Vr̥ttasañcaya by Tanakuṅ: Digital Critical Edition — After the edition by H. Kern (1875)

Authors of digital edition: Arlo Griffiths & Zakariya Pamuji Aminullah

Filename: DHARMA_CritEdKakavinVrttasancaya.xml

Language: Old Javanese

Repository: Nusantara Philology (tfd-nusantara-philology)

Version: part commented since without access_token with github actions api calls are limited – still working on it


Witness


Edition

invocation

avignam astu |

1.

saṅ hyaṅ vāgīśvarīndaḥ lihati satata bhaktiṅkv i jə̄ṅ dhātr̥devī |

pinriḥ riṅ citta muṅgviṅ sarasija ri daləm tvas lan ena stavaṅku ||

nityāvehaṅ varānugraha kaluputa riṅ duḥka saṅsāra vighna |

lāvan tāstu vruheṅ śāstra sakala guṇaniṅ janma tapvan hanevəḥ ||


2.

nāhan donkvājapāṅarcana ri sira kədə̄ mrākr̥tāṅ candaśāstra |

maṅke tiṅkahnya pintonakəna gumavayaṅ vr̥ddhyaniṅ vālabuddhi ||

saṅkyāniṅ varṇa muṅgviṅ sapada taṅ inaran canda liṅ saṅ kavīndra |

pat saṅkyānyaṅ pada byakta dadi sakakavin mon umuṅgviṅ palāmbaṅ ||


3.

tuṅgal saṅkyaniṅ akṣare sapada huktāranya tapvankalen |

yan rvātyukta ṅaranya yan tiga tikaṅ varṇāṅaran madhyama ||

yapvan pat maraṅan pratiṣṭha milu tekaṅ supratiṣṭhan lima |

gāyatrī nəmaṅ akṣaranya huniṅan syuṣṇik ṅaranyāpitu ||


4.

byakteki vvaluṅ akṣaranya sapadānuṣṭup ṅaranyātəhər |

ndah yapvan saṅ aṅakṣaranya vr̥hatī nāmanya kapvāpagəḥ ||

maṅgəḥ yansapuluḥ si paṅkti savəlas triṣṭāpanāmeriya |

yapvan dvādaśa yeky anāma jagatī ṅke rāma sarmenucap ||


5.

yan varṇa tridaśa pvayātijagatī yan padbəlas śakvarī |

gaṅsalvlas ya tikātiśakvarī masaṅjñāṣṭi pvan yan ṣoḍaśa ||

atyaṣṭīki ṅaranya yanpituvəlas yapvan vvaluvlas dhr̥ti |

byaktātidhr̥ti yanvilaṅ saṅavəlas kr̥tyāhyaniṅ viṅśati ||


6.

yan saṅkyānikaṅ akṣaranya salikur yekāṅaran prākr̥ti |

dvāviṅśat pva vilaṅnikeṅ sapada varṇanyā ṅaranyākr̥ti ||

yekī vīkr̥ti nāma yan tīgalīkur yan padlikur saṅskr̥ti |

kapvābhīkr̥ti yan vilaṅ limalikur yan nəmlikur vyutkr̥ti ||


7.

haṅhiṅ saṅkyaniṅakṣareṅ sapada yekā canda kokteṅaji |

yapvan lintaṅa ḍəṇḍakāṅaranikī mālāva leṅ adyaka ||

vr̥ttanyeki muvaḥ yatājarakənaṅkun kokta riṅ piṅgala |

tiṅahniṅ guru len paruṅguni laghunyekāpa dudv arannaran ||


8.

yadyastun pada saṅkyaniṅ yati lamun gurulaghunika bheda riṅ tata |

yāvat maṅkana taṅ prayaganikanaṅ gurulaghu patatanya kavruhi ||

tāvatbeda ṅaranya riṅ sapada yeki hinikətakənan ta tan salah |

vyaktinyeki nihan rəṅə̄n karacanan hyun inikətakən iṅ palambaṅa ||


9.

a |

da ||

nda |

yaṅ ||


10.

devī |

gorī ||

bhadrā |

saśrī ||


11.

hyaṅ brahmā |

mvaṅ viṣṇu ||

bāṇī śrī |

nārī hyaṅ ||


12.

sahana saṅ |

sura kabeh ||

cinaru riṅ |

vanamr̥gī ||


13.

donkun amūjā |

riṅ surasaṅgha ||

mvaṅ stutiniṅvaṅ |

oṁ vijayanti ||


14.

ṅvaṅ mrākr̥ta vr̥tta |

paṅgil tiki rakva |

maṅdeya lulutniṅ |

kanyā tanumadhyā ||


15.

kṣamakəna ta ṅvaṅ |

təkapira saṅ vruh ||

ṅunihuni sakveh |

kusumitajanma ||


16.

kəcap i kavirasa |

ndi tan amuhara kuṅ ||

pahi mara kalavan |

madhukaralalita ||


17.

hāpan mūḍa dahat ṅvaṅ |

tan vruh riṅ rasamātra ||

maṅgəh yan cadadən ṅvaṅ |

rehnya lvir madalekha ||


18.

ndatan turidaha ṅvaṅ |

apan tuhu mapuṅguṅ ||

kədə̄ manutakən kuṅ |

kumāralalitāsvi ||


19.

vaktraniṅ cariteṅ lambaṅ |

strī viyoga dinohansih ||

sakṣaṇāṅdani duhkāgəṅ |

tan vruh iṅ daya yan kāṅən ||


20.

yaniṅ rātrī tatan pāmrəm |

bhramīteṅ tvas vimohita ||

hatur tan tr̥ṣṇa riṅ jīva |

savetniṅ lāra pathya ya ||


21.

saṅ sənəṅ sumlap iṅ hati |

lot gumantuṅ haneṅ māta ||

nityasa ṅde larādaləm |

paty abālīkakən buddhi ||


22.

rāmyaniṅ tāman inusi |

paṅlipurniṅ manah ləṅləṅ ||

duṣṭaniṅ smāra capala |

mālare kāpusan harṣa ||


23.

ḍatəṅiṅ jronikaṅ tāman |

kataman hyun deniṅ səkar ||

vipulānəḍəṅ aṅde kuṅ |

kava deniṅ gəntər muni ||


24.

srak kabeh vipulāvaṅi |

kumbaṅ aṅhrəṅ amet səkar ||

lvir kakuṅ rabhasāṅamər |

mrih rarasniṅ avor lulut ||


25.

bañu mādrəs lvirvalahar |

ri təpi jro paṅ puṅaket ||

pacar adri kveh asəkar |

pakis okəl mebhakara ||


26.

mrāknyāna vvaṅ dampatīṅ paṅ |

līlānr̥ttātyantatuṣṭa ||

rāgī deniṅ liṅnikaṅ syuṅ |

himpər kadyāṅgīta rakva ||


27.

codnikāñodya vacana |

kuvvaṅaṅliṅ tuhutuhu ||

tanpahi mvaṅ grahagaṇa |

ləknya deniṅ dinakara ||


28.

tapvan liṅən pasraṅnikaṅ |

pakṣī manojña ṅde ləṅə̄ṅ ||

tarpāgave tuṣṭe hati |

niṅ vvaṅ tiniṅgalniṅ priya ||


29.

kəmbāṅiṅ surastryaśoka |

səksamānibeṅ natarnya ||

kady apus gəluṅniṅ āśā |

lumra riṅ tilāmrikārja ||


30.

nahannikaṅ śilāpənəd |

mapaṇḍanārja tan sipi ||

nda tāṅisapvakən puḍak |

yatekanā rurū pini ||


31.

honya tikaṅ vvai kumucur |

mətvi rəṅatniṅ paraṅan ||

tusnya kinəmbəṅ madaləm |

māṇavakākrīḍitaka ||


32.

mādrəs hilinya mahəniṅ |

tambiṅnikārṣikarata ||

jrah taṅ sugandhakusuma |

śāpantikāliṅi mulat ||


33.

paṅkajapuṣpa səḍəṅ mrik |

muṅgv irikaṅ talagāhniṅ ||

konaṅunaṅ ri təṅahnya |

pakṣivitāna sukādyus ||


34.

mīṇanyākveh nānāvarṇā |

marbut bhuktinye jroniṅ vvai ||

kagyat deniṅ pakṣī madyus |

kumlab himpər vidyutmālā ||


35.

yasa malaṅə̄ hinəduk |

racananikaṅ salaga ||

kusuma kataṅga sumār |

bhramaravilambita ya ||


36.

ri təpi caracaranyāpnəd |

tahən asamasamākəmbaṅ ||

kanigara vuṅu len tañjuṅ |

bhujagaśiśusr̥tā puṣpa ||


37.

nyaṅ mahāntən alit atulis |

muṅgu riṅ paraṅan aruhur ||

riṅ batur makara kumucur |

yan tinon kadi halamukhī ||


38.

jaladhara riris tan ādrəs |

kiraṇa makucəm kameghan ||

vəkasana pupul matāmbəh |

yatika dadi tātigurvī ||


39.

prāpta tikaṅ varṣādrəs ikaṅ vvai |

maṅkin aveh ləṅləṅnikaṅ akiṅkiṅ ||

saṅ dyahaliṅgih riṅ yasa tibra |

ṅkāna ri sorniṅ campakamālā ||


40.

ri marinikaṅ hudan alaṅə̄ |

ravi kuməñar muvuhi raras ||

vihaga yatāsukha masiga |

hanan asibū tvaritagati ||


41.

honyaṅ pakṣy adulur sadampati |

līlādyus ri təṅahnikaṅ raṇu ||

dvīnya lvir kanakākuniṅ katon |

byaktaṅ śuddhavirāt pilih sisik ||


42.

kyāti si cakrāṅgī tikanaṅ strī |

svāminikā cakrāṅga ṅaranya ||

kapva ya līlā lālana riṅ vvai |

rukmavatī lvirniṅ raṇu denya ||


43.

sāmpunyādyus akalihan məntas |

mātūt piṅgir anusup iṅ tuñjuṅ ||

sāhityānicipi vərəhniṅ vvai |

śabdanyākr̥panavaṅiṅ megha ||


44.

āccharya saṅ dyah lumihatgatinya |

jātinya kālih kaga cakravāka ||

ta pvan kagiṇḍal madulur lakistrī |

svecānucuk padma kadīndrabajra ||


45.

manahnirāniṅhali mogha harṣa |

gatinyan akrīḍa jənək tan imba ||

kacitta saṅ nitya maveh laronəṅ |

tvas asmu sinyuh riṅ upendrabajra ||


46.

nda tan vruhiṅ gatyanirānviyoga |

masyaṅ si cakrāṅgavadhū sirojar ||

arah paraṅke kita cakravāka |

tenṅgal kitopasthitahe prənahku ||


47.

nā liṅ saṅ dyah kadikadi vulaṅun |

vetniṅ śokaṅ hati kasəkan unəṅ ||

tan vruh riṅ sambatəniran aṅaraṅ |

lvir sambatniṅ bhramaravilasita ||


48.

maṅkana śabdanireṅ kaga dibya |

riṅ kapanaṅ vihagāhiḍəp vvaṅ ||

mogha dine təkapiṅ kavitarka |

śīghra ḍaṭəṅ kadi dodhakavr̥tta ||


49.

rakryan dyānuṅ donku sinyaṅta maṅke |

āṅrəs tvaskun yan lihat kasyasihta ||

varṇantālə̄k tan ləbur vuryaniṅ luh |

sugyan śokāśā linipteṅ laronəṅ ||


50.

nā liṅnyojarta siraṅ glānacitta |

ḍu tan mithyā paṅucapteṅ gatiṅku ||

hetuṅkvāsyaṅ ri səḍəṅ tāṅrarah rūm |

ṅkāneṅ toya drutavātormimāla ||


51.

pira kariki lavas kunaṅ dadi |

taya lumihata himpare kita ||

mapa kari pagavayta riṅ daṅū |

mataṅikan atituṣṭa bhadrika ||


52.

tan sipi pva kalulutmamī kita |

rehta tan sah adulur sadampati ||

mukti rāmya sahajāṅrarah laṅə̄ |

lot rathoddhata gatinta tan bəsur ||


53.

toh varahṅvaṅ i ṅaranta harebu |

mitrahaṅku kita yan kita māsih ||

ḍū tuhanṅhulun anāma rathāṅgi |

svāgatāvəlasi rohta kasihyun ||


54.

patañani pinuni tuhan maṅke |

mapa kari karaṇaniṅākiṅkiṅ ||

rari varahəniki manəh rakryan |

nda tan akaliba kita tāvr̥tta ||


55.

toh palar ṅhulun vruhātuluṅ rimaṅ |

maṅlipurkənaṅ lare rəsuntuhan ||

meta siṅ sakahyunanta yadyapi |

śyeni tulyaha ṅhulun təmən maṅel ||


56.

kakaṅku tātan sipi harṣani ṅhulun |

ruməṅva śabdanta masuṅ suke hati ||

ri denta tojar manəkākənaṅ lulut |

satoya vaṅśastha masuṅ srəpi manah ||


57.

rəṅən ujarku nihan təvək iṅ rimaṅ |

ri patilar saṅ amet rarasi ṅhulun ||

taya nimittanikā lalisiṅ jinəm |

drutavilambita yan pagave lara ||


58.

yadi yan kahituṅ vahuniṅ salulut |

lulutiṅvaṅ aluṅ masəvə̄ turida ||

ri daləm śayanaṅvaṅ aṅantyani kuṅ |

kuṅikāvətu toṭakagītarasa ||


59.

ri huvus ikāṅde kami gupayāṅlih |

lələh anaṅis riṅ śayana maṅundəṅ ||

agila tumon riṅ tapih arəjāmləs |

apulaṅ avor mvaṅ kusumavicitrā ||


60.

gənəp təmu tahun lavaskun akurən |

silih sih adulur lanāṭikaṭikan ||

jənək maguliṅ iṅ taman maməṅaməṅ |

hanan tumuruniṅ jaloddhatagati ||


61.

patani ləṅəṅ asimpar śobha rāmya |

surabhi kamuniṅañjrah riṅ natarnya ||

bhramara humuṅa@@livran riṅ ruhurnya |

səkarika ruru maṅde śrī puṭanya ||


62.

yatekoṅgvaniṅvaṅ lanāmutyakənkuṅ |

lavansaṅ layattarvanə̄hiṅ kalaṅvan ||

ləṅləṅ lālanāmoṅkaharṣāṅrarah rūm |

bhramanteṅ taman lvir bhujaṅgaprayāta ||


63.

yapvan maṅlih yan kāla liṅsir hyaṅ ārka |

svecāraryan riṅ vuṅkalī tīraniṅ vvai ||

madyus riṅ bejy ahniṅ bañunyātiśuddha |

śobhāṅ māhantən vaiśvadevy aṅgaluntaṅ ||


64.

ri huvusiṅ adyus arja paṣa məntas |

madulur umuṅgah iṅ śayana māmrəm ||

racananikārja tan sipi rarasnya |

abhinava mālinī tilatilamnya ||


65.

yan i tambvaṅiṅ vulan avā sumənə̄ |

jənək iṅ natar kami sukhāməṅaməṅ ||

sahajāguliṅguliṅaniṅ śayana |

bhramitākṣa rāmuya mulat iṅ kalaṅən ||


66.

yan mehniṅ rāhina va riris tān adrəs |

rurvaṅ kəmbaṅ kamuniṅ avor śrīdanta ||

saṅ hyaṅ candrāluru makucəm tan kumram |

kevran deniṅ jaladharamālā ṅaṇḍəh ||


67.

yapvan kāla ri təkaniṅ basantamāsa |

svecācaṅkrama mahas iṅ pradeśa rāmya ||

tan sah ṅvaṅ kalih adulur lavan kakaṅku |

sāsiṅ rāmya mamuhara praharṣiṇī tvas ||


68.

pasir vukir paraparaniṅvaṅ aṅləṅə̄ṅ |

macaṅkramā kalih anapet raras hati ||

sukhāṅrərəbrərəb irikaṅ tapovana |

ləyəp laṅə̄nika rucirāṅuṅaṅ lurah ||


69.

kadi vah kalaṅvan ulahiṅ vanāśrama |

kayu māsnikārvana kuniṅ savaṅ tatur ||

amirah tudiṅ pisaṅ alasnya riṅ juraṅ |

amaṅun punarmadaniṅ aṅrəgəp laṅə̄ ||


70.

eñjiṅ mintar mātut i himbaṅnikaṅ adri |

ləṅləṅ deniṅ pakṣy amijah gārjita riṅ paṅ ||

asraṅ taṅ syuṅ kapva maśabdāṅak amaṅgəh |

kagyat deniṅ śabdanikaṅ mattamayūra ||


71.

traṅ pva ṅve kumram i hiriṅiṅ gagaṇābhrā |

sakvehniṅ tāni paḍa katon kalaṅə̄nya ||

ləṅləṅ lvirniṅ savah ika vāhu matandur |

rīdrəsniṅ māruta kadi tāmbudhivīci ||


72.

sakvehniṅ rānya sama kajajahan deniṅvaṅ |

tāman len maṇḍala kuṭi paraniṅvaṅ līlā ||

tīrthākveh lyan raṇu kahalivatan maṅde kuṅ |

madhyanyāñjrah kuvalayakusumanya mrik mar ||


73.

nāhan lvirkun ṅūnyaduludulur akārvan kuṅ |

maṅke pva ndīkin katəkana valuyāṅrat hyun ||

ṅhiṅ tuṅgal sihtā pinalariṅanahən kiṅkiṅ |

prāptāsambādhātryanəkakəna vuvusniṅvaṅ ||


74.

tuvi taya śaraṇaṅku lena sake kita |

manəkakəna lulutkv i saṅ magave lara ||

rarahən i laṅəniṅ vukir patapan ləyəp |

yadi katəkaha riṅ jaladhy aparājita ||


75.

kaka kami palarən vruha maləs alulut |

yadi hana vara sihta matuluṅa rimaṅ ||

tuməkakəna pasambat iṅ alavas akuṅ |

kita juga turidaha praharaṇakalikā ||


76.

sansiptaniṅ vacanani ṅhulun ī kita pva |

tāṅkatpare saṅ asavaṅ madanāṅrasi tvas ||

prih pet rarah tañakəne gərəhayva maṅhel |

saṅ lvir vasantatilakāsika riṅ hatiṅku ||


77.

nahanukari saṅaṅaraṅalaṅə sivuhən |

maṅənani hatiniṅ aganilaya mavəlas ||

dadi ya sumahur agələm anəkan aṅulah |

sukha maṇi guṇanikaranika yan i maləm ||


78.

ibu riṅ apa mataṅvaṅ yan tan aṅge pakonta |

yadi sapavəkas adyah mrək mareṅ priṅga durga ||

mapa ta vuvusaniṅvaṅ yan kapaṅgih kakuṅta |

mamuharaha sihiṅ janmā linipteṅ laronəṅ ||


79.

nāhanujarnikaṅ kaga ri saṅ araras alaṅə̄ |

ndan sumahur saṅ adyah amarah i vuvusanika ||

yeki liṅanta toh rəṅən ujar i pinuni kita |

prāptakəneṅ saṅ aśvavr̥ṣabhagativilaśita ||


80.

rakryan aturnikiṅ kaga ḍatəṅ suməmbah i kita |

ndan varaceṭikāṅgəh i pinun mare kita tuhan ||

donkv inutus uya rinta manəkakənāṅ vuvus arūm |

rī kita saṅ tulus gumavayaṅ jagatpramudita ||


81.

māsniṅvaṅ toh divaśa təkapniṅ maṅv alaṅlaṅ kalaṅvan |

tolih rantən rasika kari tibrāṅaraṅ kaṇḍəhan kuṅ ||

śokāgriṅ riṅ taman aguliṅan riṅ həbiṅ nāgapuṣpa |

mandākrāntaṅ bhramara manaṅis riṅ ruhur darpa maṅhrəṅ ||


82.

tankəna riṅ paṅan turu savetniṅ unəṅa ri kita |

lot manaṅis maṅuṇḍəṅ amaṅun vəlasikaṅ umulat |

tan huniṅeṅ səkar hyas atirūkṣa mavənəs asamun |

lvirnika vaṅśapattrapatiteṅ śayana yun aguliṅ ||


83.

ri tistisniṅ ṅve sūryakiraṇa mayat tuṅgaṅ acala |

makin tibrānton tiṅkahi racananiṅ pāmrəman arūm ||

kacitte tvasnya nduk səḍəṅiṅ akaron rāgaturida |

lavan rakryan saṅ darpa muṅari laṅə̄niṅ śikhariṇī ||


84.

ləṅə̄ṅ ri vijiliṅ vulan kuməñar iṅ laṅit bhāsvara |

məkar kusumaniṅ tahən rinubuṅ iṅ dvirephānaṅis ||

samaṅkana rarinta yan tumuruniṅ natar kaṅlihan |

maṅə̄ ri pajaṅiṅ śaśāṅka maguliṅ ri pr̥thvītala ||


85.

sipi kasih arəpnyārintāṅde vəlasi ṅhulun |

pira kari lavastātiṅgal tan sah iṅ ḍaləmiṅ taman ||

maṅaraṅ anaṅis ṅhiṅ rakryantaṅ sinambat ikin rimaṅ |

kavuvuhan unəṅ deniṅ pāmaṅsu liṅ hariṇidhvani ||


86.

yan i sirəmiṅ vulan hana ririsnya suməmbur atis |

manələs uləs uya piṅaya maṅun vəlasiṅ lumihat ||

taḍah asihiṅ tavaṅ bhramita moni maṅālikalik |

sapanaṅ isiṅ kalaṅvani səḍəṅnikanaṅ rajanī ||


87.

ṅhiṅ tekā nityaṅ kinatik inamər tan madoh riṅ kisapvan |

sambatnyā keṣṭīṅ karas arəja kapvāpapandanta marṇik ||

baryan tapvan sah pinakapanamunya prih iṅ haty akiṅkiṅ |

lāvant ekā lot hiniliṅiliṅan citralekhānta lambaṅ ||


88.

nā saṅsiptanikiṅ vuvus liṅakənante saṅ kakuṅni ṅhulun |

yan tan vantən sanmatanya riṅ akuṅ byaktaṅ paratra ṅhulun ||

lāven teki sakavruhanta maṅucap prih saṅkananyāsiha |

tāṅkat tebu tatan kahaṇḍəga kiteṅ śārdūlavikrīḍita ||


89.

ndan aṅhiṅ liṅniṅvaṅ ri kita tulusāsihta riṅ strī viyoga |

hayo tan pinrih riṅ hati sapavəkasni ṅhulun riṅ kakaṅku ||

lavan hayvā tan yatna ri sarusit iṅ mārga səṅkan juraṅ lvah |

nihan mārgantānūta ri kalaṅən iṅ meghavisphūrjitāśrī ||


90.

nāhan tojarni saṅ dyah vinəkasakənireṅ cakrāṅgavanitā |

sāmpun kesī hatinyaṅ vuvus ujarakənanyāmvit ya vəkasan ||

kālih kāsihnya śīghrāṅlayaṅi təṅahikaṅ byomārddha maruhur |

lālityāsoṅ limut līla lumihat i laṅə̄ kālih suvadanā ||


91.

nyaṅ laṅə̄ tinonikaṅ vihaṅgaceṭikā tinuṅkutuṅkulanya |

lvah magə̄ṅ sakeṅ vukirtuməmpuhi kuraṅ hilinya mādrəsatri ||

simpaṅiṅ bañunya vinvatan ri sornya sə̄kpakisdavut ya keli |

denikaṅ vvahādrəs aṅgaluntaṅ aglis osyaniṅ kəḍuṅ ndyaṣanya ||


92.

honyaṅ deśālaṅə̄ himbaṅ iṅ acala katon katraṅan sūryaraśmi |

aṅde kuṅ pomahanyārəja paḍa kalakah tūt hiriṅ tanduranya ||

nyu dantāvvah paḍātəb saha pucaṅ ajajar lyan pisaṅ tūt gagārṇəb |

sakvehniṅ kayvakayvan paḍa manəḍəṅ sragdharāṅimbuhi śrī ||


93.

lvir mavayaṅ tahəṅ atinikaṅ vukir kinəliran himāraṅani pis |

buṅbuṅ ikaṅ pətuṅ kapavanan yateka tuḍuṅanya muny aṅar aṅin ||

pakṣi kətur saluṇḍiṅanikā kinaṅsyani pamaṅsuliṅ kidaṅ alon |

madraka śabdaniṅ mrak alaṅə̄ savaṅ paṅiduṅanya maṅrasi hati ||


94.

ri sukunikaṅ vukir tani kasimpar aṅharəpakən lvah arja madaləm |

tarutarukan hañar ṅganika tanduranya turi len jayanti majajar ||

vvaṅika samāñjənəṅjənəṅi teṅ dudūṅ manapunapv amoṅi baləman |

raraya rubuṅrubuṅ ri həb ikaṅ tahən prasama maṅvan aśvalalita ||


95.

tan tuṅgal rāmyāniṅ mārgāmuhara ləṅəṅ i manahikaṅ aṅaṅənaṅən |

tāman len katyāgan śobhā racananika maṅənani hatiniṅ umulat ||

tañjuṅ bāṇāśoka mvaṅ cāmpaka surabhi kanigara masəkar anəḍəṅ |

mattakrīḍaṅ kumbaṅ darpāṅrubuṅan i cinicipi sarinika tan ari ||


96.

tan vuvusən lvirni sakaləṅəṅan iṅ mārga katuṅkulan amuhara ləṅləṅ |

lāmpahikaṅ vyomakagati caritan medran apet kananira saṅ aveh kuṅ ||

āpan ikaṅ viṣkira satata mavas rūpani saṅ layat alila riṅ adyah |

lvir kadi tanviṣṭinika manəkanaṅ kahyuni saṅ akuṅ alara katiṅgal ||


97.

sāgara ləṅləṅ rāmya katon denikanaṅ aganilaya saka riṅ avaṅavaṅ |

riṅ təpi maṅjrah paṇḍan atuntun sarisari paranika saṅ akuṅ asənətan ||

lyan tumuvuh riṅ nūsa katampvan ry akaṅənani paraṅan arəs ariṅiriṅih |

madhyanikaṅ nūsārəja tekaṅ kayukayu samasama vikasitakusuma ||


98.

ṅkāneṅ təmbiṅniṅ siṅgroṅ jrah piḍaḍa majajar atata ləyəp laṅə̄nya tiniṅhalan |

paṅdukniṅ her tambaṅ saṅke rəṅat ikaṅ upala tuməḍun atri gañca tibeṅ paruṅ ||

himpər vr̥ṣṭyādrəs səmburnyan tiba kasələhaniṅ aruṇa lumra vaṅkava yan tinon |

dudvaṅ vvai muñcarlyantekaṅ mətu saka ri paraṅan anamar bhujaṅgavijr̥mbhita ||


99.

honyaṅ dvirada paraṅan i təpinikaṅ udadhi kadi tulis araras aṅde kuṅ |

śobhā mijilakən udaka sumirasira tan alin atitir anəmpuh groṅ ||

ṅkā taṅ vihaga tumurunalaṅə lumihat i ləyep ikaṅ udadhi yatālīlā |

gəntər muni maḍəḍəm asahura nam iji taliṅa masavaṅan apavāharṣā ||


100.

atuti təpinikaṅ pasir medra kāḍaṇḍa kārvādulur harṣa yar ton ləyəpniṅ tasik |

ləṅəṅ aṅulati saṅ pinetnyāmalaryan katəmvāṅrarah rūmnikaṅ sāgarāṅdoṅlaṅə̄ ||

rinarahika ri rāmyaniṅ nūsa kañcit kapaṅgih saṅ andon laṅə̄ līla tan seṅ karas |

təka sumuyug ikaṅ vihaṅgāpajar yan priyāceṭikāṅgəhnya de saṅ dinohan lulut ||


101.

savuvusni saṅ kadi ratih vinuvusakənikaṅ vihaṅgama |

vruhnikin aṅucap apet turida |

amaṅun prapañca taṅ ujar mukhodgata ||


102.

sira saṅ kakuṅ kasaputan turida ruməṅə liṅnya kāsyasih |

liṅnirāmuvus alon sumahur |

atisorabhā vacana maṅjəṅər hati ||


103.

nimitaṅku yan layat aniṅgali saṅahayu ṅūni riṅ tilam |

ndatan alali si laṅəniṅ śayana |

saka riṅ harəpku lalita ṅgurilaṅə̄ ||


104.

ri təkanta riṅ kahananiṅvaṅ inutusira saṅ karīṅ puri |

mogha kadi tinitah iṅ madana |

visamātri tan sipi kaharṣaniṅ hiḍəp ||


105.

iki hetuniṅvaṅ ibu tan tumuli maluy i rāmyaniṅ puri |

tapvaniṅ guriti pinun kakavin |

sinamāntareṅ kalaṅəniṅ payonidhi ||


106.

satəvək kunaṅ ləṅəṅaṅiṇḍaṅi kaləṅəṅaniṅ pasir vukir |

lot sumusuki hati saṅ katilar |

satatāmiraṅrvaṅi ri cittani ṅhulun ||


107.

ṅvaṅ maṅkyā vusanāṅucap sagatiniṅ vr̥ttenucapniṅ maṅə̄ |

maṅke ṅvaṅ maluyeṅ purāṅulihanaṅ lampah baṅun ri daṅū ||

kveh vr̥tteṅ malaṅə̄ tatanliniṅakən maṅke təkapni ṅhulun |

āpan kveh visamanya kevala tikaṅ gaty atry ajarni ṅhulun ||


108.

nāhan liṅnira saṅ kakuṅ təlas adan mantuk lumampah sira |

ndātan sah madulur tikaṅ viaha tutmārggālaṅə̄ lālana ||

tan vaktaṅ atiniṅ havan krama huvus prāptī daləmniṅ puri |

rāmyāvor turideṅ paturvan aṅajə̄ṅ sihniṅ makārvan lulut ||


109.

aṅhiṅ hiṅhanikiṅ palāmbaṅa gutit mpu tanakuṅ atimūḍa duryaśa |

candaprākr̥ta vr̥ttaniṅ guru lavan laghu racananika ndatan kalen ||

akveh vr̥tta turuṅ liniṅ mami palenakəna muvahi kopalakṣaṇan |

yanriṅ piṅgalaśāstra kevala kadīkaṅ inajarakəniṅ palambaṅa ||


110.

tuhun sahana saṅ kavīndra maṅupakṣamā ri ṅhulun |

gatiṅ kunaṅ ikət palambaṅa kuraṅ raras tan padon |

təhər matiki vr̥ttasañcaya ṅaranya deniṅ maṅə̄ |

palar magavayaṅ viśuddha ri manahniṅ āṅgə̄ṅ laṅə̄ ||


111.

sāmpun prākr̥taniṅ maṅə̄ yatika varṇa tanuhuti manahnya duryaśa |

vetniṅ bhranta visāṭa kārva ləpihan panamunikaririṅraṅiṅ hati ||

āpan tan hana taṅ vənaṅ mavəlase sagatinikin atīta kāsyasih |

noraṅhetu maśabda kevala samāṅguyuguyu ri kapiṅgiṅi ṅhulun ||


112.

ndan hantusākəna daməl tanakuṅ palambaṅ |

arddhākikuk tan alaṅə̄ tan amətvakən kuṅ ||

sotanyan antuk ikaṅ aspada riṅ kalaṅvan |

kavyeñjuh anvam inucap magave panas tvas ||


iti vr̥ttasañcaya || cakravākadūtacarita || tanakuṅ ||

Apparatus


^1. campakamālā] norm., cāmpakamālā EdK
^2. sipi […] hariṇidhvani ||] Unmetrical line. The observed pattern is not Hariṇīdhvani but ⏑⏑⏑⏑⏑–||––––||⏑–⏑⏑–⏑⏓.

Bibliography

Edited by Kern (1875). Arlo Griffiths typed the text (2011). Andrew Ollett converted the text to TEI format (2018). Zakariya Pamuji Aminullah revised the word breaks, checked the encoding of meter names and normalized their spellings (2025).

References

Kern, Johan Hendrik Caspar (ed.). 1875. Wṛtta-sañćaya, oudjavaansch leerdicht over versbouw in Kawi-tekst en nederlandsche vertaling. Leiden: Brill.

Hunter, Thomas M.. 2001. “Wr̥ttasañcaya reconsidered.” BKI 157 (1), pp. 65–96.