmi; atulakadaṅ-varga aran iṅ voṅ maṅkana.

    §134 ḍəṇḍaniṅ paradāra ucapən maṅke: paradara arane rabiniṅ voṅ len. voṅ aṅgaməli rabiniṅ arabi, sira saṅ prabhu riṅ kuna-kuna agave ḍəṇḍa, anuta sasḍəṅ iṅ doṣa, guṅiṅ ḍəṇḍa roṅ lakṣa mariṅ adr̥ve rabi, patukune hurip kaṅ aṅgaməli, yen strī uttama; riṅ ḍəṇḍa salakṣa strī madhyama ikā, riṅ ḍəṇḍa limaṅ tali stri kaniṣṭa ikā, dudu saṅ prabhu aṅalap ḍəṇḍa ikā, kaṅ adr̥ve rabi viśeṣa riṅ ḍəṇḍa, yen harəpisis, kunəṅ duk sḍəṅe aṅgaməli karuhan dene kaṅ arabi, vənaṅ patihaniṅ aṅgaməli.

    §135 voṅ amuṅpaṅ rabiniṅ arabi, den-tut mariṅ gənah iṅ voṅ vadon ikā, vetniṅ rəpe kaṅ amuṅpaṅ, doṣane kaṅ amuṅpaṅ doṣa pati denira saṅ amava, bhūmi.

    §136 riṅ voṅ mariṅ paturon iṅ rabiniṅ arabi karəpe aṅalonana, ḍəṇḍa roṅ lakṣa yen luput ikaṅ rabi den-aloni, ḍəṇḍa mariṅ kaṅ adr̥ve rabi, patukune hurip kaṅ harəp aṅalonana, yen kəna dene aṅaloni ḍəṇḍa pati dene kaṅ adr̥ve rabi.

    §137 riṅ voṅ aṅgaməli rabiniṅ arabi, tur aṅaloni pisan, hana kaṅ akon aṅalonana riṅ umah iṅ voṅ kaṅ akon gənahe aṅaloni, kaṅ adr̥ve umah suka gənah iṅ aṅaloni ḍəṇḍanən kaṅ adr̥ve umah, roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, kaṅ aṅaloni doṣa pati riṅ laki kaṅ iṅalonan ikā, yen sakiṅ mānava iki; yen sakiṅ kuṭara, kaṅ aṅaloni doṣa pati, yen harəp ahuripa ḍəṇḍa pataṅ lakṣa, kaṅ akon tur aṅajani aṅalonana riṅ umahe, ḍəṇḍa pataṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi.

    §138 riṅ voṅ anilih paṅaṅgo riṅ rabiniṅ arabi riṅ aspi, vəkasan kavr̥tta riṅ voṅ akeh, kaṅ anilih ḍəṇḍa roṅ lakṣa dene kaṅ adr̥ve rabi.

    §139 riṅ voṅ aucap-ucap lavan rabiniṅ aspi, harəp ahutaṅa ujare ḍəṇḍanən salakṣa, mantaṅe riṅ voṅ; hayo aucap-ucap lavan rabiniṅ arabi, laraṅan iṅ alaraṅan riṅ aspi, apan evəh riṅ smara pinamaləran; yadyan paṇḍita tuvi, hayo sira sapocapan lavan strī riṅ aspi, apan iṅ samuhaniṅ indriya śakti dahat, evuh lināvan halaniṅ tan rumakṣa riṅ indriya, hilaṅ ikaṅ kapaṇḍitan, yan linumbar; maṅkana liṅ saṅ hyaṅ āgama.

    §140 voṅ vadon aṅiriṅakən rarā, den-atərakən mariṅ umah iṅ jajaka, manih hana voṅ vadon aveh gənah, deniṅ jajaka lavan rarā atəmu tan sareh, saṅkane aveh gənah ikā den-upah-upahi deniṅ jajaka lavan rarā ikā, ikā ta kaṅ aṅatərakən rarā, kaṅ aveh gənah, karoroṅ vadon ikā ḍəṇḍanən pataṅ evu de*nira saṅ amava bhūmi, kahilaṅane doṣane.

    §141 riṅ voṅ aṅgaməli rarā, aṅajak atatavan, amamanis iṅ ujar, aṅajak mariṅ aspi, momah-omahan arane; ḍəṇḍanən pataṅ tali denira saṅ amava bhūmi, yen hana voṅ maṅkana.

    §142 riṅ voṅ atukar lavan rabiniṅ arabi, akeh voṅ vəruh patukare, riṅ voṅ lanaṅ maṅkana strīsaṅgrahana arane, ḍəṇḍa roṅ lakṣa mariṅ adr̥ve rabi; riṅ voṅ atukar lavan rarā cilik ḍəṇḍa roṅ lakṣa mariṅ saṅ adr̥ve bhūmi.

    §143 śāsananiṅ alaki arabi, yen luṅhā apaparan, mintar alayar, sapuluh tahun hiṅane lavase luṅhā, mintar aṅulati pisis deśāntara, pataṅ tahun hiṅane lavase luṅhā, mintar aṅaji sarvaśāstra nəm tahun lavase luṅhā; hana ta voṅ luṅhā atiṅgal rabine, tan alayar, tan aṅulati pisis, makadon dadiya pomah-omah, tan luṅhā aṅaji sarvaśāstra, yen hana voṅ maṅkana rabine aṅantiya pataṅ tahun; yan livat sakiṅ pataṅ tahun vənaṅ alakia riṅ len; liṅ iṅ mānavaśāstra maṅkana; yan iṅ kuṭaraśāstra tluṅ tahun, vənaṅ alakiya riṅ len, lakine purvaka tan vənaṅ yen andoṣanana, ujar iṅ āgama; pinisahakən iṅ hyaṅ arane.

    §144 riṅ voṅ aṇḍahut savi, anəbit paṅubaya, yen duruṅ pgat iṅ vicara, ḍəṇḍa pataṅ tali aməraṅ savi sakiṅ agalak, tur anaṅtaṅ ḍəṇḍa roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi.

    §145 riṅ voṅ asḍahan vəvənaṅ sakiṅ gusti, lvire paksi, camra, celeṅ, bañak, vḍus, kbo-sapi pagave, yen mati, yen hilaṅa, dene aləṅe sinəḍah-sḍahan aṅlenana pisis voluṅ tali sanuṅgal-nuṅgal sakehaniṅ mati lavan hilaṅ, maṅkana śāsanane; nora vəruh duk sḍəṅe hilaṅ, nora vəruh duk sḍəṅe mati gagaḍuhane, ḍəṇḍanən limaṅ tali; vəruh tur noravavarah, ḍəṇḍa salakṣa, yen aṅkara ujare ḍəṇḍa roṅ lakṣa, yen aniṅidakən tur den-paṅani kaṅ vənaṅ-vənaṅ, patenana denira saṅ adr̥ve vənaṅ-vənaṅ, makādi sira saṅ amava bhūmi.

    §146 riṅ voṅ asḍahan kbo sapi, yen aləṅe paṅrakṣane, ḍəṇḍa salakṣa, paṅrəga riṅ satuṅgal-satuṅgal voluṅ tali, yen sakiṅ paravaśaniṅ asḍahan, ḍəṇḍanən roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi.

    §147 riṅ kbo agalak aniṅhat voṅ rva, tlu, pat, iku kbo aṅamuk arane, vənaṅ rəbutən dagiṅe yen huvus mati, yen hana kbo atavan-tatu, pgat sakiṅ pamugərane, yen pinugər kinəluhan, yan amgatatali, aniṅhat ikā, dudu aranana aṅamuk, yen hana andalih aṅamuk iriya, kbo sapi maṅkana rəbutən dagiṅe kbo sapi mulihanikəl piṅro, tuvi yan tan paniṅhat kbo sapi ikā tur pinaten, mulihanikəl uga, kaṅ amateni ḍəṇḍanən roṅ lakṣa denira saṅ adr̥ve bhūmi.

    §148 yen hana kbo sapi paṅirid, ajaran, gajah, salviraniṅ paməṅ-aməṅan saṅ prabhu, aveh sukba riṅ sira dene gunane, rupane, varṇane, stuhu-tuhu riṅ rājadr̥ve, ikā ta yen cinoloṅ iṅ voṅ, pinaten deniṅ voṅ, tan kəna hiṅhanana rəgane, ḍəṇḍane kaṅ amateni, kaṅ añoloṅ, hiṅan denira saṅ prabhu riṅ kaṅ amateni lavan kaṅ añoloṅ, apan sira viśeṣa amava bhūmi, vənaṅ sakarəp ira, arane sakiṅ śāstra svāmī doṣaprada, aṅhiṅ, yen sira harəp aṇḍəṇḍa riṅ pisis, tutug iṅ ḍəṇḍa tan hana manih sakəṭi nəm lakṣa, tan hana aṅləvihi manih guṅiṅ ḍəṇḍa, yen śakiṅ āgamaśāstra; riṅ ḍəṇḍa, yan aṅləvihi sakiṅ sakəṭi nəm lakṣa, ila-ila, tan ulahanira saṅ amava rāt aṅləvihana, yen anut ujar śāstra kuṭara-mānava.

    §149 riṅ voṅ adoṣa, mati duruṅ ta katkan dinoṣan, tan tumusa doṣane riṅ anake.

    §150 riṅ voṅ aṅhəbaṅ-həbaṅ , asaṅgup aveha pisis, dadi pasusuratan, huvus prasiddha gavene, duruṅ aveh paṅhəbaṅ-həbaṅ, māti kaṅ aṅhəbaṅ-həbaṅ , nora vənaṅ tumusa təkeṅ anake .

    §151 riṅ voṅ ahutaṅ tan paveh kalāntara putra mariṅ apihutaṅ , anikəl piṅro uga hutaṅe, savuse anikəl piṅro, tan hana panahure , riṅ voṅ maṅkana anutakəna hutaṅe , dadi kavula, alavas dene anutakən dadi kavula, tan kavaśa dene anambut- gave niṅ pr̥dana , vəkasan miṅgat sakiṅ gustine, katəmu manih deniṅ pr̥dana , aveha pavadal-gave salavase tan aṅlakoni gave niṅ pr̥dana , vəkasan mati riṅ sukuniṅ gusti, anake anahura hutaṅ anikəl piṅro .

    §152 riṅ kavula lanaṅ vadon, anak-anak iṅ daganiṅ gusti, yen iṅ paradeśaha agәnahe , sagənahane anak-anak , iku anak vəsi arane, anakiṅ kavula satuhuk aṅavula, liṅ saṅ paṇḍita , asevakaha riṅ anakiṅ tuhan uga, kramane. riṅ kavula lanaṅ vadon anak vəsi, aṅalapa hutaṅ sahutaṅe rāmane lanaṅ vadon aməpəka, atuṅgalana , den-paḍa padum-dumane , maṅkana dharmane.

    §153 riṅ kavula lanaṅ vadon miṅgat sakiṅ gustine , kaṅ lanaṅ miṅgat sakiṅ gustine , kaṅ vadon miṅgat sakiṅ gustine , atəmu riṅ paṅiṅgatane , vəkasan anak-anak, kaṅ lanaṅ katəmu deniṅ kaṅ adr̥ve kavula lanaṅ, kaṅ vadon katəmu dene kaṅ adr̥ve kavula vadon, katəmu riṅ deśa len, kaṅ adr̥ve kavula lanaṅ ameta anake lanaṅ, kaṅ adr̥ve kavula vadon ameta anake vadon . yen karuhun mati kavula lanaṅ ikā, kaṅ adr̥ve kavula lanaṅ ameta sadr̥vene sarəmbat, kavula vadon ikā muliha mariṅ kaṅ adr̥ve kavula vadon . yen kavula vadon ika mati , kaṅ adr̥ve kavula vadon aṅalapa dr̥vene sasuhun, kavula lanaṅ muliha mariṅ kaṅ adr̥ve kavula lanaṅ , maṅkana dharmane.

    §154 riṅ kavula lanaṅ vadon tuṅgal gənahe aṅavula, miṅgat sakiṅ gustine, alavas dene luṅhā, aṅher iṅ deśa len, alapən sadr̥vene, vəvənaṅe, anake, dene kaṅ adr̥ve kavula, vadalana gave salavase miṅgat , kaṅ lanaṅ pavadal gave satus riṅ sadina, kaṅ vadon pavadal gave save riṅ sadina, maṅkana liṅ saṅ paṇḍita.

    §155 riṅ voṅ arabi riṅ kavulane, anak-anak kavula ikā , anake nora milu riṅ hutaṅe kavula vadon ikā, nora milu dr̥veniṅ bapa, yen tan anak-anak po voṅ lanaṅ ikā lavan rabine sasāmane voṅ menak ikā, anakiṅ dāsih vənaṅ aṅalilirana sadr̥veniṅ lanaṅ menak, anahurana hutaṅ manih anakiṅ kavula dasih ikā, maṅkana dharmane.

    §156 riṅ voṅ anəbus kavulaniṅ akavula, vəruh yen kavulaniṅ voṅ, aṅhiṅ saṅkane anəbus tan pavarah iṅ kaṅ adr̥ve rovaṅ, dene sugih pisis, sakiṅ aklar dene akeh rovaṅe, aṅkara buddhine, saṅkane vāni anəbus kavulaniṅ voṅ, pisis panəbuse ikā, tibā riṅ luvaṅ arane, bilaṅ sinilihmahakən, kavula kaṅ den-təbus alapən deniṅ adr̥ve rovaṅ purvaka.

    §157 voṅ aṅivat rovaṅ iṅ arovaṅ, katəmu riṅ havan, riṅ paṅaṅson, riṅ tgal, akāraṇa cidra valātkara paṅivate ikā, akāraṇa bañcana, katəmu dene kaṅ adr̥ve voṅ, kaṅ aṅivat ikā patenana yogyane denira saṅ amava bhūmi, maṅkana śāsana sakiṅ śāstra.

    §158 riṅ arabi kavulaniṅ voṅ, anak-anak kavula ikā, lavan voṅ sugih, yen voṅ menaka, anake lavan kavulaniṅ voṅ ikā, riṅ dumduman saduman, anak lavan rabi tmən tluṅ duman; maṅkana dharmane; yenora anakiṅ rabi, mati voṅ lanaṅ kaṅ aṅalap kavulaniṅ voṅ ikā, rabine papaḍane kaṅ noranak-anak ikā kari, paḍanən dumduman iṅ balu tan panak ikā, lavan anakiṅ kavulaniṅ voṅ ikā, yen mati balu tan panak ikā, anak kaṅ sakiṅ kavulaniṅ voṅ ikā aṅalap dr̥veniṅ voṅ vadon baluniṅ bapa, nora vənaṅ, yen petən deniṅ kadaṅ vargane balu ikā kaṅ tan panak; maṅkana dharmane.

    §159 riṅ kavulaniṅ voṅ lanaṅ vadon lagi rare, duruṅ bhiṣa anambut gave den-alap, den-itik-itik iṅ voṅ len harəp huripane rare lanaṅ vadon ikā, yen tan enak aubaya kalavan kaṅ adr̥ve kavula riṅ rare ikā, kaṅ aṅitik-itik, vənaṅ nora vehana təbusan, aveh biluluk iṅ dudu celeṅe arane.

    §160 voṅ amalaku pamadal gave, riṅ kavulane lanaṅ vadon, tur kavulane ikā huvus anahur hutaṅ riṅ avake, vus māri dadi kavulane, aṅiṅ dene murkhane saṅkane amalaku pavadal gave, sāhasa amalat, amaleni gave pgat arane, vənaṅ ḍəṇḍanən roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi.

    §161 riṅ voṅ akeh sanake paḍa anuṅgoni hutaṅe, voṅ-atuvane lanaṅ vadon paḍa mati, kari paḍa akəmbulan pasusuratan anakiṅ mati, yen anuṅguha karəpe sanake kabeb, dudu hutaṅ sakiṅ voṅ-atuva, paḍa akembulan pavitan hutaṅ-hutaṅan tan sah sakiṅ gustine, anuhu paṅavulane māti salah tuṅgal sanake riṅ panuṅgon, kaṅ mati ikā anuhun hutaṅ arane, aṅloṅana pavitan sadumdumane, yen ta[n] mati miṅgat salah tuṅgal mariṅ paradeśa, maləra saguṅiṅ hutaṅe, tan aṅloṅa pavitan, dumən iṅ sanake sakehe kaṅ kari, yen mati riṅ panuṅgon aṅloṅa riṅ rontal pavitan uga hutaṅe sadumduman iṅ māti.

    §162 riṅ kavula lanaṅ, vadon linəbarakən hutaṅe deniṅ bapa, vəkasan pinet iṅalap deniṅ anak iṅ aṅləbarakən, tan ahiḍəp iṅ varah-varah iṅ bapa, ḍəṇḍanən pataṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, anak iṅ aṅləbarakən kaṅ tan ahiḍəp ujar iṅ voṅ-atuhane ikā.

    §163 riṅ kavula miṅgat pisan balaka, katəmu arabi voṅ tan pahutaṅ, manih arabi voṅ menak iṅ parane miṅgat ikana, aomah-omah, katkan sugih, riṅ kavula maṅkana, vənaṅ anəbusa avake lavan anake sapatut iṅ pisis panəbusane riṅ gustine tan evuhana yen sḍəṅ panəbuse avake lavan anake, yen huvus anahur hutaṅ, riṅ kavula, tan kavaśa yen petən manih deniṅ gusti, pati-huripe tan kasiddhi-gaveha, manih tkaniṅ anak putune, buyute; hana ta voṅ amalat anakiṅ kavula huvus anahur hutaṅ, pgat mariṅ kavulane den-viśeṣa, den-iridakna, kaṅ amalat kaḍəṇḍaha roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, maliṅ kavula arane riṅ voṅ moṅkono.

    §164 riṅ kavula vadon miṅgat sakiṅ gustine, alaki voṅ tan pahutaṅ, yen alakiya voṅ menak, avake, anake, dr̥vene, vənaṅ-vənaṅe patəlunən deniṅ adum kaṅ roṅ duman den-peta kaṅ aṅalap dāsih ikā, saduman alapən deniṅ gustiniṅ kavula vadon ikā maṅkana anake iku dharmane.

    §165 riṅ voṅ amarani kavulane vadon, yen sāhasa den-valat, anaṅis kavulane ikā nora harəp, kəna dene amarani, malayu riṅ rahina, aṅuṅsi kadaṅ-vargane, voṅ-atuhane makādi, hilaṅa butaṅ iṅ kavula vadon ikā, makadoṣane hilaṅa dāsihe, tan kaḍəṇḍaha ikā denira saṅ amava bhūmi. riṅ voṅ amarani kavula dāsih, yen paḍa karəpe lavan gustine, atəmu tan asahura hutaṅ iṅ kavula dāsih maṅkana, pan sahutaṅane dadi tukone, anakiṅ amarani dāsih tan vənaṅ anagiha hutaṅ iṅ kavula ikā; vəkasan kavula kaṅ pinaran ikā luṅhā, alaki riṅ len, dene harəpe anak-anaka, riṅ kavula dāsih maṅkana, anahura hutaṅe anikəl piṅro riṅ gusti kaṅ amarani ikā, tur kaṅ aṅalap kaḍəṇḍaha pataṅ lakṣa dene gustine kavula ikā.

    §166 riṅ kavula tavan təbusane, yen harəp asahura voluṅ tali, patuku huripe; maṅkana śāsana riṅ dvāpara tiṅkah iṅ tavan.

    §167 hutaṅ iṅ kavula ahutaṅ paṅan tan kavaśa nambut gave, sapaha riṅ satahune, iṅhiṅan limaṅ tahun, tan bhiṣa riṅ gave, piṇḍaniṅ hutaṅ riṅ limaṅ tahun, voluṅ tali panahuran iṅ hutaṅ iṅ gusti.

    §168 riṅ kavula vadon parəkanira saṅ ləvih, yen pinakarabi deniṅ voṅ jaba tan pamit sakiṅ tambuhe kaṅ aṅalap, rəgane voluṅ ivu, ḍəṇḍane roṅ lakṣa, kaluvaran iṅ doṣane kaṅ aṅalap, yen vəruh adoṣa pati, kaṅ aṅalap; arabi kavulaniṅ ratu, yen tan amit sakiṅ tan vruhe voṅ vadon duruṅ kadaləm, paḍa karəpe kaṅ lanaṅ lan kaṅ vadon saṅkane atəmu, kaṅ aṅalap kaḍəṇḍaha pataṅ lakṣa, rəganiṅ kavulanira roṅ lakṣa, kaluvaran iṅ doṣane aṅalap; voṅ arabi dāsih parəkan iṅ saṅ prabhu, kaṅ huvus mañjiṅ iṅ daləm sakiṅ tan vruhe aṅalap paḍa karəpe lanaṅ lavan vadon, saṅkane atəmu; kaṅ aṅalap ḍəṇḍanən voluṅ lakṣa, rəganiṅ kavula parəkan roṅ lakṣa, yen sakiṅ vəruhe valat doṣa pati de saṅ prabhu, aṅlaṅkahi karaṅ-ulu arane, hana po kavula parəkanira saṅ ləvih, makādi parəkanira saṅ prabhu, huvus katapak denira, aṅhiṅ malər mañjiṅ mətu gavene, kavaśa mariṅ kadaṅ vargane, mariṅ bapa ibune ikā ta yen alapən iṅ voṅ, yen tan vəruha, yen vruha kaṅ aṅalap, doṣa pati uga.

    §169 mulaniṅ dadi kavula varahakəna maṅke kavula olih iṅ anavan, dvajahr̥ta arane, riṅ kavula duk mətu sakiṅ umahe gustine, gr̥haja arane, aṅavula deniṅ paṅan, bhaktadāsa arane, iku ta kapat śāsanane, maləra riṅ gustine, aṅulahakəna saulah iṅ kavula, anake kabeh ta ulunakəna anak vəsi.

    §170 riṅ voṅ amateni voṅ vadon tan padoṣa, hutaṅe mulihanikəl piṅro, tur kaṅ amateni aveha patukuśava pataṅ tali.

    §171 riṅ voṅ vadon adol avake, tan den-dol dene EdJ: 71⟩ lakine, den-kavulakən dene kaṅ atuku, voṅ atuku iku kaḍəṇḍaha pataṅ lakṣa, voṅ vadon ḍahutən, agave maliṅ strī arane. riṅ voṅ adol rabine, vəkasan pinakarabine voṅ atuku, tan doṣaha kaṅ atuku.

    §172 riṅ kavula lanaṅ vadon huvus asahur hutaṅ riṅ gusti, den-palakoni vilaṅ gave den-valat dene gustine lavas, kaṅ amalaku vilaṅ gave kaḍəṇḍaha pataṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, tur olihe amalaku vilaṅ gave mulihanikəl, maliṅ gave arane voṅ maṅkana.

    §173 riṅ voṅ anulisakən aran iṅ voṅ riṅ dodot iṅ voṅ mati, riṅ laruṅane kunəṅ, manih dodot arupa anak-anakan, yen anak-anakan gələpuṅ sa-arane den-tulisakən, den-pəṇḍəm iṅ sma, den-gənahakən riṅ ruhur iṅ kakayon, riṅ ləmah saṅar, riṅ catuspatha, yen hana voṅ maṅkana, agləh anəluh arane, manih riṅ voṅ anulisakən aran iṅ voṅ riṅ baluṅ, riṅ kapāla, den-vor iṅ arəṅ lavan gətih lavan trikaṭuka, den-pəṇḍəm iṅ tuban, riṅ pamaṅgahan, iku agləh anəluh arane, riṅ voṅ, yen aulah moṅkono patenana denira saṅ amava bhūmi, yen sacihna sayakti, tkaniṅ anak putune, bapa ibune, sakehe kabeh hayo hana kari riṅ loka, done rahayuhaniṅ bhuvana, kunəṅ sarvadr̥vene alapən denira saṅ amava bhūmi kaṅ hana riṅ gnahe, yen hana riṅ deśa adoh, riṅ deśa len hayo pinet denira, anak putuniṅ anəluh agləh patenana uga de saṅ prabhu apan anut pagavene bapa-ibune, kunəṅ dr̥vene kabeh kaṅ voṅ agləh ikā, kaṅ haneṅ paradeśa, alapən denira saṅ prabhu saṅ viśeṣa riṅ deśa len ikā, saṅgone atitip amtokna saguṅe titipane.

    §174 yen hana voṅ aṅulahakən gave, sahosakiṅ tiṅkah iṅ agləh, kasukhahane avake done, saṅkane śatrune māri asəṅit iṅ avake, abalik avəkasan asih, saṅkaniṅ voṅ akeh asih makadi sihaniṅ mitra, miEdJ: 72⟩ trānuraga arane, paran ta ulahe? anulisakən aran iṅ voṅ riṅ tambaga, den-pajokən iṅ kayu, riṅ kabuyutan riṅ saraṅan, anulisakən aran iṅ voṅ iṅ kayu anampəki vijā kuniṅ, yen karuvan riṅ voṅ maṅkana, ḍəṇḍa voluṅ tali denira saṅ amava bhūmi.

    §175 voṅ aveh pinaṅan, lavan aveh inum-inuman mati kaṅ den-vehi dene kaṅ den-paṅan, den-inum ikā, kaṅ aveh ḍəṇḍa pataṅ lakṣa denira saṅ prabhu; avuru po kaṅ vinehan, māti tibā riṅ api, tibā riṅ bañu, māti deniṅ lalaṇḍəp riṅ ləbuh, riṅ dalan, yan maṅkana tan vicaranən de saṅ amava bhomi.

    §176 riṅ voṅ kəḍi, vəkasan arabi paḍa karəpe lavan voṅ vadon alaki-arabi, patenana de saṅ prabhu, prakāśakəna denira.

    §177 voṅ kəḍi, riṅ maliṅ, riṅ ātatāyi, yen sacihna sayakti, patenana uga denira saṅ adr̥ve bhūmi, yen hana aṅavara, anuṅkulakən riṅ kaṅ kinon amatenana patihaniṅ kəḍi maliṅ, ātatāyi ḍəṇḍanən pataṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, yen huvus ḍinəṇḍa kaṅ aṅavara riṅ amateni kəḍi arabi, (maliṅ) lavan riṅ ātatāyi, patenana denira.

    §178 riṅ voṅ andalih anəluh riṅ voṅ tan panəluh, aṅever-everakən iṅ pakehan iṅ voṅ tur tan sacihna sayakti, ḍəṇḍaniṅ avr̥tta tur nora atut amataṅ lakṣa riṅ voṅ satuṅgal-satuṅgal denira saṅ amava bhūmi.

    §179 riṅ voṅ andalih ātatāyi riṅ nora ātatāyi, riṅ voṅ andalih maliṅ riṅ nora maliṅ, liñok pandalihe ḍəṇḍanən roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, anduvilatək arane; riṅ voṅ andalih aṅaloni rabiniṅ voṅ, yen liñok pandalihe, ḍəṇḍa salakṣa denira saṅ amava bhūmi anduvisantən aranya.

    §180 riṅ voṅ ləvih pinaten deniṅ voṅ dinalih anəluh tur liñok pandalihe, anuli añcorah pasusuratan apan hana EdJ: 73⟩ hutaṅe harəp tan panahurane hutaṅe saṅkane aṅāraṇa andalih anəluh, iku voṅ amati pahutaṅan arane, ḍəṇḍanən voluṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, tur anahura hutaṅe mulihanikəl, ḍəṇḍane amataṅ lakṣa riṅ voṅ satuṅgal-satuṅgal.

    §181 riṅ voṅ ātatāyi lavan voṅ abhicāra manih maliṅ, yen paḍa sacihna sayakti patenana denira saṅ amava bhūmi, den-tanpaśeṣa tkaniṅ anak putune prakāśakəna riṅ loka, hayo iṅhurip denira saṅ amava bhūmi, yen malayu luput deniṅ kaṅ kinon amatenana, tan mənəṅa saṅ amava bhūmi, yen aṅuṅsi riṅ deśa paradeśa denira, katəmu patenana uga, buron arane riṅ voṅ maṅkana.

    §182 riṅ voṅ avarah riṅ saṅ ləvih yen hana siṅ pelag, yen dr̥ve, vəvənaṅ, yen hana vovohan ratnādi, voṅ vadon ləvih, vəkasan tan təmən, tan karuhan gənahe iku voṅ aveh rāga tan pesi arane, riṅ voṅ maṅkana varah tan tuhu ḍəṇḍa salakṣa denira saṅ amava bhūmi kahilaṅan iṅ manah muḍhā [H: levih; om.: amava...muḍhā; Add.. 12277 ends here]

    §183 riṅ voṅ sḍəṅ doṣane, iṅaṅkatakən mariṅ pamaṅgahan, yen ha[ka]rəp ahuripa, anəbusa voluṅ tali patuku alas arane.

    §184 voṅ aṅaku dr̥veniṅ adr̥ve, liñok paṅakune sanes rupane, dr̥veniṅ len ikā lavan dr̥vene, iku aṅhoṇo dr̥ve arane, ḍəṇḍanə(n) (k)aṅ aṅaku-aku, samulene dr̥ve den-aku ḍəṇḍahane haji-hajinən rəga de saṅ amava bhūmi aṅalap tur dr̥ve kaṅ den-aku mulihanikəl piṅro.

    §185 riṅ camra añokot manuk riṅ kuruṅan anahut ayam iṅ caṅcaṅan, riṅ kuruṅan, tan tinəmbaṅ ikaṅ camra deniṅ adr̥ve, kevala mənəṅ uga, ḍəṇḍanən nəm tali samas kaṅ adr̥ve camra de saṅ amava bhūmi, yen anəmbaṅ riṅ camrane tan patiya ḍəṇḍanən sapaṅrahup iṅ ayam, yen tan EdJ: 74⟩ anahut iṅ kuraṅan, iṅ caṅcaṅan patenana uga camrane.

    §186 riṅ kbo sapi amaṅan sarva vija[h] pari ādine, ikətən ikaṅ kbo sapi deniṅ adr̥ve savah, yen hilaṅ kaṅ kbo sapi, matiha kunəṅ, kaṅ aṅiket aṅəlenana saguṅ-lit iṅ rəganiṅ kbo sapi, yen agəriṅ aveha vatuku tamba, kaṅ adr̥ve kbo sapi aṅə(le)nana saloṅloṅane kaṅ rusak kaṅ p(in)aṅan ikā anikəla piṅro, yen tan anəbus tumuli kaṅ adr̥ve kbo sapi, kavṅena, aveha pamilaṅ dina sahiṅane[,] tan panəbus, maṅkana śāsananiṅ loka, yen kaṅ adr̥ve kbo sapi aṅalap sakiṅ aspi, tan panəbus iṅ paṅikətan, kaṅ aṅikət nora vəruh, duk den-pet, kaṅ adr̥ve ḍəṇḍanən roṅ tali denira saṅ adr̥ve bhūmi, tur anəbusanikəl piṅro, yen den-coloṅ vəṅi kaṅ iketan kbo sapine riṅ adr̥ve maliṅ arane.

    §187 riṅ kbo sapi agalak riṅ pamaṅanane, haneṅ paguyaṅe, riṅ pahubane, yen hana voṅ mari riṅ gənahe kbo sapine, den-siṅhat kaṅ mara ikā, den-gapokunəṅ, dudu aranana aṅamukbo (sa)pi ikā, tan yogya patenana riṅ kbo sapi agalak, yen pinaran gənahe, yen aṅhel pinagavahakən aniṅhat iṅ amagavehakən, aniṅhat iṅ aṅhon, yen aṅhel sakiṅ [sakiṅ] savah, dudu aṅamuk ikā arane, hayo pinaten deniṅ loka.

    §188 riṅ kbo sapi asiṅhat, atukar iṅ alas, riṅ tgal, riṅ ləmah, nora vəruh (k)aṅ aṅhon, yen matiha kaṅ kbo sapi salah viji, yen tikəla kunəṅ, tan təmpahakəna riṅ kaṅ adr̥ve kbo sapi aniṅhat, yen hana kbo sapi iṅhon, asiṅhat paḍa kbo sapi aṅhon nora ginərek deniṅ aṅhon, tan den-sapih, yen mati kasiṅhat, tikəla kunəṅ, petən kaṅ aniṅhat, deniṅ adr̥ve kbo sapi[,] mati tikəl kasiṅhat, yen atatu salah tuṅgal, kaṅ adr̥ve[n] kbo sapi tan patatu tur aṅlarani aniṅhat aveha patuku tamba riṅ kaṅ (ka)siṅhat. EdJ: 75⟩

    §189 riṅ kbo sapi agalak asiṅhat iṅ voṅ tan pakāraṇa, aṅamuk ikā arane, yen hana sapi maṅkana, rəbutən tumbakən deniṅ voṅ akeh, alapən dagiṅ(e) kbo sapi ikā, tan vicaranən deniṅ adr̥ve kbo sapi, riṅ sapi sinəṅguh aṅamuk, yen kboha kunəṅ, kaṅ dene səṅguh aṅamuk deniṅ voṅ, tumuli[ha] pinaten dinalih aniṅhat; yen liñok ujare kaṅ amateni, apan[he] dene karəp iṅ dagiṅ saṅkane amateni, kbo sapi kaṅ den-pateni ikā, mulihanikəl piṇḍo mariṅ kaṅ adr̥ve, tur kaḍəṇḍaha roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi.

    §190 riṅ voṅ amaduṅ kayo, aṅrubuhi voṅ, aṅgugutuk olih voṅ, yen upacāra kagutuk, yen tan den-maha, aṅajarakən halahapene kaṅ kagutuk ikā, lavan karubuhan kayu, yen mati kbo sapi salvir iṅ upacāra kaṅ karubuhan kayu, kaṅ kagutuk, aṅlenana samuleniṅ u(pa)(ra) kaṅ mati, rəganana sarəgane aṅlekna satṅah mariṅ kaṅ adr̥ve, apan tan den-maha dene aṅrubuhi, dene aṅgutuk ikā, maṅkana śāsananiṅ loka apan iṅ upacāra mūḍha nora vəruh iṅ kagutuk[a] yen a(ṅ)larani upacāra karubuhan kayu, kagutuk, makādi voṅ, aveha patuku tamba kaṅ aṅrubuhi lavan kagutuk ikā, ahiṅana savarase, tur kaḍəṇḍaha limaṅ tali denira saṅ amava bhūmi, kaluvarane pagavene [ra] taṅane, yen mati voṅ kaṅ karubuhan kayu ikā kaṅ aṅgutuk, kaṅ aṅrubuhi aveha (pa)kuramas, lavan patəpuṅ tavar, isuh-isuh mariṅ kadaṅ-varganiṅ mati, yen gustine kunəṅ pakambaligine lavan pakuramas roṅ tali, maṅkana śāsanane, kunəṅ yen tan ahiḍəp liṅ iṅ āgama, kaṅ aṅrubuhi ikā lavan aṅgutuk pāpane paḍa lavan (ā)tatāyi riṅ pātaka, yen anaṅtaṅ ababaribinan, kalah dene aucapan, kaṅ mati mulihanikəl piṇḍo, ḍəṇḍa pataṅ lakṣa, paḍakəna lavan amateni akāraṇa kasr̥ṅən, amata kaliṅane, yen tan EdJ: 76⟩ a[ha]lara kaṅ karubuhan, lavan kagutuk, tan aveha patuku tamba, tan kaḍəṇḍaha.

    §191 riṅ aomah-omah, yen tan aveh vavacan valagara riṅ deśa, tan siddha pomah-omahe⟨,⟩ voṅ alaki-rabi, yen tan asrah papan valagara riṅ deśa manih riṅ sirah, ḍəṇḍa voluṅ tali denira saṅ amava bhūmi, yan riṅ strī uttamā voluṅ tali, yan iṅ stri madhyā pataṅ tali, yan riṅ strī kaniṣṭhā sevu nəm atus, yen tinagih deniṅ deśa tan asrah, maṅkana doṣane.

    §192 riṅ rarā huvus vinehan tukon deniṅ jajaka, asaṅketa māsaniṅ dina rabayu patətəmone, duruṅ təka riṅ pasamayaniṅ bapaniṅ rarā, pinuṅpaṅ iṅ jajaka kaṅ sasrah tukon ikā, paḍakəna lan amurugul, āpan tan paṅantekən pasaṅketa maṅkana śāsanane, tukon tan pagave, parahilaṅən, petən deniṅ bapaniṅ rarā, jajaka ikā, ḍəṇḍanən pataṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, maṅkana pavarah bhagavān bhā(r)gava.

    §193 riṅ voṅ aomah-omah, alavas atəmu anak-anak [rarā], bapa uga viśeṣa riṅ anake, rarā(ma) vadon nora viśeṣa riṅ anake, yen den-palakekə(n) deniṅ rarāmane vadon rarā ikā, tan pakon iṅ bapa, vənaṅ voṅ atuha lanaṅ amasahakəna palakine rarā ikā, yen dudu karəpe mantu, rarāmane vadon manih rarā ikā, amalekna tukon[,] riṅ jajaka tan kinarəpan deniṅ bapaniṅ rara.

    §194 riṅ voṅ aṅgaməli rarā, anaṅis akrak rarā ginaməlan ikā, akeh vəruh yogya gavenən sākṣi pinakacihnane hana, pakənana kaṅ aṅgaməli denira saṅ amava bhūmi.

    §195 riṅ voṅ aomah-omah tan panak-anak, mati salah tuṅgal, yen mati vadone (po)mah-omahe kabeh ....

    §196 riṅ voṅ alaki arabi olih amrih-mrih arok somah-omahe, gagavane, duk mahu matəmu sovaṅ-sovaṅ, iku nora vənaṅ yen aroka, yen duruṅ gnəp limaṅ EdJ: 77⟩ tahun, yen gnəp limaṅ tahun patəmune, arok pomah-omahe, sakalviraniṅ dr̥vene, samaṅkanane siddhahavoṅ rika; liṅ saṅ [pan] paṇḍita.

    §197 riṅ voṅ aomah-omah, arabi saviji, vəkasan akeh (an)ake, mati rarāmane lanaṅ; anak lanaṅ kaṅ atuha, aṅalapa siṅ dr̥vene ləvih karuhun, uddhāra arane sakiṅ āgama, sasḍəṅe paṅalape, yen aguṅ pomah-omah den-aguṅ paṅalape riṅ paṅaləvih yen alit pomah-omah, den-alit paṅalape (riṅ pa)ṅaləvih, lvir iṅ uddhāra, satahil, roṅ tahil, pataṅ tahil [tinuta] anuta sayogyaniṅ dr̥ve dinum, saṇḍəg iṅ hiṅan, riṅ voṅ mahomah paralimanən deniṅ anakaṅ atuha, riṅ mas limaṅ tahil, pinakapaṅaṅgo deniṅ rarāma, paḍa ləvi(h) rupane, varṇane, kaṅ pataṅ duman alapən iṅ sanak-atuha, kaṅ sa[dun]duman dumən papak riṅ sanak anom kabehan, dr̥ve kabeh maṅkana uga, riṅ pañcoddhāra tan yogya hayo aṅalap dr̥ve limaṅ duman, sanakabeh saduman den-kəmbuli, hiṅane alapən pataṅ duman uga, paṅaləviha sakiṅ sanakabeh iṅaranan caturuddhāra, hayo pahjeddara yen sanakatuha aṅaṅgo caturuddhāra anəmu kadərggayu sanaka.

    §198 riṅ voṅ aṅahap balubaluniṅ pakaraman balubaluniṅ denbidāra, ḍəṇḍa voluṅ tali denira saṅ amava bhūmi.

    §199 riṅ voṅ arabi anakavalon, ḍəṇḍa pataṅ laklila denira saṅ amava bhūmi, anasarnnala(sa)r arane, tan panut gave riṅ voṅ maṅkana.

    §200 riṅ voṅ tan panak-anak, anilih dr̥ve mati kaṅ anilih kaṅ adr̥ve, kahilaṅan iṅ dr̥vene arane .

    §201 dr̥veniṅ tan panak-anak , yen mati, saṅ prabhu sira aṅalap.

    §202 riṅ voṅ tan panak-anak , aṅoṣaḍa riṅ paradeśa, mati riṅ parane , dr̥vene alapən denira saṅ amava bhūmi , dr̥ve kaləbu riṅ sumur arane.

    §203 yen saṅ paṇḍita mati tan panak-anak , sadr̥venira tan alapən denira saṅ amava bhūmi, apan devadr̥vyātmaka .

    §204 riṅ voṅ aṅaṅasi hutaṅ, riṅ voṅ anagih tan papihutaṅ karo riṅ voṅ maṅkana tan vəruh iṅ dharma arane, yen tan hana harəp kalaha salah tuṅgal , konən adevāgamaha denira saṅ amava bhūmi, yen kəna riṅ devāgama , konən anahura hutaṅe, mulih anikəl piṇḍo , riṅ voṅ anagih tan papihutaṅ mulihanikəl piṅro sapanagihe , tur ḍəṇḍanən denira saṅ amava bhūmi, saguṅiṅ panagihe mulihanikəl piṅro, paḍa uga rehe lavan aṅaṅasi hutaṅ, panikəle, ḍəṇḍanən den-paḍa denira saṅ prabhu andoṣani riṅ voṅ maṅkana .

    §205 riṅ dr̥vya bhinukti deniṅ len, riṅ saṇḍiṅiṅ kaṅ adr̥ve , tur mənəṅ tumon iṅ dr̥vene bhinukti riṅ voṅ len , yen akara daśa tahun lavase dr̥vene den-bhukti riṅ voṅ len, hilaṅ ikaṅ dr̥ve yan maṅkana, prasiddha dr̥veniṅ sari-sari ambhukti , amalakuha haji sapisis pisan kevala , kaṅ adr̥ve mula , tan yogya vehana, kadaśavarṣa arane.

    §206 kaṅ tan vənaṅ hilaṅa, sasaṇḍan ləmah, dr̥veniṅ rarā, dr̥ve titipaniṅ voṅ vadon, dr̥venira saṅ ratu, dr̥venira saṅ vatək aṅaji, lavasane tan hilaṅ, nora kəna riṅ kadaśavarṣa ikā.

    §207 (kaṅ) yogya titipana dr̥veniṅ voṅ, lvire voṅ aruhur kavaṅśane, voṅ rahayu lakune, voṅ vəruh riṅ dharma, voṅ satya riṅ ujarya voṅ mahāpavitra, voṅ sugih yan harəp, guhaniṅ titip dr̥ve; liṅ saṅ paṇḍita.

    §208 riṅ dr̥ve ti(ni)tipakən kamaliṅan, keli riṅ EdJ: 79⟩ bañu, katunon, pinet denira saṅ amava bhūmi, binaranaṅ iṅ corah, nora vənaṅ aṅlenana kaṅ tini(ti)pan, kaṅ atitip tan malakuha.

    §209 riṅ voṅ tini(ti)pan, yen mati kaṅ atitip tan pakaki, tan panini, tan pabapa, tan pababu, tan panak-anak, tan pakaponakan, tan anarva sanak amisan, amiṅro, iku (ikaṅ) iṅaran pratyantara kabeh tan hana, tan ulihakəna riṅ dr̥vya, patitip deniṅ tinitipan, yen mati kaṅ tinitipan nora hilaṅ ikaṅ dr̥veniṅ pratyantara, apan lagi ahurip kaṅ atitip tan panak-anak ikā, vehən dr̥ve patitip ikā deniṅ anakiṅ tinitipan riṅ pratyantara iṅkanatan saṅgratana denira saṅ amava bhūmi dene anakiṅ tinitipan aṅulihakən iṅ titipan, tan ucapən kadaṅ-varganiṅ tinitipan, tan vənaṅ tan paṅulihakəna titipan.

    §210 riṅ amalaku dr̥ve titipan tan vanehakən deniṅ voṅ kaṅ tinitipan, hana manih voṅ apakṣa amalaku titipan, tur tan atitip karo riṅ voṅ maṅkana, corah arane, konən adevāgamaha de saṅ prabhu, devāgama arane acora, yen duk atitip lāva(n) [siṅ] tinitipan tan pasākṣi kaṅ susākṣi, yen kəna riṅ devāgama pasore, mulihanikəl piṅro sapaṅakune riṅ dr̥ve ikā, maṅkana manih ḍəṇḍane saguṅ (iṅ u)lih-ul(i)hane dr̥vene ikā denira saṅ amava bhūmi.

    §211 riṅ titipan katiṅgal, akāraṇa deniṅ deśa rusak binahak deniṅ voṅ, geger deniṅ ratu apraṅ paḍa ratu, iṅalap iṅ maliṅ, katunon, keli riṅ bañu, tan paṅəlenana kaṅ tinitipan yen maṅkana, pan kapañcasādhāraṇa arane, liṅira saṅ paṇḍita vruh iṅ āgamā.

    §212 riṅ voṅ anilih dr̥veniṅ voṅ cikolikan iṅalap deniṅ maliṅ, aṅəlenana samuleniṅ dr̥ve ikā kaṅ anilih, aleñge aran iṅ anilih maṅkana. EdJ: 80⟩

    §213 riṅ rarā viśeṣa kavoṅane, huvus vinehan tukon deniṅ jajaka, tumuli jajaka iku aṅucap aṅuṅsi dharma, lavan aṅucap aṅulati art(h)āh, tiṅgal tukon(e) jajaka ikā, liñok ujar iṅ jajaka ikā, makidi yen saṅ dvija, kapaten iṅ dharma arane, tiniṇḍa riṅ rarā yen maṅkana, deniṅ tukon petən deniṅ rarā ikā uga, tan muliha mariṅ kaṅ adr̥ve panuku strīdhana arane sakiṅ āgama.

    §214 riṅ rarā huvus vinehan paṅlaraṅ deniṅ jajaka, akeh, voṅ vəruh yen kalivat sakiṅ limaṅ vulan lavase paṅlaraṅ ikā, nora vənaṅ udalən manih ikaṅ paṅlaraṅ deniṅ jajaka, vulañjar aran iṅ rarā [arane] liṅ iṅ loka, vənaṅ rarā ikā vehana riṅ len dene rāmane.

    §215 riṅ rarā huvus vinehan tukon deniṅ jajaka vəkasan mati jajaka, yen hana arine lanaṅ jajaka ikā, vənaṅ vehakəna riṅ arine ikā devarahara arane, karəpana ikā deniṅ vərə-vərəh ariniṅ mati, vərə-vərəh arane jajaka.

    §216 riṅ atuku aveh pamañjər, kaṅ aveh pamañjər nora təka riṅ pasaṅketane, kaṅ den-tuku vənaṅ hayo vehana, tur pamañjəre hilaṅa; riṅ tutukon hana doṣane, hana hala pinakavadane, tan den-varahakən dene kaṅ adol, kaṅ tinuku maṅsul, pisis panuku mulihanikəl piṅro.

    §217 riṅ voṅ añjuraṅ ləmah iṅ ləmah, aṅurugi talaga, rava, sivakan, sumur, tan pakon iṅ adr̥ve, ḍəṇḍanən roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, kaṅ riku.

    §220 a riṅ pāruṣya ucapən maṅke. riṅ kṣatriya aṅamanuman brāhmaṇa, ḍəṇḍanən saṅ kṣatriya roṅ tali, yen vaiśya aṅuman-uman iṅ saṅ brāhmaṇa, ḍəṇḍanən ikaṅ vaiśya limaṅ tali, vaiśya arane voṅ tani, śūdra aṅuman-uman iṅ saṅ brāhmaṇa, doṣaniṅ EdJ: 81⟩ śūdra doṣa pati, patyanana riṅ voṅ adagaṅ aṅuman-uman iṅ saṅ brāhmaṇa de saṅ prabhu; saṅ brāhmaṇa yen aṅuman-uman iṅ saṅ kṣatriya, ḍəṇḍanən saṅ brāhmaṇa, (a)ṅuman-uman iṅ voṅ tani, ḍəṇḍanen saṅ brāhmaṇa limaṅ atus, brāhmaṇa aṅuman-uman iṅ voṅ adāgaṅ, saṅ brāhmaṇa ḍəṇḍanən satak save; sak pahayunən manih.

    §218 riṅ voṅ amiḍik pomahan, talaga, rava, savah, kali, bəbəṅan, taman, tgal, ḍəṇḍane salakṣa denira saṅ amava bhūmi, yen sakiṅ tan-vruhe, ḍəṇḍane pataṅ tali, kaṅ den-piḍik muliha kadi duk alavas, yen hana bhuktine, tagihən teluṅ pañaraṅ, yen alavas.

    §219 riṅ voṅ kasərəṅən aṅuman-uman iṅ voṅ len aṅavakən malaniṅ avak, aṅavatakən śirah, paṅan, laku, solah, tojanman, kavoṅan, aṅavatakən kagunan, aji, riṅ voṅ maṅkana vākpāruṣya arane.

    §220 b riṅ pāruṣya ucapən maṅke. riṅ kṣatriya aṅuman-uman brāhmaṇa de saṅ prabhu, saṅ brāhmaṇa, yen aṅuman-uman iṅ kṣatriya, ḍəṇḍaniṅ brāhmaṇa sevu, saṅ brāhmaṇa aṅuman-uman voṅ tani, ḍəṇḍanən saṅ brāhma(ṇa) limaṅ atus, brahmaṇa aṅuman-uman iṅ voṅ adagaṅ, saṅ brāhmaṇa ḍəṇḍanən satak save.

    §221 riṅ voṅ aṅuman-uman voṅ paḍa kula-kavoṅane, kaṅ aṅuman-uman ḍəṇḍanən satak salave; maṅkana ajar iṅ śāstra.

    §222 yen saṅ kṣatriya aṅuman-uman iṅ voṅ tani, ḍəṇḍaniṅ saṅ kṣatriya sevu, riṅ voṅ tani aṅuman-uman iṅ bot ⟨da⟩dagaṅ, ḍəṇḍaniṅ voṅ tani sevu, ḍəṇḍaniṅ voṅ tan(i) aṅuman-uman iṅ kṣatriya ḍəṇḍanən ikaṅ voṅ tani roṅ eyu (evu).

    §223 riṅ bot dagaṅ aṅuman-uman iṅ kṣatriya, ḍəṇḍaniṅ bot dagaṅ limaṅ tali, riṅ voṅ tani iṅuman-uman EdJ: 82⟩ deniṅ bot dagaṅ, ḍəṇḍaniṅ bot dagaṅ roṅ tali.

    §224 riṅ voṅ nīca caṇḍālajanma aṅuman-uman iṅ saṅ brāhmaṇa, riṅ saṅ paṇḍita, patenana kaṅ voṅ nīca cāṇḍāla de saṅ amava bhūmi.

    §225 ḍəṇḍapāruṣya ucapən maṅke. riṅ voṅ amukul, anuduk iṅ kayu, aṅgitikiṅ vatu aṅlarani, aṅəmu gətih, atatuha kunəṅ, anugəlakən, anikəlakən baluṅ, makādi yen amatenana sarvasato, yen voṅ ādine, araniṅ ulah vivijinən, salah tuṅgala ikā ḍəṇḍapāruṣya arane, liṅ saṅ paṇḍita, maṅkana riṅ voṅ amraṅ iṅ sañjata, anuduk ādine, aṅgitik iṅ vatu, riṅ viṅkā, amukul iṅ kayu, riṅ baluṅ, anaṇḍat guluniṅ len iṅ tatali, aniləpakən iṅ bañu, anampel, amərəp, aṅgarut, anəpak, andədəl, aṅgoñoh, aṅgapuk, anahuthamok, amlaciṅ, aṅidoni, aniratra ambal ilu, anampəki kəkəmahan, anampəki ririgən, aṅgutuk iṅ tai, aṅantepakən iṅ tai, anuṇḍuṅakən iṅ tai, riṅ patunan iṅ celeṅ, iku pratyekaniṅ ḍəṇḍapāruṣya.

    §226 riṅ bot dagaṅ aṅlarani riṅ brāhmaṇa, asādhana taṅan, suku, caṅkəm, śirah, ḍaḍa, gigir, bāhu, plat, silip iku ta sādhanane pāruṣya riṅ samajanma ləvih kaṅ den-pāruṣyani, siṅ sādhanane aṇḍamalani, tu⟨ṅ⟩gelana de saṅ prabhu, maṅkana liṅ bha(ga)(n) manu riṅ śāsana.

    §227 riṅ śūdra, makādi riṅ cāṇḍālajati aṅrəṅguk śirah saṅ brāhmaṇa tugəlana taṅane denira saṅ prabhu, yen andədəl iṅ suku, ikaṅ cāṇḍāla śūdra tugəlana sukune denira saṅ prabhu.

    §228 riṅ cāṇḍāla (śūdra) aṅluṅguhi kaluṅguhanira saṅ brāhmaṇa, ikaṅ cāṇḍāla śūdra praṅən vaṅkiṅ-vaṅkiṅnya denira saṅ prabhu.

    §229 yen iṅ śūdra cāṇḍāla aṅuyuhi riṅ saṅ brāhmaṇa EdJ: 83⟩ ikaṅ cāṇḍāla śūdra tugəlana plate, yen ikaṅ cāṇḍāla śūdra hamivakarpyiṅ, amiji⟨ṅ⟩t iruṅ amumuṇḍak, aṅgutuk iṅ tai, añjəṅkaṅakən, aṅantəpakən iṅ tai, ikaṅ śūdra cāṇḍāla tugəlana taṅane, yen ikaṅ śūdra cāṇḍāla aṅissiṅ(h)i riṅ saṅ brāhmaṇa, duləkən iṅ vsi abaṅ hilihe, yen amləciṅ tugəlana plate lavan taṅane denira saṅ prabhu.

    §230 yen hana voṅ pāruṣya akāraṇa kakayu, vatu dene aṅlarani, patikiven makādi ye(n a)ṅlarani voṅ, sasḍəṅniṅ dukhane kaṅ den arani, pinatut lavan guṅ lit iṅ ḍəṇḍa denira saṅ adr̥ve bhūmi amrayogakən ḍəṇḍa, yenora pati alara dene amraṅ, amukul, aṅgatuk den alit ḍəṇḍane limaṅ atus, yen madhyama kanin ḍəṇḍa sevu⟨s⟩, yen uttama kanin (t)əka riṅ baluṅ makādi, yen tikəl, ḍəṇḍa roṅ lakṣa, yen abaṅ kulite emu, aṅəmu gətih, ḍəṇḍa roṅ tali, tur voṅ pāruṣya apatiba jampi, patuku tamba, hiṅana savarase tatu kaṅ (den-)pāruṣyani⟨n⟩.

    §231 riṅ voṅ aṅrəməkakən dr̥veniṅ voṅ, anikəlakən, aṅgəmpalakən, anigarakən, akāraṇa tivase, tan vəruh dene aṅgutuk, amukul, amraṅ dr̥veniṅ para kaṅ rusak ikā, kaṅ kagutuk, kagitik ⟨ikā⟩ kapraṅ (ikā) mulihanikəl piṅro, aṅlenana susukhan riṅ adr̥ve den-muli(h) kayeṅ kuna, maṅkana ḍəṇḍane denira saṅ amava bhūmi, guṅ iṅ ḍəṇḍa den-paḍa lavan əlen-əlen kaṅ rinusakaṅ tikəl.

    §232 riṅ voṅ anuṅgaṅ paḍati, ye(n a)jarana tinuṅgaṅan kunəṅ, sakalviraniṅ tuṅgaṅtinuṅaṅan, aṅgəpok aṅidəki voṅ, yen mati voṅ ikā kaṅ den-gəpok, den-idək ikā, kaṅ anuṅgaṅ yen kaṅ asarathi kunəṅ, ḍəṇḍanən roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, tur aveha pamidāra voluṅ tali riṅ kaṅ adr̥ve sovaṅ yen iṅ kadaṅ-varganiṅ mati, gənahaniṅ aveh. EdJ: 84⟩

    §233 yen aṅidək sapi, yen aṅidəki ajaran, yen uṣṭra mati den-idəki ikā, kaṅ asarami ḍəṇḍanən salakṣa vur aṅəlenana sarəgane, samajanane kaṅ mati ikā.

    §234 yen alit sāpi kaṅ mati ikā, yen ajarana, yen uṣṭraha ḍəṇḍaniṅ asarathi pataṅ tali, aṅidəki āyam, bebek ikā kaṅ linumbatan, cinaṅcaṅ, ḍəṇḍa limaṅ atus, aṅidəki ayam iṅ bobotoriṅ caṅcaṅan, riṅ kuruṅan, ḍəṇḍa satali.

    §235 aṅidəki⟨ṅ⟩ vḍus vivi, vḍus padu, bañak, ḍəṇḍaniṅ asarathi roṅ tali, yen aṅidəki⟨ṅ⟩ camra, celeṅ ḍəṇḍa patāṅ tali, tur aṅəlenana sapama(ja)n(e) rəgane kaṅ kedəkan ikā.

    §236 riṅ rabi, anak, kavula lanaṅ, kavula vadon, sanakunəṅ, yan śiṣya, saudara ikā arane kabeh yen adoṣa, salah saviji katkana doṣa, təmbaṅən iṅ priṅ savilah, yen tinəmbaṅen iṅ tatali kunəṅ kaṅ tinəmbuṅ gigire, ləṅəne, pupune, bobokoṅe, hayo tinəmbuṅ śirahe, yen tinəmbuṅ śirah aguṅ doṣa salah saviji, dene gənahe adoṣa ḍəṇḍanən roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi.

    §237 riṅ voṅ añoloṅ ivak iṅ tambak manih yen larane, ḍəṇḍaniṅ añoloṅ voluṅ tali denira saṅ amava bhūmi, yen akeh kaṅ añoloṅ vivijinen amoluṅ tali riṅ voṅ (s)atuṅgal-tuṅgal, tur ivak kaṅ deñ-coloṅ mulihanikəl piṅro, yen vəṅi kāla dene añoloṅ patenana uba doṣane.

    §238 riṅ voṅ añoloṅ pari, ləvih sakiṅ sapuluh tənah olihe añoloṅ patenana denira saṅ amava bhūmi, yen sapuluh tənah dene añoloṅ pari tikəlakəna piṅsavlas, ḍəṇḍane mariṅ saṅ amava bhūmi, pari kaṅ den-coloṅ mulihanikəl piṅro mariṅ kaṅ adr̥ve pari cinoloṅ, yen vəṅi māsane añoloṅ patenana uga denira saṅ amava bhūmi. EdJ: 85⟩

    §239 riṅ voṅ añoloṅ kəmbaṅ, añoloṅ pari yen akəḍik olihe, bobotana, savərate bobote atikəlakəna piṅlavlas, riṅ añoloṅ gaṅan, kuni(r), təmu, gamoṅan, añoloṅ priṅ, añoloṅ odod-ododan, bubuṅkaban, akəḍik olihe añoloṅ, tan mule pañoloṅe, ḍəṇḍanən satak denira saṅ amava bhūmi, tur olihe añoloṅ əka, mulihanikəl mariṅ kaṅ cinoloṅan.

    §240 riṅ voṅ añoloṅ mās, manih añoloṅ ratna, yen añoloṅ dodot, yen ləvih sakiṅ haji satus doṣa patiniṅ añoloṅ denira saṅ amava bhūmi, yen ləvih (sakiṅ) haji save, dr̥ve kaṅ de(n)-coloṅ ikā tugəlana taṅane riṅ kaṅ añoloṅ denira saṅ adr̥ve bhūmi, yen dur(u)ṅ sakiṅ haji save kaṅ den-coloṅ ikā, tikəlakəna savlas, samuleniṅ dr̥ve den-coloṅ ikā ḍəṇḍanə(n) denira saṅ amava bhūmi, tur olihe añoloṅ kikelakna piṅro mariṅ taṅ adr̥ve⟨ne⟩ kaṅ cinoloṅan.

    §241 riṅ voṅ auoloṅ sajəṅ riṅ umah, añoloṅ skul añoloṅ kəklan, añoloṅ ivak mtah rateṅ añoloṅ manuk⟨a⟩, añoloṅ miñak, añoloṅ lṅa, añoloṅ madhu, pdan, ma⟨h⟩lam, pulut, ⟨tut⟩, gagaraṅan, kuvuk, laṇḍak, yen haneṅ umah den-coloṅ, akāraṇa harəpe riṅ iya, manih añoloṅ anam-anaman .. makādi raga, kicir, yen lagi riṅ umah, añoloṅ guci, piṅgan sakeh iṅ vavaḍah vigil pa .. n, kəṇḍi kunəṅ, añoloṅ uyah, tarasi asəs prak, jruk, sahananiṅ raragi haneṅ umah manih añoloṅ bhasmara avu, arəṅ ikā, kaṅ den-coloṅ salah tuṅgala, makādi bras riṅ pasimpənan den-coloṅ, kaṅ añoloṅ, ḍəṇḍanən samulane rəgane kaṅ den-coloṅ ikā tikəlakəna pi(ṅ)ṇḍo, tur kaṅ den-coloṅ mulihanikəl mariṅ kaṅ adr̥ve, ḍəṇḍa anikəl piṅro sarəgane mariṅ saṅ amava bhūmi.

    §242 riṅ voṅ aṅivat voṅ ṅahabika voṅ vadon EdJ: 86⟩ ləvih, añoloṅ ratna ləvih patenana kaṅ añoloṅ ikā denira saṅ amava bhūmi.

    §243 yen hana voṅ añoloṅ kbo sa⟨m⟩pi, paṅiridira saṅ ləvih, makādi saṅ amava bhūmi kaṅ adṛ(ve) paṅirid, yen añoloṅ guguluniṅ paḍati, kaṅ añoluṅ tugəlana sukune satəṅah denira saṅ amava bhūmi.

    §244 riṅ voṅ sāhasa aṅrusāk grahanira saṅ ləvih, aṅrusak titiṅkahanira saṅ amava bhūmi aṅrusak gənah iṅ sañjata, aṅrusakabuyutan, amalat gajah, amalat ajaran, ratha paṅiridira saṅ amava bhūmi den-valat aṅ voṅ, ikā ta kaṅ amalat patenana denira saṅ amava bhūmi, tan rasanana, yen harəp ahuripa kaṅ amalat ikā, yen iṅapura denira saṅ amava bhūmi ḍəṇḍan ikā denira salima deniṅ voṅ maṅkana.

    §245 riṅ guru, riṅ rare, riṅ voṅ atuva vayahe, riṅ brāhmaṇa, riṅ voṅ vatək aṅaji, kunəṅ sakalviraniṅ kaṅ sinəṅguh saṅ paṇḍita, liṅniṅ loka, yen ātatāyi, sa⟨sa⟩cihna sayakti ulahe, paran ta kaṅ ātatāyi iṅaranan? voṅ anunoni umah iṅ voṅ, makādi anunoni umahira saṅ amava bhūmi, riṅ voṅ aṅupasi sasamane voṅ, riṅ voṅ anəluh sasamane voṅ, riṅ voṅ aṅamuk, amiśunakən saṅ amava bhūmi, riṅ voṅ amurugul, kaṅ nəm iku tan yogya huripən denira saṅ amava bhūmi, tan raṣanana patine, yen sacihna sadoṣa, yen sira amateni voṅ ātatāyi ikā, tan kataman pāpapātaka sira, maṅkana kapagəhanira riṅ dharmanira saṅ amava bhūmi.

    §246 riṅ voṅ aṅgaməli rabiniṅ arabi, tugəlana taṅane kaṅ aṅgaməli denira saṅ amava bhūmi, iku ḍəṇḍane, tur cihnanana tuṇḍuṅen sakiṅ deśanira, iku tətəṅəre, yen aṅgaməli rabiniṅ voṅ.

    §247 riṅ voṅ aṅucap-ucap lavan rabiniṅ arabi, riṅ śunya riṅ taman, riṅ alas, riṅ kali, EdJ: 87⟩ sagənahane aṅucap-ucap uṣ kikivan uga hana səmune mariṅ voṅ vadon ikā, naṅiṅ tan kalavanan deniṅ vadon, voṅ vadon ikā tan istri rabiniṅ arabi, tan kapiṅhit, ⟨kiṅ⟩ anəmoni guyu, aṅujarvatiṅ strīsaṅgrahaṇa arane, ḍəṇḍanən kaṅ anəmoni guyu ikā limaṅ tali, saṅkane aṇḍik ḍəṇḍane, rehiṅ voṅ vadon tan kapiṅhit, dudu laraṅan iṅ uttamajanma.

    §248 riṅ voṅ aṅucap-ucap lavan rabiniṅ voṅ tumul(i) kapiṅ(h)it dene lakine voṅ uttamajanma, ikusaṅgrahaṇa arane...

    §249 yen aṅucap-ucap kararaṅguhan iṅ asəpi, aṅhiṅ dene ararasan ika, tan akāraṇa sakiṅ harəp iṅ voṅ vadon ikā, tan asəmu paṅucap-ucap iṅ basaja, kevala sakiṅ tan vəruhe riṅ laki, riṅ voṅ maṅkana ḍəṇḍanən limaṅ tali, doṣane [BR464 lacuna begins] strīsaṅgrahaṇa kalilane (corr. kaliṅane) riṅ voṅ lanaṅ lavan voṅ vadon, yen ujar iṅ śāstra, tan vənaṅ yen asapocapana riṅ asəpi, lavan rabiniṅ arabi, yen rabihaniṅ sanak, rabihaniṅ paman, uva kunəṅ, rabihaniṅ anakmantu sakalviraniṅ stri laraṅan, tan yogya rovaṅaniṅ sapocapan riṅ asəpi, tan ulahanira saṅ vəruh iṅ haṅ (corr. saṅ hyaṅ) āgama, apan maṅkana dharmaniṅ dadi jahaṅət iṅ brahma.

    §250 riṅ voṅ amahugi rabiniṅ arabi , lavan amahugi laraṅaniṅ alaraṅan, amahugiha riṅ kavula dāsihnira saṅ ləvih, makādi kavulanira saṅ amava bhūmi, amahugi pinahugi deniṅ voṅ vadon, akāraṇa paḍa karəpe, kaṅ denpahugekən burat, kəmbaṅ, suvəṅ, ali-ali, ladiṅ panunuratan, paṅririṅgitan , dodot, bhūṣaṇa, sapavevehiṅ amahugi uga pavevehe kaṅ lanaṅ, manih pavevehe kaṅ vadon ikā, katəmu asisivo lavan voṅ vadon riṅ asəpi, makādi yen aṅguguṇanana , iku strīsaṅgrahaṇa arane , ḍəṇḍa pati doṣane, maṅkana liṅ saṅ paṇḍita.

    §251 riṅ voṅ abәcik kula kajātine, iṅuṅgahan deniṅ rarā, tan doṣanana kaṅ iṅuṅgahan ikā, denira saṅ amava bhūmi . riṅ voṅ asor kajātine, sor kulane, iṅuṅgahan iṅ rarā menak kajātine, pisahakəna rarā ikā lavan kaṅ den-uṅgahi, huvus apisah , takonana denira voṅ-atuvane rarā ikā, yen dudu karəpe mantu voṅ lanaṅ sor kulane ikā, patenana voṅ lanaṅ ikā denira, rarā ikā ulihakəna mariṅ rarāmane manih , yen paḍa karəpe rarā ikā lavan rarāmane lanaṅ, voṅ lanaṅ kasor kulane ikā, aveha tukon mariṅ bapaniṅ rarā ikā, javi kapatəh arane.

    §252 riṅ voṅ vadon amamaraṅ , akon alakiha riṅ mitrane vadon, lavan hana voṅ vadon sapadaluran lavan voṅ vadon luṅhā atatavan iṅiṅgatakәn deniṅ voṅ lanaṅ, manih hana voṅ vadon aveh dunuṅan iṅ voṅ luṅhā , riṅ voṅ vadon maṅkana, katəlu iku ḍəṇḍanən pataṅ tali denira saṅ amava bhūmi.

    §253 riṅ voṅ muṅgah mariṅ paturoniṅ apaturon, tan pakone kaṅ adr̥ve umah , nora amet dr̥ve, kevala muṅgah, yenvəṅi kālane, ḍəṇḍanən roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, yen rahina kālane muṅgah ḍəṇḍa limaṅ tali , yen asiṅidan hana den- kavədeni , ḍəṇḍa saṅaṅ tali təluṅ atak, yen təka sakiṅ tan-vəruhe ḍəṇḍa nəm tali samās, yen amarani sakiṅ agalake, tur anaṅtaṅ, tan aṅunuskəris, ḍəṇḍa salakṣa, aṅunus kəris, tur aməraṅ saka, vaton, galar , ḍəṇḍa roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, yen dadi vicāra riṅ mañjiṅ iṅ umah maṅkana doṣane, yen kaṅ adr̥ve umah tan harəp amicāraha riṅ mañjiṅ iṅ umahiṅ aumah, tur aṅunus kәris sākṣaṇa vənaṅ patihane dene kaṅ adr̥ve umah, tan vicaranən .

    §254 riṅ voṅ tinambaṅ deniṅ lakine , kaṅ lanaṅ luṅhā amet dharma, atakitaki, ulahayu , antinən dene kaṅ vadon voluṅ tahun, yen luṅhā aṅaji amet śāstra antəkna nəm tahun , yen luṅhā adagaṅ, alayar, amet artha, antekna sapuluh tahun, yen luṅhā arabi antekna təluṅ tahun , yen ora akikirim kaṅ lanaṅ riṅ rabine ikā , vənaṅ alakiya riṅ len . riṅ voṅ vadon tinambaṅ dene lakine kaṅ lanaṅ apaparan anduradeśa , antinən pataṅ tahun dene voṅ vadon ikā, nora təka pataṅ tahun, vənaṅ kaṅ vadon alakiya riṅ len.

    §255 riṅ voṅ vadon alaki riṅ len, yen kaṅ lanaṅ mula hilaṅ, māti riṅ parane kunәṅ , karuṅu lumaku viku , kumiṅ tan kavaśa riṅ saṅgama, makādi vuḍug larane , yen maṅkana tiṅkahiṅ voṅ lanaṅ ikā , kaṅ vadon vənaṅ alakiya riṅ len.

    §256 riṅ voṅ lanaṅ yen edan-edanən, yen ahriṅ aṅgirih larane, yen ayan larane, kumiṅ tan lanaṅ vəkasan elik kaṅ vadon, antinən təluṅ tahun, voṅ lanaṅ ikā dene rabine, konən aṅulatana tamba yen tan varas iṅ təluṅ tahun kaṅ lanaṅ ikā, tan doṣanana voṅ vadon ikā, yen alakiya riṅ len, sapanukune, tan muliya mariṅ voṅ lanaṅ ikā, aṅanti səminiṅ paṅ akiṅ arane.

    §257 riṅ voṅ vadon elik iṅ lakine, antinak satahun dene lakine, yen malər elik riṅ satahun voṅ vadon ikā, amaṅsulakəna tukon anikəla piṇḍo amañcal turon arane.

    §258 ⟨svyaṅ⟩? yan saṅ brāhmaṇa arabi papat, sahos kanakṣabrāhmaṅabmakā, dumana savəlasan uga, tan vehana sapadumaniṅ kaṅ mətu sakiṅ brāhmaṇī, sakiṅ kṣatriyā, sakiṅ voṅ tani, sakiṅ (voṅ) adagaṅ, tan paḍakəna, maṅkana dharmaniṅ saratka.

    §259 hana ta vətuniṅ anak rovəlas ucapən maṅke EdJ: 90⟩ liṅ bhaṭāra madu mavarah riṅ janma kabeh, iṅətakəna sapatiṅ ambatgave, nənəm kehiṅ anak, vehana dr̥ve kaliliran, kaṅ nənəmaniṅ anak tan vehana dr̥ve kaliliran, paran ta patuṅgal-tuṅgalane? anakiṅ ragisakan rarehan duk paḍa jajaka rara, olihiṅ ramā-reṇa amaraṅ, rabi kapiṅroniṅ aomah-omah, huvus akiṅa tuvi, bhaṅiṅ tan hana pocapane hala, tan pavada, tur kinon alakiha deniṅ rāma-reṇane, anak pavevehiṅ sanak, kadaṅ varga, anak pinalaku anakiṅ voṅ len, anak olihiṅ rabi abibisan, kinon deniṅ laki, saṅkane anak-anak, anakiṅ voṅ len debuñjal pinupu-pupu iṅaku anak, hinubaṅ nənəm, vənaṅ amet(a) dr̥ve ⟨li⟩ kaliliran. əndi ta kaṅ nənəm(a)ne (nora) vənaṅ ameta dr̥ve kaliliran? anak səḍəṅiṅ rarā tan kasapekṣan kaṅ pinakabapa, anak casaruban akehanḍuha, anakiṅ voṅ vadon apəpəgatan lavan lakine tumuli alaki riṅ len, mahu kavorran voṅ vadon ikā, mati lakine kaṅ piṇḍo, tan alavas muli(h) r(iṅ) lakine mula anutugadən dadihanirara ikā, anak⟨iṅ⟩ olihiṅ atuku, anakiṅ voṅ len amalaku iṅaku anak, anakiṅ kavula sor kavoṅane iṅaku anak.

    §260 yen anak paveveh, lavan anakiṅ voṅ len ginave anak, vehana satəṅah dum-dumane, tan milu kaduman-duman riṅ aṅaku anak, yenora (h)ana anak təmən, vənaṅ i(ka)ṅ anak paveveh, anakiṅ len (g)inave anak, aṅalapa siṅ sadr̥veniṅ aṅaku anak.

    §261 riṅ dr̥ve vinevehakən iṅ rabine deniṅ lakine, manih riṅ anak vineha(n) dr̥ve deniṅ bapa, duk lagi huripe kasapekṣan deniṅ anak-rabi jīvane arane, riṅ dr̥ve maṅkana tan mənaṅ udalən deniṅ palara sanak kaṅ mətu sana rabi len, kaṅ vinehan j(i)vadana, huta viśeṣa riṅ dr̥ve paveveh ikā. EdJ: 91⟩

    §262 tiṅkahiṅ putra riṅ pisis, varahakəna patutuṅgalan ikaṅ arane, kāyavr̥ddhi, voṅ a⟨p⟩mutrani aṅkokiṅave, abotadaṅan, kālavr̥ddhi voṅ ahutaṅ amətoni naṅ⟨an⟩kən vulan, karaka voṅ ahutaṅ tinuduhan gave, cakravr̥ddhi voṅ ah(u)taṅ anikəl aṅguluṅ putrane, papat kehiṅ kalāntara putraniṅ pisis, maṅkana yenujar iṅ śāstra.

    §263 tiṅkahiṅ putraniṅ pisis, aputra naṅkən vulan hiṅane riṅ pisis sevu aputraha roṅ daśa, pataṅ daśa, limaṅ daśa, maṅkana putraniṅ pisisniṅ sevu naṅkən vulan deniṅ pradana amutrakakən, anuta varṇaniṅ ahutaṅ.

    §264 . . katuturakəna ikā, kāyikā vr̥ddhi, kālikā vr̥ddhi kāritā vr̥ddhi, cakravr̥ddhi, ləvih ika, śikhavr̥ddhi aputra pipilan, bhogavr̥ddhi aputra paṅan, aṅupaya siṅ enak, vinehakən iṅ gənahe ahutaṅ salviraniṅ putra, tan aṅəloṅa pavita⟨ṅa⟩n.

    §265 maṅkana manih riṅ ⟨pi⟩hutaṅ pisis, panikəle piṅro, dodot anikəl piṅ təlu uga, yan hutaṅ pari anikəl piṅ lima uga, yan ahutaṅ kombala, ahutaṅ tutuggaṅan, ahutaṅ guci, yen riṅ nəm tahun anikəl piṅ lima uga, maṅkana kramane yen anut śāsananiṅ ahutaṅ.

    §266 kunəṅ yen ahutaṅ ajaran vadon, kəbo vadon, sapi vadon, yen təka riṅ luṅ tahun tuṅgal muliha roro; iku kramane.

    §267 riṅ bhukten pucaṅ, riṅ tisan, badeg, savalan, vovohan sakalviriṅ vovohan, yen olihiṅ am(i)śeṣa bhukti(,) bhukti kinavaśakən iṅ len, sakiṅ kəlare, kaṅ adr̥ve bhukti viniśeṣa ika ta kaṅ aṅgaduhi surat pikukuh akeh sākṣine duk vinehan piyagəma(n) dene kaṅ aveh, aṅhiṅ kinavaśakən dene kaṅ amiśeṣa bhukti ikā, sakiṅ tan kavaśaniṅ kaṅ adr̥ve bhukti, den-ḍahut EdJ: 92⟩ tan kaḍahut, aṅhiṅ malər anali-nali, ika ta arane bhukti śakti dene kaṅ amiśe(ṣa) ambhukti arane bhukti⟨n⟩ tan yukti liṅniṅ śāstra maṅkana.

    §268 apan iṅ bhukti bhinukti deniṅ len kinvavuhan deniṅ adr̥ve bhūmi⟨.⟩ riṅ roṅ puluh tahun lavase bhinukti deniṅ para mənəṅ tan paṅucap kaṅ adr̥ve bhukti, yan maṅkana hilaṅ dr̥vene bhūmine, maṅkana hinaṅ pavevehira s(i)ṅ vatək dāna, bhuktinən deniṅ voṅ len, akaraṇa sakiṅ valate hilaṅ pavevehira saṅ aveveh, yadyapin ikaṅ ⟨riṅ⟩ mas tuvi, vinalat iṅ para, sakiṅ vədine amanəpakuha riṅ mas kaṅ den-valat deniṅ voṅ ikā, mənəṅ tan paṅucap kaṅ adr̥ve riṅ sadaśa tahun lavase, hilaṅ ikaṅ samaṅkana.

    §269 yen hana dr̥ve ⟨savadnaniṅ dr̥ve⟩ sarupavarṇaniṅ dr̥ve, den-tiṅgalakən dene kaṅ adr̥ve, rakṣanə(n) denira saṅ prabhu adr̥ve bhūmi rumuhun lavasira aṅrakṣaha təluṅ tahun, yen livat sakerika ikaṅ dr̥ve ⟨riṅ təluṅ tahun⟩ petən deni(ra) saṅ amava bhūmi, apan dr̥vyanira ikā.

    §270 manih tiṅkahiṅ kavula, saṅkanedadi kavula, aṅavula dene katavan, aṅavula deniṅ paṅan, aṅavula duk mahu mətu sakiṅ rarāmane vadon mətu riṅ umahe gustine , kavula olihiṅ atuku , kavula paveveh iṅ voṅ, kavula kaliliran sakiṅrarāma lanaṅ vadon , aṅavula dene kaḍəṇḍa, pipitu saṅkaniṅ dadi kavulaniṅ voṅ , riṅ kavula maṅkana ta kabeh, yen harəp saha sakiṅ gustine, anəbusā hutaṅ rumuhun.

    §271 kunəṅ riṅ voṅ ahutaṅ sakiṅ paṅane, yen tan alavas dene aṅavula, hanahura samulene kaṅ den-paṅan salavase tan kavaśa anambut gavene gustine.

    §272 riṅ voṅ amarāśraya aṅher bhūminiṅ abhūmi, deśaniṅ adeśa, aṅavulaEdJ: 93⟩ kinavulakən tan harəp , viniddhi kinonkon deniṅ gusti deniṅ lobhaniṅ amarāśraya , gustine ḍəṇḍanən salakṣa , denira saṅ amava bhūmi.

    §273 riṅ voṅ adol kavula tan yogya dolən, tan kaharəpe dinol, den-viśeṣa dene kaṅ adol , ḍəṇḍanən salakṣa kaṅ adol denira saṅ amava bhūmi.

    §274 riṅ voṅ anambani nora vəruh riṅ oṣadha , nora vəruh riṅ mantra prayoga , tan vəruh tatvaniṅ lara , aṅalap ta ya paṅhəbaṅ-həbaṅ riṅ voṅ agəriṅ ikā, riṅ voṅ maṅkana paḍakəna lavan maliṅ , liñok riṅ voṅ anambani maṅkana, yen anambani upacāra tanvaras avəkasan mati , ḍəṇḍanən pataṅ tali təluṅ atak, yen anambani voṅ tan varas anuli mati, ḍəṇḍa salakṣa, yen anambani riṅ saṅ brāhmaṇa , tan varas anuli mati, ḍəṇḍa roṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi, yen mati kaṅ den- tambani , vənaṅ patenana kaṅ anambani ikā, denira saṅ amava bhūmi, maṅkana pagәhiṅ dharma , śāsananiṅ samavarṇa .

    §275 nihan lviriṅ voṅ yogya gavenən sākṣi , voṅ agave gr̥ha , sugih mas pirak voṅ akeh anake , voṅ pagәh sugih riṅ tani , voṅ vruh riṅ dharma, vidagḍa riṅ aji śāstrāgama, voṅ vruh iṅ ala-hayuniṅ śīla yukti .

    Apparatus


    ^1. aṣṭaduṣṭa varahakəna] Le2 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , aṣṭaduṣṭa maṅke varahakəna Le1
    ^2. amateni] Le1 Le2 Lo Ma Ja EdJ EdHH , amatenin Le3
    ^3. amatenana] Le1 Le2 Lo Ma EdJ EdHH , amatenin Le3 , amateni Ja
    ^4. aṅaninivoṅ tan padoṣa,] • This sentence is represented twice in Le1 , an illegible gap intervening.
    ^5. aṅanini] Le1 Le2 Lo Ma EdJ EdHH , anatonin Le3 (lexical), , aṅani Ja (haplography),
    ^6. akəmbulan paṅan lavan] Le3 Lo Ma EdJ EdHH , akbulan paṅan lavan Le1 , akəmbulan lavan Le2 , akəmbulan paṅan lava Ja
    ^7. saparane lavan duṣṭa] Le1 Le2 Lo Ma EdJ EdHH , saparane duṣṭa Le3 (syntactic), pan parane duṣṭa Ja
    ^8. amitra lavan duṣṭa,] Le1 Le3 EdJ EdHH , samitra lavan duṣṭa, Le2 , hamamitra lavan duṣṭa, Lo, apamitra lavan duṣṭa, Ma, om. Ja
    ^9. aveh] Le1 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , agave Le2 (lexical), veh Ja
    ^10. riṅ] Le1 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , iṅ Le2 Ja
    ^11. arane] Le1 Le3 Ma Ja EdJ EdHH , ṅa Le2 , ṅaranya Lo
    ^12. kaṅ tətəlu adoṣa] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , kaṅ atətәlu kaṅ adoṣa Ja
    ^13. kaṅ lilima] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , kaṅ alilima Ja
    ^14. katuturana] em., katuturəna Le1 Le2 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH
    ^15. patutuṅgalane] Le1 Le2 Lo Ma EdJ EdHH , patuṅgal-tuṅgalane Le3 , riṅ patuṅgal-tuṅgalane Ja
    ^16. ta] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , om. Ja
    ^17. adoṣa] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , doṣa Ja
    ^18. amateni voṅ] Le1 Ja EdJ EdHH , amateni Le2 Lo Ma, amaten riṅ voṅ Le3
    ^19. riṅ akon amatenana] Le2 Lo Ma EdJ EdHH , riṅ akonana amateni Le1 , riṅ voṅ akon amatenin Le3 , riṅ akon amateni Ja
    ^20. padoṣa, doṣa] Le1 Le2 Lo Ma EdJ EdHH , tan padoṣa Le3 Ja (haplography)
    ^21. riṅ anatoni] Le1 Le2 Lo Ma EdJ EdHH , riṅ voṅ hanatonin Le3 , aṅanini Ja (lexical)
    ^22. adoṣa] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , doṣa Ja
    ^23. lavan duṣṭa] Le1 Le2 Lo Ma Ja EdJ EdHH , om. Le3
    ^24. samitra lavan duṣṭa, sapaduluran saparanelavan duṣṭa,] Thus formulated in Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , sapaduluran saparane lavan duṣṭa, samitra lavan duṣṭa sapaduluran saparane lavan duṣṭa, samitra lavan duṣṭa Le1 , , sapaduluran parane duṣṭa, samitra lavan duṣṭa Ja,
    ^25. samitra] Le2 Lo Ma EdJ EdHH , hasamittha Le3 , sapaduluran saparane lavan duṣṭa, samitra lavan duṣṭa sapaduluran saparane lavan duṣṭa, samitra lavan duṣṭa Le1 , sapaduluran parane duṣṭa, samitra lavan duṣṭa Ja
    ^26. saparane] Le1 Le3 EdJ EdHH , om. Le2 , sapaduluran saparane lavan duṣṭa, samitra lavan duṣṭa sapaduluran saparane lavan duṣṭa, samitra lavan duṣṭa Le1 , sapaduluran parane duṣṭa, samitra lavan duṣṭa Ja
    ^27. lavan] Le1 Le3 EdJ EdHH , om. Le3 , sapaduluran saparane lavan duṣṭa, samitra lavan duṣṭa sapaduluran saparane lavan duṣṭa, samitra lavan duṣṭa Le1 , sapaduluran parane duṣṭa, samitra lavan duṣṭa Ja
    ^28. riṅ] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , iṅ Ma Ja
    ^29. iku ta] Le2 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , iku aṣṭaduṣṭa harane Le1
    ^30. kaṅ lilima] Le1 EdJ , kalilima Le2 Ja, kalima Le3 Lo Ma, kaṅ lima EdHH • None of the variant readings that appear in this segment affect the meaning, as all variants refer to the same idea of ‘all five as a whole’. According to OJED, lima has a variant form lilima; thus, the form kalima, which is also attested, is morphologically coherent with kalilima. The choice of kaṅ lilima in this edition is intended to maintain consistency with the form selected earlier at the beginning of this article, ensuring editorial coherence throughout.
    ^31. adoṣa] Le2 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , doṣanana Le1
    ^32. nora vənaṅ doṣanana pati] Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , nora vənaṅ yan doṣanana pata Ja, om. Le1
    ^33. denira saṅ amava bhūmi.] Le2 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , om. Le1
    ^34. amateni voṅ tan padoṣa,] Ma Ja EdJ EdHH , om. Le1 , amateni tan padoṣa, Le2 Lo, amatenin voṅ tan padoṣa, amatenin voṅ tan padoṣa, Le3 (dittography)
    ^35. akon amatenana voṅ tan padoṣa,] Le2 Lo EdJ EdHH , om. Le1 , akon amatenin voṁ tan padoṣa. Le3 , akon amatenī voṁ tan padoṣa, Ma, akon amateni tan padoṣa, Ja
    ^36. anatoni voṅ tan padoṣa.] Lo Ma EdJ EdHH , om. Le1 , anatonana voṅ tan padoṣa. Le2 , om. Le3 (eye-skip), anatoni tan padoṣa. Ja
    ^37. duṣṭa tətəlu iku,] Le2 Lo EdJ EdHH , om. Le1 , iku duṣṭa kaṅ tətәlu Le3 (transposition), duṣṭa tətəlu ika, Ma, om. Ja
    ^38. yen sayakti sacihna,] Le3 Lo Ma, om. Le1 , yen sacihna savyakti, Le2 (transposition), n sacana sayakti, Ja, yan sayәkti sacihna, EdJ , yen sayәkti sacihna, EdHH
    ^39. katəlu ḍəṇḍa pati,] Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , om. Le1 , kaṅ təlu ḍəṇḍa pati, Ma, kaṅ tətəlu ḍəṇḍa pati, Ja
    ^40. arane katәlu duṣṭa atoh avake,] Le2 Le3 Lo Ja EdJ EdHH , om. Le1 , arane katәlu duṣṭa atoh avaṅke Ma
    ^41. yan amalaku huripən iṅ saṅ amava bhūmi,] Le3 Lo Ma EdJ EdHH , om. Le1 , yan amaku huripən iṅ saṅ amava bhūmi, Le2 , yan amalaku ripən denira saṅ amava bhūmi, Ja
    ^42. katəlu ḍəṇḍanən pataṅ lakṣa vivijinən iṅ duṣṭa satuṅgal-satuṅgal kahilaṅane doṣane.] Lo Ma EdJ EdHH , om. Le1 , katəlu ḍəṇḍanən pataṅ lakṣa viji-vijinən iṅ duṣṭa satuṅgal-satuṅgal kahilaṅane doṣane. Le2 , katәlu ḍaṇḍanən voluṁ lakṣa, vivijinən iṅ ḍuṣṭa satuṅgal-satuṅgal, kahilaṅaniṅ doṣane. Le3 , katәlu ḍaṇḍanən, voluṁ lakṣa viji-vijinən riṅ satuṅgal-satuṅgal, kahilaṅane. Ja
    ^43. anadene kaṅ sapaṅan lavan duṣṭa,] Le2 Lo EdJ EdHH , om. Le1 , anadene sapaṅan lavan duṣṭa, Le3 , anadene kaṅ sapaṅan lava duṣṭa, Ma, na ne sapaṅan lavan duṣṭa, Ja
    ^44. sadulur lavan duṣṭa,] Le2 Lo Ma EdJ EdHH , Le1 , sapaduluran saparane lavan duṣṭa, Le3 , sapaduluran lavan duṣṭa, Ja
    ^45. amitra lavan duṣṭa,] Lo EdJ EdHH , om. Le1 , samitra lavan duṣṭa, Le2 Ma Ja, samittha lavan duṣṭa, Le3
    ^46. atuluṅ duṣṭa, aveh gənah riṅ duṣṭa,] Le3 Lo Ja EdHH , om. Le1 , aveh gənah riṅ duṣṭa, atuluṅ duṣṭa, Le2 (transposition), aveh gənah iṅ duṣṭa, atuluṅ duṣṭa, Ma (transposition), aveh gənah riṅ duṣṭa, EdJ
    ^47. iku ta kalima] Le2 Le3 Lo Ma Ja, om. Le1 , iku kalima EdJ EdHH
    ^48. paḍa ḍəṇḍanən, denira saṅ amava bhūmi, aṅroṅ lakṣa] Lo EdHH , om. Le1 , ḍəṇḍanən, paḍa denira saṅ amava bhūmi, aroṅ lakṣa Le2 (transposition), ḍəṇḍanən, paḍa denira saṅ amava bhūmi, aṅroṅ lakṣa Ma (transposition), paḍa ḍəṇḍanən denira saṅ amava bhūmi, aroṅ lakṣa Le3 Ja, paḍa ḍәṇḍanәn aṅroṅ lakṣa denira saṅ amawa bhūmi, EdJ (transposition)
    ^49. riṅ voṅ duṣṭa satuṅgal-satuṅgal] Le2 Le3 Lo Ma Ja EdHH , maroṅ lakṣa ri duṣṭa satuṅgal-tuṅgal maroṅ lakṣa ri duṣṭa satuṅgal-tuṅgal ra saṅ amava bhūmi. Le1 (dittography), om. EdJ
    ^50. sākṣi] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , sakṣa Ja
    ^51. amitra] Le1 Ma Ja EdJ , apamitra Le2 Lo EdHH , apamittha Le3
    ^52. aṅiṅ] Le1 Le2 Lo Ma EdJ EdHH , hana Le3 , naṅiṅ Ja (lexical)
    ^53. dohe] Le2 Lo Ma EdJ EdHH , om. Le1 Ja (subtractive), dene dohe Le3 (additive)
    ^54. amitra] Le1 Le2 Lo Ma Ja EdJ EdHH , amittha Le3
    ^55. pataṅ] Le1 Le2 Lo Ma Ja EdJ EdHH , mataṅ Le3
    ^56. amava] Le1 Le3 Lo Ja EdJ EdHH , adr̥ve Le2 , a{dr̥}/ma\va{e} Ma
    ^57. kaḍəṇḍa] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , ḍaṇḍane Ja
    ^58. amitra] Lo EdJ , apamittha Le3 , apamitra Le1 Le2 Ma, om. Ja, pamitra EdHH
    ^59. tur anəṅguh tan vəruh iṅ iya yen duṣṭa] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , vruḥ riṅ i yan duṣṭa Ja
    ^60. amitra] Le1 Le2 Lo Ma Ja EdJ EdHH , amittha Le3
    ^61. tan vəruh iṅ iya] Le1 Le2 Lo EdJ EdHH , tan vəruh i ya Le3 , tan vəruh riṅ i ya Ma, tatan arap iṅ iya Ja
    ^62. kaḍəṇḍaha] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , kaḍiṇda ta Ja
    ^63. apan tan alavas dene amitra] Le2 Lo Ma Ja EdJ EdHH , apa tan alavas dene apamittha Le3 , apan den tan alavas dene amitra Le1
    ^64. tur duruṅ vəruh yen duṣṭa] Le1 Lo Ma Ja EdJ EdHH , tur vəruh yen duṣṭa Le2 , tur duruṅ vәruh yen ya ḍuṣṭa Le3
    ^65. iṅiṅgatakən deniṅ voṅ len, katəmu dene gustine, kaṅ aṅiṅgatakən kaḍəṇḍaha pataṅ lakṣa denira saṅ amava bhūmi. anadene hutaṅe voṅ vadon kaṅ iṅiṅgatakən ikā, mulih anikəl saguṅiṅ hutaṅ mariṅ gustine voṅ vadon ikā, tur palakonana pavadal-gave salavase miṅgat sakiṅ gustine, apan maliṅ araniṅ voṅ aṅiṅgatakən kavulaniṅ voṅ.] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , om. Ja,
    ^66. ikā,] Le1 Le2 Lo Ma EdJ EdHH , akā Le3 , om. Ja
    ^67. mulih anikəl] Le1 Le3 Ma EdJ EdHH , muliha anikəl Le2 Lo, om. Ja
    ^68. mariṅ gustine voṅ vadon ikā] Le1 Le2 Le3 Ma EdJ , om. Lo EdHH , om. Ja
    ^69. palakonana] Le1 Le2 Lo Ma EdJ EdHH , palakokәnana Le3 , om. Ja
    ^70. gustine] Le1 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , gusti Le2 , om. Ja
    ^71. hana kavulaniṅ voṅ den-kon ameta gave dene gustine,] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , om. Ja,
    ^72. gave dene gustine,] Le1 Ma EdJ EdHH , gavene deniṅ gustine, Le2 , , gavene gustine, Le3 Lo (additive), om. Ja
    ^73. asiṅ sagavehane] Lo Ma EdJ EdHH , siṅ sagavene, Le1 , siṅ sakagavene, Le2 , om. Le3 , siṅ gavene Ja
    ^74. upahan] Le1 Le2 Le3 Lo Ja EdJ EdHH , upah tan Ma
    ^75. vəkasan] Le1 Le2 Le3 Lo Ma Ja EdHH , om. EdJ
    ^76. upahan] Le1 Le2 Le3 Lo Ja EdJ EdHH , upaḥtan ka Ma
    ^77. iṅ] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , riṅ Ja
    ^78. aduve] Le1 Le2 Le3 Lo Ja EdHH , adr̥ve Ma EdJ (lexical)
    ^79. deniṅ] Le1 Le2 Lo Ma Ja EdJ EdHH , dene Le3
    ^80. tan vənaṅ] Le1 Le2 Lo Ma Ja EdJ EdHH , ikā tan vənaṅ Le3
    ^81. aṅupah-upah] Le1 Le3 Lo EdJ EdHH , aṅupah Le2 , aṅupah-umaḥ Ma, aṅupah-upa Ja
    ^82. apəpəgatan] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , apəpətan Ja
    ^83. yaktiniṅ apəpəgatan, cihnane] Le2 Lo Ma Ja EdHH , yaktiniṅ apəpəgatan sacihnane Le1 , yaktine riṅ apəpәgatan, cihnane Le3 , yaktiniṅ pәpәgatan, cihnane EdJ
    ^84. aṅgəmpal] Le1 Le2 Le3 Ma EdJ EdHH , aṅgəṅgəmpal Lo, aṅgəmpalakәn Ja
    ^85. pisis sadulur ujar] Le1 Ma EdJ EdHH , pisisāḍulūrranjar Le2 , pisis hadulur Le3 Lo, pisisadurrujar Ja
    ^86. riṅ], iṅ EdHH
    ^87. sanak kadaṅ varga], sanakadaṅ-varga EdJ , saṅkadhaṅ-varga EdHH
    ^88. hana voṅ], om. EdHH
    ^89. adr̥ve], dr̥ve EdHH
    ^90. yen], den- EdHH
    ^91. deniṅ], dene EdHH
    ^92. hana], om. EdHH
    ^93. tan kavulaniṅ voṅ], om. EdHH
    ^94. paṅavulaneniṅ], paṅavulaneriṅ EdHH
    ^95. vuvus], huvus EdHH
    ^96. riṅ caṅcaṅan,] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , om. Ja
    ^97. denira] Ja EdJ EdHH , deniṁra Le1 , de Le2 Le3 Lo Ma
    ^98. amava bhūmi.] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , prabu Ja (lexical)
    ^99. añoloṅ] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , año Ja
    ^100. arane kbo sapi] Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , ṅaranya ke sampi Le1 , sarane, kbo sapi Le2
    ^101. roṅ] Le1 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , om. Le2
    ^102. añoloṅ madhyapaśu] Lo Ja EdJ EdHH , hana voṅ añoloṅ madyapasu Le1 , añoloṅ madyamapaśu Le2 Le3 , añoloṅ mādyamahapasu Ma
    ^103. bebek] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , om. Ja
    ^104. salakṣa] Le2 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , lakṣa Le1
    ^105. añoloṅ] Lo Ja EdHH , om. Le1 Le2 Le3 Ma EdJ
    ^106. kṣudrapaśu] norm. Zoetmulder 1982, sudrapaśu Lo Ja EdHH , sudrapaśu Le1 Le2 Le3 Ma EdJ
    ^107. camra,] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ , om. EdHH , cambra, Ja (lexical)
    ^108. sa-iṅon-iṅonaniṅ voṅ tani] Lo EdJ EdHH , sahiṅoni voṅ ṭani Le1 (haplography), sahiṅon-hiṅon voṅ tthani Le2 , sahiṅon-iṅo tani Le3 , sahiṅon-iṅoni voṅ tani Ma, sahiṅon-iṅoniṅ voṅ tani Ja
    ^109. ḍəṇḍaniṅ añoloṅ limaṅ tali,] Le2 Le3 Lo Ma EdJ , dəṇdāniṅ aboloṅ, lima tali. Le1 , ḍaṇḍa kaṅ añoloṅ lamaṅ tali, Ja, ḍəṇḍaniṅ ñoloṅ limaṅ tali, EdHH
    ^110. ḍəṇḍa kahatur riṅ] Le1 Le2 Le3 Lo EdHH , ḍəṇḍa kahatur iṅ Ma EdJ , ḍəṇḍane katur iṅ Ja
    ^111. ulih-ulihan sakehe] Le2 Le3 Lo EdHH , ulih-ulihane Le1 EdJ , ulih-ulihane sakehe Ma Ja
    ^112. den-coloṅ] Le1 Le2 Le3 Ma Ja EdJ , kaṅ den-coloṅ Lo EdHH
    ^113. amava bhūmi] Le1 Le2 Lo Ja EdJ EdHH , prabhu Le3 Ma (lexical)
    ^114. voṅ] Le1 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , riṅ voṅ Le2 Ja
    ^115. sakalviraniṅ bhukti,] Le2 Lo Ma Ja EdJ EdHH , sakalvirriṁ bukṭi, Le3 , sakalviraniṅ i nukti Le1
    ^116. salviriṅ gagaḍuhan,] Le1 Le2 Lo EdJ EdHH , salviraniṅ gagaḍuhan, Le3 Ja, sakalviraniṅ gagaḍuhan, Ma
    ^117. kasapekṣan deniṅ voṅ akeh] Le2 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , kasapekṣa deniṁ voṁṅ ake Le1
    ^118. maliṅ] Le2 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , mali Le1
    ^119. moṅkono] Le1 Le2 Le3 Lo Ja EdJ , maṅkana Ma EdHH
    ^120. patenana denira] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , patenana de Ja
    ^121. ujariṅ śāstra.] Lo Ma Le2 , liṅniṅ śāstra. EdJ (lexical), liniśāsṭra, Le1 , ujar riṅ śāstra. EdHH Ja Le3
    ^122. -niṅ] Le2 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , -ni Le1
    ^123. deniṅ] Le2 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , deni Le1
    ^124. cidraniṅ maliṅ] Le2 Le3 Lo Ma, deniṅ cidraniṅ maliṅ EdJ EdHH , deni cidraniṅ maliṅ, Le1 , om. Ja
    ^125. iṅ umahiṅ] Le3 Lo Ma EdJ EdHH , iṅ umaḥhi Le1 , iṅ umahe Le2 , riṁ humahiṅ Ja
    ^126. kālaniṅ] Le2 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , kālani Le1
    ^127. adr̥ve] Le1 Le2 Lo Ma Ja EdJ EdHH , aduve Le3 (lexical)
    ^128. riṅ] Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , ri Le1 , riṅ voṅ Ja
    ^129. tan amivruhakna] Lo EdHH , tan apivəruha EdJ Le1 , tan pamivruha Le2 , tan amivruha Le3 Ma, -akna Ja (eye-skip)
    ^130. voṅ akeh] Le2 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , akeḥ Le1
    ^131. sarūpa-varṇane] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ , sarupane varṇnāne Ja, sarūpa varṇa EdHH
    ^132. iṅ] Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , i Le1 , riṅ Ma, om. Ja
    ^133. katibān] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , maliṅ anibani Ja
    ^134. kabəcikane] Le1 Le2 Lo Ma EdJ EdHH , habcikane Le3 , hika, kabcikane Ja
    ^135. aveha pivruh iṅ] Le1 EdJ , aveha vəruh riṅ Le2 , avehāvruh iṅ Le3 Lo, aveha vəruh iṅ Ma, aveh vəruh iṅ Ja (lexical), aveha averuh EdHH
    ^136. akeh] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , akataḥ Ja, akәn EdHH
    ^137. yen tan aveh pivruh] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , yen tan aveḥh iṅ vruḥ hakeḥ Ma, yan tan aveḥ vәruḥ Ja
    ^138. roṅ] Le2 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , ro Le1
    ^139. iṅ] Lo Ma EdJ EdHH , riṅ Le1 Le2 Le3 Ja
    ^140. vənaṅ yen patenana] Ja EdJ EdHH , vəna yen yatenana Le1 , vənaṅ yan patenana Le2 Le3 Lo, vənaṅ patenāna Ma
    ^141. apan tan maliṅ] Le2 Le3 Lo Ma, pan tan maliṅ Le1 EdJ EdHH , apan tan aliṅ Ja
    ^142. yen asasaṇḍaha, hana manih voṅ len atitip, yen asasaṇḍaha kunəṅ, ] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdHH , yen asasaṇḍaha kunəṅ, Ja EdJ (eye-skip),
    ^143. yen asasaṇḍaha,] Le2 , yen asaṇḍaha, Le1 Le3 , yen asasaṇḍaha kunəṅ, Ja EdJ (eye-skip)
    ^144. hana manih voṅ len atitip,] Lo Ma EdHH , hana maniḥ voṁ len titip Le1 , , hana maniḥ voṁ yen atitip, Le2 , , hana maniḥ voṁṅ atitip Le3 , yen asasaṇḍaha kunəṅ, Ja EdJ (eye-skip)
    ^145. yen asasaṇḍaha kunəṅ,] Lo Le2 Ma EdHH , yen asaṇḍaha kunəṅ, Le1 , , yen asaṇḍaha Le3 , yen asasaṇḍaha kunəṅ, Ja EdJ (eye-skip)
    ^146. varṇane] Le1 Le2 Le3 Lo Ja EdJ EdHH , rupane Ma (lexical)
    ^147. pasaṇḍan] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , sasaṇḍan Ja
    ^148. patitipan] Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , patitipan ika Ja, titipan Le1
    ^149. ikā denira] Le2 Lo Ja EdHH , ikā de Le1 Le3 EdJ , denira Ma
    ^150. amakṣakən] Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , apakṣakən Le1 , pakarākn Ja
    ^151. tur muliha] Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , tumuliha Le1 , tumuli Ja
    ^152. ika kaṅ] Le1 Le2 Lo EdJ EdHH , kaṅ Le3 Ja, ika kaṅ de Ma
    ^153. voṅ aṅalap] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ , riṅ voṅ aṅalap Ja, voṅ ṅalap EdHH
    ^154. sagənah] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , sagənahe Ja
    ^155. lavan dr̥veniṅ] Le2 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , yan lavan dr̥veni Le1
    ^156. abənər] Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , abna Le1 , antәṅ Ja
    ^157. ikā] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , iku Ja
    ^158. yen] Le1 Le2 Lo Ma Ja EdJ EdHH , yan Le3
    ^159. den-taṅgapi] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , tәka den-taṅgapin Ja
    ^160. rūpa] Le1 Le2 Lo Ma EdJ EdHH , rūpane Le3 , lәvih rupane Ja
    ^161. ləvih varṇa] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , om. Ja
    ^162. dr̥veniṅ] Le2 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , dr̥nveveni Le1
    ^163. dene arəpe] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdHH , deniṅ arәp Ja, dene karəpe EdJ
    ^164. iṅ abəcik] Le2 Lo Ja, iṅ bәcik EdJ , i abәcik Ma, i bәcik Le1 Le3 , iṅ ta bəcik EdHH
    ^165. təka den-alap] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , dr̥veniṅ len ika, tәka den-alap Ja
    ^166. riṅ voṅ maṅkana] Le1 Le2 Lo Ma EdJ EdHH , voṅ maṅkana Le3 , om. Ja
    ^167. de] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , denira Ja
    ^168. ikaṅ dr̥ve] Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , ilaṅ adr̥vene Le1 , ikaṅ dr̥ve ika Ma, ikaṅ dr̥ Ja
    ^169. bhūmine] Le1 Le2 Le3 Lo Ma Ja EdJ , bhumi EdHH
    ^170. salavasane] Le1 Le2 Lo Ma EdJ EdHH , salavase Le3 Ja
    ^171. tan lələb] Le3 Lo EdJ EdHH , tan lәlәm Le1 , tan vnaṅ lələb Le2 , tan alələb Ma, nora ṇna lәb Ja
    ^172. dr̥ve] Le1 Le2 Lo Ma Ja EdJ EdHH , dr̥veniṅ Le3
    ^173. ləmah] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , om. Ja
    ^174. kaṅ] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , om. Ja
    ^175. anaṇḍakən] Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , anḍakən Le1 , anaṇḍa Ma Ja
    ^176. livat] Le1 Le2 Le3 Lo Ja EdJ EdHH , livar Ma
    ^177. sadaśa] Le1 Le2 Le3 Ma EdJ EdHH , saḍeśa Lo, limaṅ Ja
    ^178. lavase] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , om. Ja
    ^179. paḍakna lavan dinol] em. EdJ EdHH , paḍana lavan dinol Le1 , paḍa kalavan dinol Le2 Lo Ma, paḍa lavan dinol Le3 , om. Ja
    ^180. asasaṇḍa] Le2 Lo Ma EdJ EdHH , asanda Le1 , sasaṇḍan Le3 , asasaṇḍan Ja
    ^181. tan vehakəna] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , aveha tan avehakna Ma, tan veha Ja
    ^182. kaṅ sinaṇḍakən] Le1 Le2 Lo Ja EdJ EdHH , voṅ kaṅ sinaṇḍākən Le3 , kaṅ sinaṇḍa Ma
    ^183. matiha] Le1 EdJ EdHH , matiya Le2 Le3 Ma, maśiha Lo, mati Ja
    ^184. tagihən] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , tagihana Ja
    ^185. amit] Le1 Le2 Le3 Lo Ja EdJ EdHH , pamit Ma
    ^186. riṅ] Le2 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , ri Le1
    ^187. piṅro] Le2 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , piro Le1
    ^188. kaḍəṇḍaha] Lo Ja EdJ EdHH , kaḍəha Le1 , kaḍəṇḍa Le2 Le3 Ma
    ^189. roṅ] Le2 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , ro Le1
    ^190. denira] Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , deniṅra Le1 Ja
    ^191. amit, tan] Le2 Le3 Lo, amita Le1 , amitan Ma Ja EdJ EdHH
    ^192. muliha] Le2 Le3 Lo Ma Ja, mulih Le1 EdJ EdHH
    ^193. ikaṅ patuvava] Le1 Le2 Le3 EdJ EdHH , ikaṅ patukuvava Lo, patuvava Ma, ikaṅ patukuva Ja
    ^194. mariṅ atitip] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , riṅ kaṅ atitip Ma, mariṅ kaṅ ātitip Ja
    ^195. riṅ] Le1 Le2 Le3 Lo Ma Ja EdHH , roṅ EdJ
    ^196. aṅrakṣa dr̥veniṅ voṅ] Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , haran padr̥veni voṅ Le1 , aṅrakṣa dr̥veniṅ voṅ Ja
    ^197. vəvənaṅa] Le1 Le2 Lo Ja EdJ EdHH , vnaṅa Le3 , vəvənaṅan Ma
    ^198. hilaṅ po dene aṅrakṣa] Le2 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , hila po dene harakṣa Le1
    ^199. matiha] Le1 Lo Ma EdJ EdHH , matiya Le2 Le3 Ja
    ^200. aṅəlenana] Le1 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , hiṅəlenana Le2
    ^201. amalaku] Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , ama Le1 , ālumaku Ja
    ^202. aṅrakṣa] Le2 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , arakṣa Le1
    ^203. samuleniṅ] Le2 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , samuleni Le1
    ^204. hilaṅ] Le1 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , lhilaṅ Le2
    ^205. aṅrakṣa] Le2 Lo Ma Ja EdJ EdHH , arākṣa Le1 , aṅrakṣa ikā Le3
    ^206. aṅalaha] Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , aṅaha Le1 , akalaha Ja
    ^207. piṅro] Le1 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , piro Le2
    ^208. den-rakṣa] Le1 Le2 Le3 Lo Ja EdJ EdHH , kaṅ den-rakṣa Ma
    ^209. iku] Le1 Le2 Le3 Lo Ja EdJ EdHH , ika Ma
    ^210. yen] Le1 Le2 Lo Ma Ja EdJ EdHH , yan Le3
    ^211. təka] Le1 Lo Ma EdJ EdHH , Le2 , təkan Le3 , livat sakiṁ Ja (lexical)
    ^212. riṅ] Le1 Le2 Lo Ma EdJ EdHH , iṅ Le3 , om. Ja
    ^213. anahura anikəl piṅro] Le2 Lo Ja, anahur anikəl Le3 Ma, hanikəl piro panahurrane Le1 , anikəl piṅro panahurane EdJ , anikəl piṅro EdHH
    ^214. iku] Le1 Le2 Le3 Lo Ja EdJ EdHH , ika Ma
    ^215. añoloṅ] Le2 Le3 Lo Ma Ja EdJ EdHH , hañolo Le1
    ^216. pavitaniṅ apihutaṅ] Le1 Le3 EdJ EdHH , pavitaniṅ apiyutaṅ Ma Ja, pavitaniṅ ahutaṅ Lo, pavitan hutaṅ Le2
    ^217. dene] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , deniṅ Ja
    ^218. harəp anahura hutaṅ] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , rәp anahurana hutaṅe Ja
    ^219. maliṅ] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , amaliṅ Ja
    ^220. esi] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , om. Ja
    ^221. ḍəṇḍa] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , ḍəṇḍanәn Ja
    ^222. amava] Le1 Le2 Le3 Ma Ja EdJ EdHH , āṅrakṣa Lo
    ^223. saguṅiṅ] Le1 Le2 Le3 Lo Ja EdJ EdHH , saguṅaṅ Ma
    ^224. apihutaṅ] Le1 Le2 Le3 Lo Ja EdJ EdHH , apiyutaṅ Ma
    ^225. bañcananən], rañcananən? EdJ
    ^226. añaloṅ], añoloṅ EdJ
    ^227. bhagavān rāma paraśu], bhagavān rāma paraśu EdJ
    ^228. riṅ voṅ aṅhəbaṅ-həbaṅ , asaṅgup aveha pisis, dadi pasusuratan, huvus prasiddha gavene, duruṅ aveh paṅhəbaṅ-həbaṅ, māti kaṅ aṅhəbaṅ-həbaṅ , nora vənaṅ tumusa təkeṅ anake . ], lac. Ma,
    ^229. riṅ voṅ aṅhəbaṅ-həbaṅ] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , riṅ voṅ haṅəbaṅ Ja, lac. Ma
    ^230. dadi pasusuratan,] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , dadine hasusuratanan Ja, lac. Ma
    ^231. māti kaṅ aṅhəbaṅ-həbaṅ] Le1 Le2 Lo EdJ EdHH , om. Le3 Ja, lac. Ma
    ^232. nora vənaṅ tumusa] Le1 Le2 Lo Ja EdJ EdHH , nora tumusa Le3 , lac. Ma
    ^233. təkeṅ anake] Le2 Lo EdHH , riṅ anake Le1 Ja, , tkan iṅ anake Le3 , , təka riṅ anake EdJ , lac. Ma
    ^234. riṅ voṅ ahutaṅ tan paveh kalāntara putra mariṅ apihutaṅ , anikəl piṅro uga hutaṅe, savuse anikəl piṅro, tan hana panahure , riṅ voṅ maṅkana anutakəna hutaṅe , dadi kavula, alavas dene anutakən dadi kavula, tan kavaśa dene anambut- gave niṅ pr̥dana , vəkasan miṅgat sakiṅ gustine, katəmu manih deniṅ pr̥dana , aveha pavadal-gave salavase tan aṅlakoni gave niṅ pr̥dana , vəkasan mati riṅ sukuniṅ gusti, anake anahura hutaṅ anikəl piṅro . ], lac. Ma,
    ^235. paveh] Le1 Le2 Lo Ja EdJ EdHH , aveḥ Le3 , lac. Ma
    ^236. kalāntara putra] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , putrā kalantarā Ja (transposition), lac. Ma
    ^237. apihutaṅ] Le1 Le2 Le3 Lo Ma EdJ EdHH , hadr̥ve piyutaṅ Ja, lac. Ma
    ^238. uga] Le1 Le2 Le3 Lo Ja EdJ , om. EdHH , lac. Ma
    ^239. savuse] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , savuvuse Ja, lac. Ma
    ^240. panahure] Le2 Lo Ja EdJ EdHH , panapuanare Le1 , , pva panavure Le3 , lac. Ma
    ^241. hutaṅe] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , huga hutaṅe Ja, lac. Ma
    ^242. alavas] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , lavas Ja, lac. Ma
    ^243. anutakən] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , om. Ja, lac. Ma
    ^244. anambut-] Le1 Le2 Le3 Lo Ja EdJ , nambut- EdHH , lac. Ma
    ^245. pr̥dana] Le1 Le2 Lo EdJ , praḍaṇa Le3 Ja EdHH , lac. Ma
    ^246. pr̥dana] Le1 Le2 Lo EdJ , praḍaṇa Le3 Ja EdHH , lac. Ma
    ^247. aveha] Le1 Le2 Le3 Lo Ja EdJ , aveh EdHH , lac. Ma
    ^248. aṅlakoni] Le2 Le3 Lo Ja EdJ EdHH , aṅlakoniṅ Le1 , lac. Ma
    ^249. pr̥dana] Le1 Le2 Lo EdJ , praḍaṇa Le3 Ja EdHH , lac. Ma
    ^250. riṅ] Le1 Le2 Le3 Ja EdJ EdHH , ri Lo, lac. Ma
    ^251. anahura hutaṅ] Le1 Le2 Lo EdJ EdHH , hana:hurutaṁ Le3 , , tan avurana huga hutaṅe Ja, lac. Ma
    ^252. piṅro] Le3 Ja EdJ EdHH , piro Le1 , , piṅḍo Le2 , , pinḍo Lo, lac. Ma
    ^253. riṅ kavula lanaṅ vadon, anak-anak iṅ daganiṅ gusti, yen iṅ paradeśaha agәnahe , sagənahane anak-anak , iku anak vəsi arane, anakiṅ kavula satuhuk aṅavula, liṅ saṅ paṇḍita , asevakaha riṅ anakiṅ tuhan uga, kramane. riṅ kavula lanaṅ vadon anak vəsi, aṅalapa hutaṅ sahutaṅe rāmane lanaṅ vadon aməpəka, atuṅgalana , den-paḍa padum-dumane , maṅkana dharmane. ], lac. Ma,
    ^254. iṅ daganiṅ] Le1 Le3 Lo Ja EdJ EdHH , i dagani Le2 , lac. Ma
    ^255. yen] Le1 Le3 Lo EdJ EdHH , yan Le2 Ja, lac. Ma
    ^256. iṅ paradeśaha agәnahe] Lo EdHH , iṅ paradeśaha EdJ , , iṅ paradeśa Le1 , , aparadeśa: hagnahe Le2 , , iṅ paradeśa gәnahe Le3 , , iṅ paradeṣāgәnahe Ja, lac. Ma
    ^257. sagənahane] Le1 Lo EdJ , sagənah Le2 , , sagənahe Le3 Ja, , sagənahәne EdHH , lac. Ma
    ^258. anak-anak] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , nak-ānaka Ja, lac. Ma
    ^259. kavula satuhuk] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , āṅahula satuhukiṁṅ Ja, lac. Ma
    ^260. saṅ paṇḍita] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , sapanḍita Ja, lac. Ma
    ^261. asevakaha] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , haṣehvaka Ja, lac. Ma
    ^262. uga, kramane.] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , ugrā hakramane, Ja, lac. Ma
    ^263. hutaṅ] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , hutaṅe Ja, lac. Ma
    ^264. sahutaṅe] Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , sahuṅe Le1 , , sahutaṁ Ja, lac. Ma
    ^265. rāmane] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , raramane Ja, lac. Ma
    ^266. atuṅgalana] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , hatuṅgulan Ja, lac. Ma
    ^267. padum-dumane] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , dum-ḍum ḍul-ḍumane Ja, lac. Ma
    ^268. gustine] Le1 Le2 Le3 EdJ EdHH , gusti Lo Ja
    ^269. kaṅ lanaṅ miṅgat sakiṅ gustine ] Le1 Le3 Lo Ja EdJ EdHH , om. Le2 ,
    ^270. kaṅ lanaṅ] Le1 Le3 EdJ EdHH , kaṅ kaṅ lanaṅ Lo, , kahula lanaṅ Ja, om. Le2
    ^271. kaṅ vadon miṅgat sakiṅ gustine] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , om. Ja
    ^272. atəmu riṅ paṅiṅgatane] Le1 Le2 Le3 EdJ EdHH , hatmū riṅ paṅiṅgatan Lo, katmu sakiṅ paṅiṅgatan Ja
    ^273. vəkasan] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , vәkas Ja
    ^274. deniṅ] Le1 Le2 Lo Ja EdJ EdHH , dene Le3
    ^275. adr̥ve] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , hadr̥ Ja (subtractive)
    ^276. kavula] Le1 Le3 Lo Ja EdJ EdHH , rovaṅ Le2 (lexical)
    ^277. dene] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , deniṅ Ja
    ^278. kavula] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , hakahula Ja
    ^279. vadon] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , kaṅ vadon Ja
    ^280. yen] Le1 Le2 Lo Ja EdJ EdHH , yan Le3
    ^281. karuhun mati] Le1 Le2 Lo Ja EdJ EdHH , mati karuhun Le3 (transposition)
    ^282. lanaṅ] Le2 Lo EdJ EdHH , lanaṅ ika Le3 Ja, naṅ Le1
    ^283. sadr̥vene] Le1 Le2 Lo EdJ EdHH , dr̥vene Le3 , druvene Ja
    ^284. ikā muliha mariṅ kaṅ adr̥ve kavula vadon ] Le1 Le2 Lo Ja EdJ EdHH , muliha mariṅ kaṅ adr̥ve kavula vadon ikā Le3 (transposition),
    ^285. kaṅ adr̥ve kavula vadon] Le1 Le2 Lo EdJ EdHH , kahula vadon dr̥vene Ja, muliha mariṅ kaṅ adr̥ve kavula vadon ikā Le3 (transposition)
    ^286. kavula] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , karuhun Ja
    ^287. ika] Le1 Le2 Le3 Lo Ja EdHH , ikaṅ EdJ
    ^288. mati] Le1 Le2 Lo Ja EdJ EdHH , mati rumuhun Le3
    ^289. adr̥ve] Le1 Le2 Lo Ja EdJ EdHH , aṅadr̥ve Le3
    ^290. vadon] Le1 Le2 Lo EdJ EdHH , vadon ika Le3 Ja
    ^291. aṅalapa] Le1 Le2 Lo EdJ EdHH , hamet Le3 (lexical), hameta Ja (lexical)
    ^292. dr̥vene] Le1 Le2 Le3 Lo Ja EdJ , dr̥ve EdHH
    ^293. kaṅ adr̥ve] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , adr̥ve Ja
    ^294. lanaṅ] Le1 Le2 Lo Ja EdJ EdHH , lanaṅ ika Le3
    ^295. aṅher] Le1 Le2 Le3 Lo Ja EdJ , aṅәr EdHH
    ^296. dene] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , dene lanaṁ vadon, dene Ja
    ^297. vadalana gave] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , veha pagave de Ja
    ^298. miṅgat] Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , maṅgat Le1 , luṅṅa Ja
    ^299. lanaṅ] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , lana Ja
    ^300. pavadal] Le1 Le2 Lo EdJ EdHH , pavadalana Le3 , mavḍal Ja
    ^301. riṅ] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , kaṅ Ja
    ^302. pavadal] Le1 Le2 Lo EdJ EdHH , pavadalana Le3 , mavḍal Ja
    ^303. save] Le1 Le2 Le3 Lo EdJ EdHH , sekәt Ja (lexical)
    ^304. riṅ] Le1 Le2 Lo EdJ EdHH , om. Ja
    ^305. anak-anak kavula ikā] Le1 Le2 Lo EdJ EdHH , hanak-anakāhulane, hanak-anakahulā hikā Ja (dittography)
    ^306. po] Le1 Le2 Lo EdJ EdHH , om. Ja
    ^307. voṅ lanaṅ ikā] Le1 Le2 Lo EdJ EdHH , voṁṅiṁ Ja
    ^308. lavan] Le1 Le2 Lo EdJ EdHH , kalavan Ja
    ^309. rabine] Le1 Lo Ja EdJ EdHH , abine Le2
    ^310. sasāmane] Lo EdJ EdHH , sasane Le1 , samane Le2 , sasanane Ja
    ^311. vənaṅ aṅalilirana] Le1 Le2 Lo EdJ EdHH , vnaṅ-vnaṅ haṅlilirana Ja
    ^312. sadr̥veniṅ] Le1 EdJ EdHH , dr̥veniṅ Ja, sadr̥vene Lo, kiṁ voṅ len, arәp aphuripane ra dr̥vene Le2 (additive)
    ^313. anahurana hutaṅ manih] Le2 Lo Ja EdJ EdHH , hanahura maniḥ hutaṅ Le1 (transposition)
    ^314. anakiṅ] Le2 Lo Ja EdJ EdHH , saki Le1
    ^315. kavula dasih] Le1 EdJ , dasih kavula EdHH , dasih Le2 Lo Ja
    ^316. aṅhoṇo], aṅhoko EdJ
    ^317. vatuku], patuku EdJ
    ^318. aṅhon], iṅhon EdJ
    ^319. kagutuk], aṅgutuk EdJ
    ^320. amata], amaha EdJ
    ^321. vavacan] • Emend upahan?
    ^322. valagara] em., valaga EdJ
    ^323. papan] • Emend upahan?
    ^324. pakənana], patenana EdJ
    ^325. somah-omahe], pomah-omahe EdJ
    ^326. siddhahavoṅ rika], avor ika EdJ
    ^327. mahomah], pomahomah EdJ
    ^328. paṅaləviha], ohe EdJ
    ^329. pahjeddara], pañcoddhāra EdJ
    ^330. aṅahap], aṅalap EdJ
    ^331. anilih] Le2 Ja EdJ , haniliṁḥ Le1
    ^332. mati kaṅ anilih] Le2 Ja EdJ , meta kaṅ adala Le1
    ^333. kahilaṅan] Le2 EdJ , cahilaṅgak Le1 , kelaṅan Ja
    ^334. iṅ dr̥vene arane] Le1 Le2 EdJ , om. Ja
    ^335. dr̥veniṅ tan panak-anak] Le2 Ja EdJ , dr̥niṁ n panak-anak Le1
    ^336. riṅ voṅ tan panak-anak] Le2 Le3 EdJ , li voṅ tan panak-anak Le1 , om. Ja
    ^337. aṅoṣaḍa riṅ] Le3 Ja, aṅopaḍa riṅ Le2 , aṅodara Le1 EdJ
    ^338. parane] Le1 Le2 Le3 EdJ , paradeṣā Ja
    ^339. denira] Le1 Le2 Ja EdJ , de Le3
    ^340. amava bhūmi] Le1 Le2 EdJ , prabhu Le3 Ja (lexical)
    ^341. yen] Le1 Le2 Le3 EdJ , yan Ja
    ^342. panak-anak] Le2 Le3 Ja EdJ , anakan Le1
    ^343. sadr̥venira] Le1 Le2 Le3 EdJ , dr̥venira Ja
    ^344. denira] Le1 Le2 Ja EdJ , ika de Le3
    ^345. amava] Le2 Le3 Ja, adr̥ve EdJ , adr̥ Le1
    ^346. devadr̥vyātmaka] EdJ , devadr̥vyabmakā Le1 , devadr̥tya Ikā Le2 , devadr̥ve hikā Le3 , dr̥vene hikā Ja
    ^347. voṅ aṅaṅasi] EdJ , vo haṅasi Le1 , voṁṅ aṅasi Le2 Ja
    ^348. anagih] Le1 Ja EdJ , ananagiḥ Le2
    ^349. papihutaṅ] Le2 Ja EdJ , patihataṁ Le1
    ^350. karo riṅ] Le2 EdJ , karo ri Le1 , karo hiku Ja
    ^351. vəruh iṅ dharma] EdJ , vəruḥ hi ḍamma Le1 , və hiṁ ḍḍarma Le2 , vəruḥ riṁ da:rma Ja
    ^352. hana] Le1 Le2 EdJ , om. Ja
    ^353. tuṅgal] Le1 Le2 EdJ , taṅgal Ja
    ^354. amava] Le1 Ja EdJ , dr̥ve Le2
    ^355. riṅ devāgama] Le1 Le2 EdJ , hadevāgamā Ja
    ^356. mulih] Le1 Le2 EdJ , om. Ja
    ^357. piṇḍo] Le1 EdJ , piṅro Le2 Ja
    ^358. riṅ voṅ] EdJ , ri voṅ Le1 , riṅ Le2 Ja
    ^359. papihutaṅ] Le2 Ja EdJ , pahutaṁ Le1
    ^360. sapanagihe] Le2 Ja EdJ , sapagihe Le1
    ^361. ḍəṇḍanən] Le1 Le2 EdJ , ḍanən Ja (subtractive)
    ^362. saguṅiṅ panagihe mulihanikəl] Le1 EdJ , śagugiṁ panagihe mulihanikәl Le2 , saguṁ panagihe tikəlakna Ja
    ^363. ḍəṇḍanən] Le1 EdJ , ḍәṇḍane Le2 , makaḍaṇḍane Ja (additive)
    ^364. den-paḍa] Le1 Le2 EdJ , ḍen-paḍan-paḍakna Ja (additive)
    ^365. riṅ voṅ maṅkana] Le1 Le2 EdJ , maṅkaṇa Ja (subtractive)
    ^366. riṅ] Le2 Ja EdJ , rariṅ Le1 , ri Le3
    ^367. saṇḍiṅiṅ kaṅ adr̥ve] Le1 Le2 Le3 EdJ , sinandiṅi dr̥ve Ja
    ^368. tur] Le1 Le2 Ja EdJ , om. Le3
    ^369. mənəṅ] Le2 Le3 Ja EdJ , mnә Le1
    ^370. dr̥vene] Le1 Le2 Ja EdJ , bhūktine ḍr̥vene Le3
    ^371. len] Le1 Ja EdJ , om. Le2 Le3
    ^372. akara] Le1 EdJ , akaranaha Le2 , akaraṇa Le3 , dakara Ja (lexical)
    ^373. daśa] Le1 Le2 EdJ , sadaśa Le3 Ja
    ^374. lavase] Le2 Le3 Ja, riṁ ri lavaśe Le1 , riṅ lavase EdJ
    ^375. dr̥vene] Le2 Le3 , dr̥ve Le1 EdJ , om. Ja
    ^376. den-bhukti] Le1 Le2 Le3 EdJ , binukti Ja (morphological)
    ^377. riṅ] Le1 Le2 Ja EdJ , deniṅ Le3
    ^378. hilaṅ ikaṅ dr̥ve] Ja EdJ , hilaṅ-hilaṅ hikaṅ dr̥ve Le1 , hilaṅiṁ dr̥vene Le2 , hilaṅ dr̥ve Le3
    ^379. dr̥veniṅ] Le1 Le2 Le3 EdJ , dr̥ve Ja
    ^380. sari-sari] Le2 EdJ , sari-sari sari Le1 , śariṁ-śariṁ Le3 , sinari-sari Ja
    ^381. ambhukti] Ja EdJ , mambhukti Le1 Le2 Le3
    ^382. amalakuha] Le2 Le3 , amalaku Le1 Ja EdJ
    ^383. haji] Le1 Le2 Ja EdJ , hajiṅ Le3
    ^384. kevala] Le1 Le2 Ja EdJ , balaka Le3
    ^385. kaṅ adr̥ve mula] Le1 Le2 EdJ , dr̥ve mule Le3 , kaṅ ādr̥ve mulat mәnәṁ Ja
    ^386. yogya] Le1 Le2 Le3 EdJ , ogya Ja
    ^387. iṅkana], ikā, yen maṅkana EdJ
    ^388. saṅgratana], saṅgrahana? EdJ
    ^389. vanehakən], vinehakən EdJ
    ^390. cikolikan], cinolikan EdJ
    ^391. aleñge], aleṅe? EdJ
    ^392. makidi], makādi EdJ
    ^393. aṅamanuman], aṅuman-uman EdJ
    ^394. aṅgoñoh], aṅgocoh EdJ
    ^395. aniratra ambal], anirati umbəl EdJ
    ^396. silip], silit EdJ
    ^397. hilihe], silite EdJ
    ^398. sovaṅ], rovaṅ EdJ
    ^399. asarami], asarath EdJ
    ^400. vur], tur EdJ
    ^401. uba], uga EdJ
    ^402. piṅlavlas], piṅsavlas EdJ
    ^403. əka], ikā EdJ
    ^404. kikelakna], tikəlakəna EdJ
    ^405. taṅ], kaṅ EdJ
    ^406. pdan], pəhan EdJ
    ^407. asəs], asəm EdJ
    ^408. prak], vrak EdJ
    ^409. añoluṅ], añoloṅ EdJ
    ^410. graha], gṛha EdJ
    ^411. aṅ], iṅ EdJ
    ^412. uṣ], uga? EdJ
    ^413. aṅujarvatiṅ], aṅujivati EdJ
    ^414. aṇḍik], akəḍik EdJ
    ^415. iku], strī EdJ
    ^416. voṅ] Le1 Le2 EdJ , om. Le3
    ^417. rabiniṅ arabi] Le2 Le3 EdJ , ribiniṅ arabi niṅi Le1
    ^418. amahugiha] Le1 Le2 EdJ , amahugi Le3
    ^419. riṅ] Le2 Le3 EdJ , ri Le1
    ^420. dāsihnira] Le1 EdJ , dāsinira Le2 , daśihira Le3
    ^421. deniṅ] Le1 Le2 EdJ , dene Le3
    ^422. denpahugekən] Le2 Le3 , denpahugenən Le1 EdJ
    ^423. ladiṅ] Le2 Le3 EdJ , ladi Le1
    ^424. paṅririṅgitan] Le1 EdJ , paṅriṅgi ⟦t·⟧tan Le2 , om. Le3
    ^425. uga] Le2 Le3 EdJ , aga Le1
    ^426. pavevehe] Le2 Le3 , pavehvehe Le1 EdJ
    ^427. asisivo lavan] Le1 Le2 EdJ , hasivo riṅ Le3
    ^428. riṅ] Le3 EdJ , Le1 , iṅ Le2
    ^429. aṅguguṇanana] Le2 Le3 , aṅguguṇananana Le1 EdJ
    ^430. strīsaṅgrahaṇa arane] Le1 EdJ , strisaṁṅgrahanarane Le2 , strisaṅgraha harane Le3
    ^431. maṅkana] Le2 Le3 , maṅkana dopane Le1 , maṅkana doṣana EdJ
    ^432. abәcik] Le2 Le3 EdJ , abjik Le1
    ^433. denira saṅ amava bhūmi] Le1 Le2 EdJ , de saṁ prabhū Le3 (lexical)
    ^434. voṅ] Le2 Le3 EdJ , vo Le1
    ^435. sor kulane,] Le1 Le2 EdJ , om. Le3
    ^436. iṅuṅgahan] Le2 Le3 EdJ , hiṅaṅgahan Le1
    ^437. iṅ] Le1 Le2 EdJ , deniṅ Le3 (lexical)
    ^438. rarā] Le2 Le3 , rarā para Le1 EdJ
    ^439. huvus apisah] Le1 Le2 EdJ , huvus pva pisaḥ Le3
    ^440. sor kulane] Le1 Le2 EdJ , asor kajatine Le3
    ^441. rarāmane manih] Le2 Le3 , rarāmane, manih EdJ , rarane, maniḥ Le1
    ^442. paḍa] Le1 Le2 EdJ , apaḍa Le3
    ^443. kasor] Le1 EdJ , kaṁ sor Le2 Le3
    ^444. tukon mariṅ] Le2 Le3 EdJ , tukona riṁ Le1
    ^445. kapatəh] Le1 Le3 EdJ , kapatəṅ Le2
    ^446. voṅ] Le2 Le3 EdJ , om. Le1
    ^447. amamaraṅ] Le1 Le3 , amaraṅ EdJ , amamarah Le2
    ^448. alakiha riṅ] Le2 Le3 , aharaṁ Le1 , amaraṅa EdJ
    ^449. mitrane] Le2 Le3 EdJ , matrane Le1
    ^450. voṅ] Le2 Le3 EdJ , vo Le1
    ^451. sapadaluran] Le1 Le2 Le3 , sapadaluran EdJ
    ^452. atatavan iṅiṅgatakәn] Le2 Le3 , hatatarvan iṅiṅgahakən Le1 , atatavan tinutakən EdJ
    ^453. voṅ] Le1 Le2 Le3 , om. EdJ
    ^454. luṅhā] Le1 EdJ , vadon luṅha Le2 , vadon luṅha hatatavan Le3
    ^455. riṅ] Le2 Le3 EdJ , ri Le1
    ^456. iku] Le1 EdJ , ika Le2 Le3
    ^457. riṅ voṅ] Le1 Le2 Le3 EdJ , kunәṅ Ja
    ^458. mariṅ] Le1 Le2 EdJ , riṅ Le3 Ja
    ^459. adr̥ve umah] Ja EdJ , adr̥ve omaḥ Le1 Le2 , aduve umah Le3 (lexical)
    ^460. amet] Le2 Le3 Ja, ameti Le1 EdJ
    ^461. yenvəṅi kālane, ], om. Le3 ,
    ^462. yen] Le1 Ja EdJ , yan Le2 , om. Le3
    ^463. ḍəṇḍanən roṅ lakṣa denira] Le2 Le3 Ja EdJ , vənḍanən roṅ laka, dekira Le1
    ^464. tali] Le2 Le3 Ja EdJ , taṅli Le1
    ^465. asiṅidan] Le1 Le2 Le3 EdJ , asaṅiḍan· Ja
    ^466. den-] Le1 Le3 Ja EdJ , kaṅ den- Le2
    ^467. kavədeni] Le1 Le2 Le3 EdJ , kavәdini Ja
    ^468. yen təka] Le2 Le3 EdJ , yeṁn tka Le1 , yen tә Ja
    ^469. samās, yen amarani sakiṅ agalake, tur anaṅtaṅ, tan aṅunuskəris, ] Le1 Le2 Le3 EdJ , om. Ja (eye-skip),
    ^470. agalake] Le1 EdJ , galake Le2 Le3 , om. Ja (eye-skip)
    ^471. tan aṅunus] EdJ , taṅunus Le1 , , aṅunus Le2 Le3 , om. Ja (eye-skip)
    ^472. ḍəṇḍa salakṣa, aṅunus kəris, ] Le1 Le2 Ja EdJ , om. Le3 (eye-skip),
    ^473. salakṣa] Le2 Ja EdJ , salakpra Le1 , om. Le3 (eye-skip)
    ^474. galar] Le2 Le3 Ja EdJ , galarya Le1
    ^475. dadi] Le1 Le2 Le3 EdJ , dudi Ja
    ^476. riṅ mañjiṅ iṅ umah] Le1 Le2 EdJ , riṁ mañjiṁṅ iṁ Umah iṅ ahumaḥ Le3 , mañjiṁṅ ahumaḥ Ja
    ^477. maṅkana] Le1 Le2 Ja EdJ , maṅkanaṅ Le3
    ^478. kaṅ adr̥ve umah tan harəp] Le1 Le2 Ja EdJ , tan aR̥p kaṅ adr̥ve humaḥ Le3 (transposition)
    ^479. amicāraha] EdJ , a[m]iṁsaraha Le1 , avicarahā Le2 , vicaraha Le3 , micāraha Ja
    ^480. iṅ] Le1 Le2 Ja EdJ , i Le3
    ^481. umahiṅ] Le1 Ja EdJ , ahumaḥhiṅ Le2 , Umaḥheṅ Le3
    ^482. ] Le1 Le2 Le3 EdJ , muṅgaḥ mariṁ paturon·, Ja
    ^483. kәris] Le1 Le2 Le3 Ja, kerәs EdJ
    ^484. sākṣaṇa] Le1 Ja EdJ , sasakṣaṇna Le2 Le3
    ^485. patihane] Le2 Le3 EdJ , patiyane Ja, putiyane Le1
    ^486. dene] Le1 Le3 EdJ , deni Le2 , denira Ja
    ^487. adr̥ve] Le2 Le3 Ja EdJ , adr̥va Le1
    ^488. tan vicaranən] Le1 Le2 Le3 EdJ , vicarā Ja
    ^489. deniṅ] Le2 Le3 , dene Le1 EdJ
    ^490. lakine] Le2 Le3 EdJ , lakide Le1
    ^491. kaṅ lanaṅ] Le1 Le2 EdJ , lakine kaṁ lanaṁ Le3 (additive)
    ^492. atakitaki, ulahayu] Le1 EdJ , hataki-taki ulaḥ rahayu Le2 , hataki hulaḥ rahayu Le3 (subtractive)
    ^493. voluṅ] Le3 EdJ , voṁlu Le1 , voṁluṁ Le2
    ^494. antəkna nəm tahun] Le2 Le3 EdJ , yantəkna nəm tahan Le1
    ^495. antekna] Le2 Le3 , yantekna Le1 EdJ
    ^496. tahun] Le2 Le3 EdJ , tahan Le1
    ^497. kaṅ] Le2 Le3 EdJ , ka Le1
    ^498. riṅ rabine ikā] Le1 EdJ , ika riṁ rabine Le2 Le3 (transposition)
    ^499. vənaṅ] Le1 Le2 EdJ , vənaṅ rabine Le3 (additive)
    ^500. riṅ len] Le1 EdJ , riṁ voṁ len Le2 Le3 (additive)
    ^501. dene] Le2 Le3 EdJ , ne Le1 (subtractive)
    ^502. anduradeśa] Le2 Le3 EdJ , hanḍuradega Le1
    ^503. tahun] Le2 Le3 EdJ , hun Le1 (subtractive)
    ^504. təka] Le1 Le2 EdJ , təka riṅ Le3
    ^505. kaṅ] Le2 Le3 EdJ , paṁ Le1
    ^506. riṅ parane kunәṅ] Le2 , riṁ paraneku Le1 (subtractive), riṅ parane EdJ , kunәṅ Le3
    ^507. karuṅu] Le2 Le3 EdJ , karuṅa Le1
    ^508. viku] Le1 EdJ , hajar-ajar Le2 (lexical), viku, hajar-ajar Le3 (additive)
    ^509. larane] Le3 EdJ , arane Le1 Le2
    ^510. voṅ lanaṅ ikā] Le1 EdJ , lanaṅ Le3 , voṅ lanaṅ Le2
    ^511. alakiya] Le1 Le3 EdJ , halakiha-rabi Le2
    ^512. antinak], antinən EdJ
    ^513. madu], manu EdJ
    ^514. bh], EdJ
    ^515. debuñjal], den-buñcal EdJ
    ^516. hinubaṅ], iku kaṅ EdJ
    ^517. m], v EdJ
    ^518. sana], sakiṅ EdJ
    ^519. huta], uga EdJ
    ^520. ahutaṅ], ahukaṅ EdJ
    ^521. karaka], kāritā vr̥ddhi EdJ
    ^522. putraniṅ], kutra- EdJ
    ^523. sevu], pevu EdJ
    ^524. kāritā], karika EdJ
    ^525. panikəle], panipəle EdJ
    ^526. bhukti], bhūmi EdJ
    ^527. kinvavuhan], kinavruhan EdJ
    ^528. bhukti], bhūmi EdJ
    ^529. hinaṅ], ikaṅ EdJ
    ^530. tiṅkahiṅ] Le2 Le3 Ja EdJ , tiṅkaḥhi Le1
    ^531. saṅkanedadi kavula,] Le1 Le2 Le3 EdJ , om. Ja (eye-skip),
    ^532. saṅkane] Le2 Le3 EdJ , saṅkale Le1 , om. Ja (eye-skip)
    ^533. aṅavula] Le1 Le2 Le3 EdJ , haṅāvula haṅāhula Ja (dittography)
    ^534. deniṅ] Le1 Le2 Le3 EdJ , dene Ja
    ^535. mahu] Le1 Le2 Le3 EdJ , om. Ja
    ^536. rarāmane] Le1 Le2 Le3 EdJ , ramane Ja
    ^537. mətu riṅ umahe gustine] Le1 Le2 Le3 EdJ , mtu sakiṁ humahe vadon, mtu sakiṁ humahe gustine Ja
    ^538. kavula olihiṅ] Le1 Le2 Le3 EdJ , kakavu dane Ja
    ^539. atuku] Le1 Le2 Ja EdJ , anuku Le3
    ^540. iṅ] Le2 Le3 Ja EdJ , i Le1
    ^541. kavula kaliliran sakiṅrarāma lanaṅ vadon] Le1 Le2 Le3 EdJ , kavula sakiṁ raramane vadon, kahula kaliliran Ja (transposition),
    ^542. sakiṅ] Le2 Le3 EdJ , saki Le1 , kavula sakiṁ raramane vadon, kahula kaliliran Ja (transposition)
    ^543. aṅavula] Le1 Le2 Le3 EdJ , kahula Ja
    ^544. dene] Le1 Le2 Ja, dena Le3 EdJ
    ^545. pipitu saṅkaniṅ] Le2 Ja, pipitu saṅkane Le3 , pipisaṅkaniṅ Le1 , pisisaṅkaniṅ EdJ
    ^546. voṅ] Le1 Le2 Le3 EdJ , voṅ ikā Ja
    ^547. ta] Le1 Le2 Le3 EdJ , om. Ja
    ^548. yen harəp] Le1 Le2 Le3 EdJ , yan aR̥pa Ja
    ^549. anəbusā] Le2 Le3 , atəbusa Le1 EdJ , hanəbusana Ja
    ^550. hutaṅ] Le1 Le2 Le3 EdJ , hutaṅe Ja
    ^551. kunəṅ] Le1 Le2 Le3 EdJ , om. Ja
    ^552. ahutaṅ sakiṅ] Le2 Le3 Ja EdJ , hahutaṅ saki Le1
    ^553. alavas dene] Le1 Le2 Le3 EdJ , lavas deniṅ Ja
    ^554. samulene] Le1 Le3 Ja, samulenə Le2 EdJ
    ^555. kaṅ] Le2 Le3 Ja EdJ , ka Le1
    ^556. salavase] Le1 Le2 Le3 EdJ , hālavas, Ja
    ^557. aṅher] Le3 Ja EdJ , haṅhe Le1 Le2
    ^558. bhūminiṅ] Le1 Le2 Le3 EdJ , bhuminin iṅ Ja
    ^559. aṅavula] EdJ , heṅavula, Le1 , om. Le2 Le3 Ja
    ^560. kinavulakən tan harəp] Le1 Le2 Le3 EdJ , kinavula tan paR̥p Ja
    ^561. gusti] Le2 Le3 EdJ , gustine Ja, gasti Le1
    ^562. deniṅ] Le2 Le3 Ja EdJ , deni Le1
    ^563. amarāśraya] Le1 Le3 Ja EdJ , pamarāśrayan Le2
    ^564. ḍəṇḍanən] Le1 Le2 Le3 EdJ , ḍaṇḍa Ja
    ^565. salakṣa] Le2 Le3 Ja EdJ , palakṣa Le1
    ^566. denira saṅ amava] Le1 Ja EdJ , deniṁ saṅ amava Le2 , de saṁṅ saṅ adr̥ve Le3
    ^567. adol] Le1 Le2 Le3 EdJ , haṅādol Ja
    ^568. yogya] Le1 Le2 Le3 EdJ , ogya Ja
    ^569. den-viśeṣa dene kaṅ adol] Le1 Le3 EdJ , den-viśepa dene kaṅ adol Le2 , om. Ja
    ^570. ḍəṇḍanən] Le1 Ja EdJ , ḍəṇḍa Le2 Le3
    ^571. kaṅ] Le1 Le3 Ja EdJ , riṅ kaṅ Le2
    ^572. adol] Le1 Le2 Le3 EdJ , āṅadol Ja
    ^573. denira saṅ amava] Le1 Le2 Ja EdJ , de śaṁ mava Le3
    ^574. riṅ] Le2 Le3 Ja EdJ , ri Le1
    ^575. anambani] Ja EdJ , ananambani Le1 Le2 Le3
    ^576. riṅ] Le1 Ja EdJ , iṅ Le2 Le3
    ^577. oṣadha] Le1 Le2 Le3 EdJ , husada Ja
    ^578. riṅ mantra prayoga] Ja, iṅ mantra prayoga Le2 Le3 , amantra prayoga Le1 EdJ
    ^579. tatvaniṅ lara] Le2 Le3 , tan vəruḥ riṅ tatvaniṅ lara Ja (dittography), tahvaniṅ lara Le1 EdJ
    ^580. aṅalap ta ya ], om. Ja,
    ^581. ya] Le1 EdJ , om. Le2 Le3 , om. Ja
    ^582. paṅhəbaṅ-həbaṅ] EdJ , həbaṅ-həbaṅ Le1 Le2 Le3 (lexical), haṅəbaṅ Ja (syntactic)
    ^583. maliṅ] Le2 Le3 Ja EdJ , mali Le1
    ^584. riṅ voṅ anambani] EdJ , riṅ voṅ haṇnānambani Le1 , iṅ ananambanin Le2 , iṅ ananāmbani Le3 , aṅānanambanana Ja
    ^585. anambani] Le2 Le3 Ja EdJ , hananambani Le1
    ^586. upacāra tan] EdJ , upasara tan Le1 Le2 Le3 , vusaharaniṁ Ja
    ^587. avəkasan mati] Le2 Le3 EdJ , havkasan mani Le1 , vkasan mati Ja
    ^588. anambani] Le2 Le3 , hananambani Le1 , hana anambani EdJ , yenambaniṅ Ja
    ^589. riṅ saṅ brāhmaṇa] Le2 Le3 EdJ , riṅ sa bramana Le1 , saṅ brahmaṇā Ja
    ^590. roṅ lakṣa] Le1 Le2 Le3 EdJ , salakṣa Ja
    ^591. denira] Le2 Ja EdJ , de rara Le1 , de Le3
    ^592. tambani] Le2 Le3 Ja EdJ , -tambanin Le1
    ^593. denira] Le1 Le2 Ja EdJ , de Le3
    ^594. pagәhiṅ dharma] Le1 Le2 EdJ , patәhaniṅ Le3 , darmane Ja
    ^595. śāsananiṅ] Le2 Le3 Ja EdJ , śāsanani Le1
    ^596. samavarṇa] Le1 Le3 Ja EdJ , saṁṅ amava bhūmī Le2
    ^597. nihan] Le1 EdJ , om. Le2 Le3 Ja
    ^598. yogya] Le1 Le2 Le3 EdJ , yogyane Ja
    ^599. sākṣi] Le2 Le3 Ja EdJ , ṣakṣa Le1
    ^600. agave] Le1 Ja EdJ , adr̥ve Le2 Le3
    ^601. gr̥ha] Le3 Ja EdJ , śr̥ha Le1 , gr̥han Le2
    ^602. pirak] Le2 Le3 Ja EdJ , pirat Le1
    ^603. akeh anake] Le2 Le3 , ake Le1 EdJ , hakeḥ hanak putu Ja
    ^604. pagәh sugih riṅ tani] Le3 , sugih apagəḥ Le2 , saṁ panḍita pagәhiṁ silā Ja
    ^605. ala-hayuniṅ śīla yukti] Le3 , ala-hayukti Le2

    Bibliography

    First edited by Jonker mainly from Le1. Edited again by Hoadley & Hooker from Lo. The text of Jonker’s edition OCR-ed and checked by Arlo Griffiths & Timothy Lubin. Based thereon, this digitial edition was prepared by Nurmalia Habibah with collation of eight witnesses.

    References

    Jonker, Johan Christoph Gerhard. 1885. Een Oud-Javaansch wetboek vergeleken met Indische rechtsbronnen. Leiden: Brill. [URL].

    Hoadley, Mason C. and M. B. Hooker. 1981. An introduction to Javanese law: A translation of and commentary on the Agama. Monographs of the Association for Asian Studies, 37. Tucson, AZ: Published for the Association for Asian Studies by the University of Arizona Press. [URL].